اکسیژن درمان؛ جدیدترین روش جوان سازی بدن با تاثیرات شگفت انگیز

اکسیژن‌درمانی پرفشار چیست؟

اکسیژن‌درمانی پرفشار (Hyperbaric Oxygen Therapy یا HBOT) روشی است که بیمار ۱۰۰٪ اکسیژن را در یک اتاقک فشرده (معمولاً فشار ۱.۵ تا ۲.۵ برابر فشار جو) تنفس می‌کند. این کار باعث افزایش غلظت اکسیژن در خون و مایعات بین‌سلولی شده و به عنوان یک درمان کمکی در مواردی چون زخم‌های مزمن، مسمومیت با کربن مونوکسید و سکته‌های ایسکمیک به کار می‌رود. اخیراً استفاده از HBOT برای اهداف زیبایی و ضدپیری (جوان‌سازی پوست و کاهش سلول‌های پیری) نیز رواج یافته است.

مکانیسم ضدپیری HBOT

مطالعات بالینی نشان داده‌اند که جلسات مکرر HBOT می‌توانند با کاهش سلول‌های سنسِنت (senescent) در پوست و افزایش طول تلومرها، روند پیری سلولی را کند کنند. یک کارآزمایی بالینی انسانی ۶۰ جلسه‌ای گزارش کرد که ضخامت درم افزایش و تعداد سلول‌های پیری تا ۳۷٪ کاهش یافته است. این تأثیرات از طریق ارتقای اکسیژن‌رسانی به سلول‌ها، تحریک تولید کلاژن و فیبرهای کشسان و بهبود ریزگردش خون حاصل می‌شود.

اکسیژن‌درمانی چقدر بدن را جوان می‌کند؟

مطالعه‌ای بالینی در اسرائیل روی افراد سالم بالای ۶۴ سال انجام شد. شرکت‌کنندگان ۶۰ جلسه HBOT را طی ۹۰ روز (حدود ۳ ماه) پشت سر گذاشتند. نتیجه: طول تلومرها در سلول‌های ایمنی بیش از ۲۰٪ افزایش یافت و سلول‌های پیری تا ۳۷٪ کاهش یافت . این مفهوم می‌تواند به معنای “جوان‌تر شدن” ۲۰ تا ۳۸ درصدی در معیارهای سلولی باشد. با این حال، مشخص نیست که این اثر چه مدت پایدار باقی بماند، چراکه مطالعات بلندمدت هنوز کم هستند.

بازگشت چند ساله؟ آیا معادل “۱۰ سال جوان‌تر شدن” درست است؟

برخی منابع خبری مثل Economic Times و Times of India از تجربه شخصی «برایان جانسون» صحبت کرده‌اند که ادعا می‌کند رژیم‌‎ ۹۰ روزه باعث شد بدن وی معادل یک کودک ۱۰ ساله عمل کند. همچنین، تجربه یک غرق‌شدگی ۱۰۰ روزه با فشار بالا توسط دریانورد سابق، باعث شد او احساس کند ۲۰ سال جوان‌تر شده، هر چند سن جنسی کاهش اندکی مشاهده شده بود .
توجه: این‌ها گزارش‌های تجربی (anecdotal) هستند و قابل تعمیم به جمعیت نیستند. شواهد علمی منتشرشده این‌گونه «سال‌های معادل جوانی» را مستند نمی‌کند، بلکه صرفاً اشاره به تغییرات نسبی سلولی دارند.

پروتکل‌های درمان و هزینه‌ها

هزینه هر جلسه HBOT بسته به کشور و نوع کلینیک متفاوت است.

• امارات متحده عربی (دبی)

  • جلسه تکی: 1,346 درهم (≈ 367 دلار)

  • بسته ۱۰ جلسه: 8,000 درهم (≈ 2,184 دلار)
     

• ترکیه

  • محدوده قیمت: ۱۵۰ تا ۳۰۰ دلار به ازای هر جلسه

  • مراکز تخصصی در استانبول، آنکارا و ازمیر با تجهیزات مدرن و استاندارد JCI
     

• ایران

  • در برخی مراکز خصوصی تهران، هر جلسه HBOT ضدپیری بین ۷ تا ۱۵ میلیون تومان (۱۳۵–۲۹۰ دلار) برآورد می‌شود (بسته به نوع اتاقک و خدمات پس از درمان).

  • برای اطلاع دقیق از تعرفه و دریافت مشاوره باید مستقیماً با کلینیک‌های معتبر تماس گرفت.

دسترسی به HBOT در کشورهای همسایه

• عراق و افغانستان: خدمات HBOT عمدتاً در مراکز تخصصی بغداد و کابل در دسترس است، اما تمرکز آن بیشتر بر درمان‌های اورژانسی است.

• امارات و قطر: علاوه بر HBOT پزشکی، «اتاق‌های طول عمر» (Longevity Rooms) در هتل‌ها و مراکز لوکس افزوده شده که شامل HBOT، نوردرمانی و سایر فرایندهای ضدپیری است

• ترکیه: به دلیل هزینه مناسب و کیفیت بالای خدمات پزشکی، گردشگران سلامت از ایران و خاورمیانه برای دوره‌های HBOT به ترکیه سفر می‌کنند.

• عربستان سعودی: برخی بیمارستان‌های جده و ریاض بخش‌های تخصصی HBO برای بیماران زخم و سموم راه‌اندازی کرده‌اند، استقبال از کاربردهای زیبایی هنوز محدود است.

نتیجه‌گیری

اکسیژن‌درمانی پرفشار (HBOT) با برخی شواهد امیدوارکننده در کندسازی پیری پوست و بهبود شاخص‌های سلولی همراه است، اما هنوز مطالعات بزرگ‌مقیاس و بلندمدت برای اثبات قطعی مزایا و استانداردسازی پروتکل‌ها لازم است

. از نظر هزینه، کشورهای منطقه (امارات و ترکیه) گزینه‌های متنوعی با کیفیت بین‌المللی ارائه می‌دهند و در ایران نیز خدماتی به‌صورت خصوصی قابل دریافت است. پیش از آغاز درمان، مشاوره کامل پزشکی و بررسی سابقه سلامتی با پزشک متخصص HBOT ضروری است.