در جستجوی سرباز
چرا ارتشهای اروپایی برای جذب نیرو با مشکل مواجه شدهاند؟
روزنامه هفت صبح| روز گذشته دیمیتری مدودف، نایب رئیس شورای امنیت روسیه، در ۱۸ فوریه تهدید کرد که مسکو در صورت از دست دادن تمام اراضی اشغالی اوکراین، از سلاح هستهای علیه ایالات متحده، بریتانیا، آلمان و اوکراین استفاده خواهد کرد. مدودف که رئیسجمهور سابق روسیه نیز هست، بارها تهدید به استفاده از سلاح هستهای کرده اما این تهدیدات تاکنون محقق نشده است.
منتقدان او میگویند اظهاراتش بلوف است و هدف آن ترساندن غرب برای گرفتن امتیاز است. البته اینگونه نیست این تهدیدها راه به جایی نبرده باشد، مولداوی، لهستان و فنلاند خود را هدف بعدی روسیه پس از تصرف اوکراین میدانند.
از سوی دیگر، وزیر دفاع سوئد دستکم دو بار در اعلانی عمومی از مردم کشورش خواسته که خود را برای جنگ با روسیه مهیا کنند. از سوی دیگر، وزیر دفاع بریتانیا نیز جنگ با روسیه را حتمی دانسته و فرمانده ارتش این کشور نیز از مردم خواست تا در قالب بسیج عمومی و به منظور آمادگی برای روزهای جنگ با روسیه، آموزش نظامی ببینند.
با این حال، تلاشهای کشورهای اروپایی برای تقویت ارتش خود در مواجهه با تهدید فزاینده روسیه، با عدم تمایل جوانان اروپایی برای پیوستن به نیروهای مسلح مواجه شده است. تهاجم روسیه به خاک اوکراین، کشورهای اروپایی را به افزایش هزینههای نظامی و تقویت سازمان دفاعی خود سوق داده است.
در این میان، یکی از برنامههای آنها افزایش تعداد نیروهای ارتش است، برنامهای که در اجرا با موانعی مواجه شده و نتیجهبخش نبوده است. آلمان در هفتههای گذشته اعلام کرد تعداد نیروهایش در سال گذشته اندکی کاهش یافته است.
وزارت دفاع این کشور اوایل این ماه گفت شمار سربازهای ارتش این کشور در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۵۰۰ نفر کمتر شد و در مجموع تا پایان سال به حدود ۱۸۱ هزار ۵۰۰ مرد و زن رسید. با این حال، برنامه آلمان افزایش تعداد نیروهای ارتش به ۲۰۳ هزار نفر تا سال ۲۰۳۱ است.
بریتانیا هم در روزهای اخیر اعتراف کرده که برای جذب نیروهای جدید با مشکل مواجه شده است، بهطوری که وزارت دفاع این کشور اعلام کرد در سال گذشته میلادی تعداد نیروهای ارتش در مجموع ۵ هزار و ۸۰۰ نفر کاهش یافته است. وینچنزو بوو، استاد علوم سیاسی در دانشگاه وارویک در بریتانیا، به یورونیوز گفت:
«این مشکلی است که همه کشورهای اروپایی از جمله فرانسه، ایتالیا، اسپانیا با آن مواجه هستند. من فکر نمیکنم کشوری وجود داشته باشد که از آن در امان باشد.» او افزود: «تا آنجایی که من میدانم، بیمیلی برای پیوستن به ارتش حداقل از ۱۰ سال پیش در کشورهایی مانند بریتانیا شروع شد و در ایالات متحده نیز این پدیده از ۲۰ سال پیش ظهور کرد.»
به گفته آقای بوو، ارزشهای جوانان اروپایی تغییر کرده و در سالهای اخیر فاصله ایدئولوژیک بین جوامع اروپایی و نیروهای نظامی بیشتر شده است. او توضیح داد: «اگر نمونهای تصادفی از جوانان اروپایی را در نظر بگیرید، آنها از نظر ایدئولوژیک با نمونهای از سربازان همان کشور از نظر نحوه نگرش به جامعه، آرزوهایشان و آنچه میخواهند انجام دهند، بسیار فاصله دارند و این فاصله در طول زمان در حال افزایش است.»
بوو اضافه کرد: «غیرنظامیان جوان به شدت مخالف جنگ، مخالف افزایش هزینههای نظامی و علیه عملیات نظامی در خارج از کشور هستند. آنها همچنین نسبت به کسانی که در نیروهای نظامی خدمت میکنند، فردگراتر و کمتر میهنپرست هستند.»
سوفی آنتروبوس، پژوهشگر موسسه هوا و فضای فریمن در کینگزکالج لندن، به یورونیوز گفت: «کاهش تعداد نیروها موجب شده تا غیرنظامیان در واقع کمتر ارتشیها را ببینند. در اکثر نقاط کشور [بریتانیا]، به ندرت افرادی را میبینید که یونیفورم نظامی پوشیده باشند. آگاهی از عضویت در ارتش به عنوان یک شغل از میان رفته است.»
بوو معتقد است که دلیل دیگر این است که نیروهای مسلح در حال رقابت با بخش خصوصی برای جذب نیرو هستند و همین مسئله موجب بروز مضیقه شده است. او افزود: «به دلیل چالشهای موجود در بخش نظامی، کیفیت زندگی، جابهجاییها، ماموریتهای بینالمللی، عدم اطمینان و احتمال مرگ، شما باید حقوقهای بسیار بالایی بپردازید تا جوانان را متقاعد کنید که به نیروهای مسلح بپیوندند.
چون این حقوقهای بالا درمیان نیست، جوانان اروپایی ترجیح میدهند شغلی در بخش غیرنظامی داشته باشند.» البته تغییرات جمعیتی هم در بروز این مشکل بیتاثیر نبوده است. زیرا جمعیت قاره اروپا مدام در حال پیر شدن و کاهش است. همچنین، جوانان امروزی نسبت به گذشته با مشکلات بیشتری در زمینه «سلامت و تناسب اندام» مواجهاند.
بوو با اشاره به اینکه کشورهایی مانند اسپانیا، فرانسه و پرتغال در حال بررسی راههایی برای پیوستن به ارتش و دریافت تابعیت پس از چند سال حضور در نیروهای مسلح هستند، گفت: «مهاجرت میتواند راهحل این مشکل باشد.» (ایرنا، یورونیوز و اپوک تایمز)