تمام ساعتهای جهان ۱۰:۱۰ را نشان میدهند
یک توضیح تقریبا کسلکننده به یک پرسش هیجانانگیز
هفت صبح| فرقی ندارد یک علاقمند حرفهای دنیای ساعت باشید یا کسی که به تازگی با جهان ساعتها آشنا شده، به هر حال این پرسش ممکن است ذهنتان را درگیر خود کرده باشد: چرا در تمام تصاویر مربوط به تبلیغات، ساعتها دارند زمان ۱۰ و ۱۰ دقیقه را نمایش میدهند؟
واقعیت این است که در این باره، افسانهها و داستانهای زیادی گفته شده. گروهی میگویند زمان ۱۰:۱۰ همان ساعت دقیق پایان جنگجهانی اول است؛ اما در پاسخ به این گروه باید گفت خیر، ساعت پایان رسمی جنگ جهانی نخست، ۱۱صبح بود. گروه دیگری زمان پایان جنگجهانی دوم را بهعنوان پاسخ این سوال مطرح میکنند، ولی خب زمان پایان رسمی جنگجهانی دوم نیز، ۵ و ۱۰دقیقه صبح بود.
جالب است، تقریبا تمام گمانهزنیها و داستانها به طریقی اشاره به جنگهای جهانی دارند؛ یک دسته دیگر منشا ساعت نمادین ۱۰:۱۰ را زمان دقیق انفجار بمب اتمی در شهر هیروشیمای ژاپن میدانند که یکی از تعیینکنندهترین نقاط سرنوشت بشر در قرن بیستم بود. مشکل اینجاست که بمب اتمی معروف به «پسر بچه» دقیقا راس ساعت ۸ و ۱۵دقیقه صبح در شهر هیروشیما منفجر شد.
میشود درک کرد که چرا همه پاسخهای مشهور تا این اندازه دراماتیک هستند؛ آدمیزاد بدش نمیآید نقاط ابهام ذهن خود را با پدیدههای هیجانانگیز پر کند؛ با اینحال، تاریخ را نمیشود فدای میل آدمی به جالبسازی امور کرد و واقعیت زمان نمادین ساعت ۱۰ و ۱۰دقیقه، اصلا این اندازه مرموز و خارقالعاده نیست. توضیح اصلی شهرت زمان ۱۰ و ۱۰ دقیقه در اغلب قریببهاتفاق موارد تنها در ۳کلمه خلاصه میشود:
از یک سو «تقارن» و از سوی دیگر «تناسب بصری».
پاسخ اصلی و حقیقی، واقعا ساده است. در اغلب قریب به اتفاق موارد (بنرهای تبلیغات، بروشورها، ویدیوهای مارکتینگ و ...)، ساعتها به ایندلیل زمان ۱۰:۱۰ را نشان میدهند که در این وضعیت، عقربههای ساعتشمار و دقیقهشمار روی قسمت لوگو (معمولا زیر ساعت ۱۲) یا پنجره نمایشگر تاریخ (معمولا کنار ساعت ۳ یا بالای ساعت ۶) را نمیپوشانند.
از طرف دیگر در حالت زمان ۱۰ و ۱۰دقیقه، تقارن و تناسببصری بیشتری نیز در شمایل ساعت وجود دارد؛ در این حالت اگر دقت کنید یک عقربه بلند پهن (عقربه دقیقهشمار) در طرف راست صفحه و دو عقربه شامل یک کوتاه پهن (عقربه ساعتشمار) و یک بلند نازک (عقربه ثانیهشمار) در طرف چپ صفحه قرار دارند؛ این یعنی وزن توزیعشده شکلی عقربهها در دو طرف صفحه تقریبا یکسانند.
به عنوان نکته نهایی، بد نیست بدانید در سال ۲۰۱۷ مطالعهای منتشر شد که ادعا کرد وقتی ساعتها در تصاویر متعدد زمان ۱۰:۱۰ را به نمایش گذاشتند، جامعه آماری مخاطب اقبال بیشتری به شمایل ساعتها نشان دادند. پژوهشگران و تهیهکنندگان همین مطالعه در ادامه، این واکنش نسبی مثبت را به پدیده معروف Pareidolia نسبت دادند که همان «تمایل آدمیزاد به پیدا کردن تصاویر آشنا در اطراف خود» است. متوجه هستم؛ من هم دوست داشتم پاسخ این سوال، خیلی جالبتر و هیجانانگیزتر از اینها باشد اما کاریاش نمیشود کرد و بهتر است واقعیت را بپذیریم.