چشمان خیره ترامپ به صندوق رای سرزمین یخی

در آستانه انتخابات حساس گرینلند؛ زیر سایه رقابت قدرتها
هفت صبح| در شرایط عادی، انتخابات پارلمانی گرینلند شاید توجه چندانی جلب نمیکرد؛ چراکه کمتر از ۴۰ هزار نفر قرار است تنها ۳۱ نماینده را انتخاب کنند و این رأیگیری در جزیرهای برگزار میشود که هنوز بهطور کامل مستقل نیست. اما این دوره متفاوت است؛ چراکه این انتخابات نهتنها میتواند گامی به سوی استقلال کامل از دانمارک باشد، بلکه پای آمریکا و شخص دونالد ترامپ نیز به ماجرا باز شده است.
حامیان استقلال گرینلند امیدوارند این انتخابات بتواند پایهگذار فرآیند جدایی این سرزمین از دانمارک باشد. گرینلند که زمانی مستعمره دانمارک بود، اکنون بهعنوان یک منطقه خودمختار اداره میشود اما هنوز در برخی مسائل اساسی از جمله سیاست خارجی و دفاعی، تابع کپنهاگ است. در این میان، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، از زمان انتخاب مجددش در نوامبر گذشته، بارها ایده الحاق گرینلند به ایالات متحده را مطرح کرده و این انتخابات را از نظر ژئوپلیتیک برای دولتش حائز اهمیت کرده است.
ثروتهای معدنی گرینلند؛ طمع واشنگتن
ترامپ بارها تأکید کرده که کنترل گرینلند میتواند برای امنیت ملی آمریکا حیاتی باشد. پایگاه فضایی «پیتوفیک» که در شمالغرب این سرزمین قرار دارد، از دهه ۱۹۵۰ تاکنون نقشی کلیدی در رصد موشکی و نظارت فضایی ایفا کرده است. در دوران جنگ سرد، این پایگاه که پیشتر «پایگاه هوایی توله» نام داشت، یکی از مراکز اصلی هشدار زودهنگام آمریکا در برابر تهدیدات اتحاد جماهیر شوروی بود.
اما علاوه بر اهمیت نظامی، گرینلند دارای ذخایر ارزشمندی از نفت، گاز، طلا، اورانیوم و روی است. تغییرات اقلیمی و ذوب تدریجی یخها، استخراج این منابع را در آیندهای نهچندان دور تسهیل خواهد کرد؛ موضوعی که بر اهمیت اقتصادی این منطقه افزوده و موجب شده واشنگتن و دیگر بازیگران بینالمللی نگاه ویژهای به آن داشته باشند. ترامپ در دور نخست ریاستجمهوری خود در سال ۲۰۱۹، پیشنهاد خرید گرینلند را مطرح کرد اما دولت دانمارک بهسرعت این پیشنهاد را رد کرد.
با این حال، او همچنان تمایلات توسعهطلبانه خود را حفظ کرده و علاوه بر گرینلند، مناطقی چون کانادا، کانال پاناما و حتی غزه را نیز در گفتمان سیاسی خود مطرح کرده است. با این اوصاف، نتایج یک نظرسنجی نشان داد که تنها ۶ درصد از ساکنان گرینلند خواهان پیوستن به آمریکا هستند، در حالی که ۸۵ درصد از مردم با این ایده مخالفاند. به همین دلیل ترامپ تغییر لحن داد و گفت: «فکر میکنم گرینلند را به دست میآوریم، به هر شکلی که شده، آن را خواهیم گرفت.»
نگرانی از دخالتهای خارجی
در کنار فشارهای آمریکا، گرینلند با احتمال دخالتهای خارجی در روند انتخابات نیز مواجه است. سرویس اطلاعات و امنیت ملی دانمارک (PET) هشدار داده که روسیه در انتشار اطلاعات نادرست در فضای مجازی نقش داشته است.
در بیانیه سرویس اطلاعات و امنیت ملی دانمارک آمده است: «در هفتههای پیش از اعلام تاریخ انتخابات گرینلند، چندین حساب کاربری جعلی در رسانههای اجتماعی شناسایی شدند که خود را بهعنوان سیاستمداران دانمارکی و گرینلندی معرفی کرده و تلاش داشتند افکار عمومی را دوقطبی کنند.» هرچند این سازمان، منبع دقیق این حسابها را مشخص نکرده است اما شواهدی وجود دارد که نشان میدهد برخی از آنها به کارزارهای رسانهای روسیه مرتبط هستند.
جنجالهای سیاسی و تهدیدات انتخاباتی
از آغاز سال جاری، انتخابات گرینلند با حواشی متعددی همراه بوده است. گزارشهایی منتشر شده که نشان میدهد برخی از طرفداران جنبش «آمریکا را دوباره عظمت ببخش» در پایتخت گرینلند، نوک، به توزیع اسکناسهای ۱۰۰ دلاری پرداختهاند.
همچنین، یکی از نمایندگان پارلمان گرینلند، «کونو فنکر»، به واشنگتن سفر کرده و با یک سیاستمدار جمهوریخواه دیدار کرده که از الحاق گرینلند به آمریکا حمایت کرده است. در واکنش به این مسائل، پارلمان گرینلند در ماه فوریه قانونی تصویب کرد که دریافت کمکهای مالی خارجی و ناشناس برای احزاب سیاسی داخلی را ممنوع میکند؛ البته کمکهای مالی از دانمارک از این قانون مستثنا شدهاند.
استقلال از دانمارک؛ رویای دور یا واقعیت نزدیک؟
در کنار جنجالهای سیاسی و فشارهای خارجی، مردم گرینلند با مسائل داخلی مهمی نیز دستوپنجه نرم میکنند. بحث برسر نحوه بهرهبرداری از منابع معدنی و اینکه کدام کشورها حق استخراج از معادن این منطقه را خواهند داشت، همچنان داغ است. برخی استقلالطلبان استدلال میکنند که درآمد حاصل از معادن میتواند گرینلند را از وابستگی اقتصادی به دانمارک رها کند. این کشور سالانه حداقل ۷۰۰ میلیون دلار برای تأمین هزینههای اشتغال، بهداشت و آموزش گرینلند کمک مالی ارائه میدهد که بیش از نیمی از بودجه این منطقه را شامل میشود.