آری، دود از کنده بلند میشود؟
نگاهی به سخنرانی سالانه، به شدت سیاسی و جسورانه جو بایدن
روزنامه هفت صبح| جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا و نامزد حزب دموکرات برای انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴، روز پنجشنبه وارد ساختمان کنگره شد و در جایگاهی ایستاد که مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان و کامالا هریس، رئیس مجلس سنا پشت سر او به چشم میخوردند و سومین سخنرانی سالانه خود را ایراد کرد.
به گواه رسانهها و تحلیلگران سیاسی، بایدن یکی از بهترین و جانانهترین سخنرانیهای خود در کسوت رئیسجمهور را ایراد کرد و به جز یکی دو مرتبه تپق و لغزش کلامی، یک خطابه سیاسی تمام عیار و پر ضرباهنگ را از او شنیدیم، به گونهای که برخی از رسانهها آن را یکی از قاطعانهترین و سیاسیترین سخنرانیهای سالانه در دهههای اخیر عرصه سیاست آمریکا خواندند.
اگر از کیفیت قابل ذکر این سخنرانی بگذریم، تاثیر خبر رویارویی دوباره بایدن و ترامپ در انتخابات ۲۰۲۴ نیز مزید بر علت شد تا این رویداد سیاسی،2/32 میلیون بیننده داشته باشد که این سخنرانی را از ۱۴ شبکه تلویزیونی و اینترنتی که آن را پوشش میدادند، دنبال کنند. گفتنی است تعداد بینندگان این سخنرانی نسبت به سال گذشته، بیش از ۵ میلیون نفر افزایش یافته است.
خط و نشان برای «سلف من»
بایدن بیش از هر چیزی از این سخنرانی برای تاختن به دونالد ترامپ و میراث دولت ۴ ساله او استفاده کرد. او ۱۵ بار و هر بار با اطلاق عبارت «سلف من» و بدون به زبان آوردن نام ترامپ، رویه و خط و مشی سیاسی او چه در دوران حضورش در اتاق بیضی کاخ سفید، چه در جریان ۶ ژانویه ۲۰۲۱ و حمله هواداران او و اعضای جنبش ماگا به ساختمان کنگره و تسخیر آن، پرداخت.
بایدن همچنین به تاثیر نگرش دونالد ترامپ در افزایش راستگرایی و محافظهکاری در نظام قضایی کشور اشاره کرد که به لغو جنجالی قانون سقط جنین یا همان قانون «رو علیه وید» شد و حوادث تلخ و ناگواری را در ایالتهای محافظهکار مانند تگزاس رقم زد. به علاوه، بایدن در سخنان خود دونالد ترامپ را متهم کرد که با کارشکنی و نفوذ در آرای نمایندگان مجلس، موجب عدم تصویب لایحه امنیت مرزی دو حزبی شده است تا از این مسئله، بهرهبرداری انتخاباتی بکند.
مسئله توان و قوای جسمی
این سخنرانی سرسختانه در زمان حساسی برگزار شد، زمانی که بسیاری از رایدهندگان، به ویژه جوانان حامی حزب دموکرات، درباره سن و سال جو بایدن و توانایی جسمی او برای قبول وظایف ریاستجمهوری تردید دارند. اما اگر انصاف را معیار قضاوت خود قرار دهیم، باید بگوییم که او بیش از یک ساعت صحبت کرد و تنها وقفههای متعددی که در خلال سخنرانی او حادث شد، به دلیل توهینهای برخی نمایندگان جمهوریخواه و داد و فریاد آنها بود. او همچنین به مدت بیش از یک ساعت پس از پایان سخنرانی در یکی از اتاقهای مجلس به صورت ایستاده ماند تا با تعداد قابل توجهی از اعضای دموکرات عکس بگیرد.
بایدن از صحبت در مورد سن خود ابایی نداشت و با اشاره به پیری خود گفت که این دهههای متمادی خدمت در عرصه سیاست باعث شده تا او اتفاقاتی که در حال رخ دادن است را «واضحتر» از دیگران ببیند.او افزود: «وقتی به سن من میرسید، برخی چیزها از همیشه واضحتر میشوند. من داستان آمریکا را میدانم. بارها و بارها رقابت بین نیروهای رقیب در نبرد برای روح ملت را دیدهام، نبرد بین کسانی که میخواهند آمریکا را به گذشته برگردانند و کسانی که میخواهند آمریکا را به آینده منتقل کنند.»
آزادی و دموکراسی
در نهایت بایدن به خطری که از جانب ترامپ و جنبش ماگا، دموکراسی و آزادی را تهدید میکند اشاره کرد و گفت: «آزادی و دموکراسی هم در داخل و هم در خارج از کشور مورد حمله قرار میگیرد.» بایدن سخنرانی خود را با یک کنایه نیشدار آغاز کرد و با لبخند گفت: «اگر فرد باهوشی بودم، به خانه میرفتم و استراحت میکردم.»
او سپس لحن جدی به خود گرفت و بلافاصله خطرات پیروز شدن جناح رقیب در انتخابات را برشمرد و به کسانی که در مجلس نمایندگان گردهم آمدند گفت که آمریکاییها با لحظهای بیسابقه در تاریخ روبهرو هستند و او به مجلس نمایندگان آمده است تا این کنگره را بیدار کند و به مردم آمریکا هشدار دهد که شرایط به هیچ وجه عادی نیست.
رئیسجمهور آمریکا هشدار داد که از زمان ریاستجمهوری آبراهام لینکلن، آزادی و دموکراسی در ایالات متحده در معرض تهدید قرار نگرفته بود و این معضلی است که امروز به آن دچار شدهایم. بایدن افزود که این شرایط مختص آمریکا نیست و دموکراسی و آزادی در جهان امروز در تنگنا و سربالایی قرار گرفته است.
طلب پول برای اوکراین
او از قانونگذاران خواست تا فرصت مقتضی است به اوکراین کمک کنند تا آنها بتوانند از خود در مقابل پوتین و ارتش روسیه محافظت کنند. بایدن در اینجا یک ضربه دیگر به ترامپ وارد آورد و او را فردی خواند که دلداده بارگاه پوتین و تعظیم در مقابل اوست. با اشاره دوباره به شورش ۶ زانویه، با طعنه و کنایه به ترامپ گفت: «شما نمیتوانید کشور خود را فقط زمانی دوست داشته باشید که برنده شدهاید.»
حاشیهها
زنان دموکرات کنگره، همزمانی تقریبی این سخنرانی با روز جهانی زن را به فال نیک گرفتند و برای نشان دادن حمایتشان از بایدن و اعتراضشان به محافظهکاران حزب رقیب، به طور هماهنگ و یکدست، لباسهای سفید به تن کردند و اینگونه حمایتشان از قانون«رو علیه وید» یا همان آزادی سقط جنین را اعلام نمودند.
جو بایدن هم با بیان اینکه اگر دوباره در انتخابات پیروز شود، این قانون را دوباره برقرار میسازد، به این حرکت پاسخ داد. در سمتی دیگر، رسیده طلیب، نماینده فلسطینی تبار مجلس نمایندگان نیز با اهدای چفیه به تعداد اعضای کنگره مانند کوری بوش، اعتراض خود به حمایت بایدن و دولتش از نتانیاهو و ارتش جنایتکار اسرائیل را اعلام کرد.