انتخابات است دیگر

روزنامه هفت صبح| ‌‌یک: چهار سال قبل و پیش از برگزاری انتخابات مجلس یکی از «کارشناسان» سیاست ایران در یکی از شبکه‌های فارسی زبان ادعا کرد که میزان مشارکت در انتخابات به هر میزانی که باشد بی‌تردید وزارت کشور آن را رقمی بالاتر از پنجاه درصد اعلام خواهد کرد.

بعد از برگزاری انتخابات (زمانی که طبق اعلام وزارت کشور مشخص شد که میزان مشارکت کمی بیشتر از چهل درصد بوده) همان فرد در همان شبکه‌ها شرح می‌داد که چرا برخی نظام‌های سیاسی علاقه دارند میزان مشارکت را رقمی حدود چهل درصد اعلام کنند. امسال هم تحلیل‌های مشابهی را از همان افراد می‌شنویم. همینقدر الکی.

دو:  چهار سال پیش هنگامی که مشخص شد تنها حدود چهل درصد واجدین شرایط رای دادن در انتخابات مجلس شرکت کرده‌اند به نظر می‌رسید که نهادهای تصمیم‌گیر نگران کاهش مشارکت انتخاباتی هستند. مجموعه‌ای از عوامل از همه‌گیری کرونا گرفته تا عملکرد دولت روحانی از سوی محافل نزدیک به بدنه اصلی قدرت به عنوان عوامل اصلی کاهش مشارکت نام برده شدند و گروه‌های دورتر از قدرت هم بر نقش حوادث آبان ۱۳۹۸ و همچنین سخت‌گیری‌های مربوط به تایید صلاحیت‌ها بر کاهش مشارکت تاکید داشتند. اما حالا همان‌ها که چهار سال پیش نگران مشارکت چهل درصدی بودند با افتخار از مشارکت چهل درصدی امسال حرف می‌زنند. به همین سادگی.

سه: کار اصلی سیاستمداران این است که برای به‌دست آوردن و حفظ قدرت بکوشند؛ هرچند کمتر سیاستمداری را می‌توان یافت که به این حقیقت اعتراف کند اما کمتر سیاستمداری را هم می‌توان یافت که هدفی غیر از این داشته باشد. اگر دو نهاد انتخاباتی مهم یعنی ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی را در نظر بگیریم، هر دو نهاد در اختیار افرادی است که پیروز انتخاباتی با میزان مشارکت پایین بوده‌اند.

انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم کمترین میزان مشارکت در میان تمام انتخابات ریاست جمهوری را در اختیار دارد و انتخابات مجلس دوازدهم هم در شرایطی رکورد کمترین میزان مشارکت در انتخابات مجلس پیش از انقلاب را به خود اختصاص داد که تا پیش از آن انتخابات مجلس یازدهم چنین جایگاهی داشت. سیاستمداران پیروز چند انتخابات اخیر انگیزه‌ای جهت تلاش برای افزایش مشارکت ندارند.

رای آقای رئیسی در انتخابات سال ۱۴۰۰ تفاوت چشمگیری با میزان رای او در انتخابات ۱۳۹۶ نداشت، به طور مشابه در انتخابات مجلس هم افرادی را می‌بینیم که حالا در میان افراد بالانشین حوزه‌های انتخابیه خود قرار دارند در حالی که پیش‌تر با همین میزان رای از ورود به مجلس باز مانده بودند.

قاعدتا این نمایندگان از افزایش مشارکت نفعی نخواهند برد و راه حل امن آن‌ها برای حفظ قدرت نگه داشتن میزان مشارکت در حدود نرخ فعلی است. احتمالا به همین خاطر است که آن‌هایی که از نتیجه انتخابات رضایت دارند در تلاشند که به ما بقبولانند که نرخ مشارکت فعلی به اندازه کافی خوب است. ظاهرا همان قدر که به نرخ تورم چهل پنجاه درصدی عادت کرده‌ایم قرار است به نرخ مشارکت چهل پنجاه درصدی هم عادت کنیم.