آیا میتوان به ۲۰۲۴ خوشبین بود؟
سال آینده این موقع بیتکوین چه وضعیتی خواهد داشت؟
روزنامه هفت صبح، آرش پورابراهیمی| سال گذشته همین موقع بازار رمزارزها و بهطور خاص بیتکوین وضعیت ناخوشایندی داشت. قیمت بیتکوین از حدود ۴۰ هزار دلار در ماه آوریل به ۱۶ هزار دلار سقوط کرده بود و قاعدتا بخش بزرگی از «کارشناسان» رمزارزها هم ناپدید شده بودند.
اما حالا شرایط کاملا تغییر کرده و رشد قابلتوجه قیمت بیتکوین طی چند ماه اخیر باعث شده که بهای آن در آخرین روزهای سال ۲۰۲۳ دوباره به ۴۰ هزار دلار نزدیک شود. اینجا جایی است که باید بگوییم سال آینده این موقع بیتکوین چه وضعیتی خواهد داشت.
متاسفانه من پاسخ این پرسش را نمیدانم اما با اطمینان میتوان گفت دیگر پیشبینیها درباره آینده بازار رمزارزها هم ارزش چندانی ندارند. همین که دیگر کسی نمیگوید که بیتکوین قرار است جای پول را بگیرد برای من کافی است.
اما از بازار سرگرمکننده رمزارزها که بگذریم به بخش حقیقی اقتصادی میرسیم. سال ۲۰۲۳ نشان داد که حکمرانی اقتصادی صحیح و براساس دانش هرچند ناقص روز تا چه حد میتواند مفید باشد. اقتصادهای توسعهیافته تقریبا به سلامت و بدون ورود به رکود موفق شدند که نرخ تورم را پایین بیاورند.
اما بانکهای مرکزی و بهطور خاص بانک مرکزی آمریکا و اروپا حالا به جای جشن گرفتن این پیروزی نسبی نگران وضعیت امنیتی جهان هستند. در واقع ریسکهای اقتصادی سال ۲۰۲۴ ریشه در جهان سیاست دارند. بحران انسانی در خاورمیانه با ابعادی حیرتآور به آرامی به سومین ماه خود نزدیک میشود.
هرچند سطح درگیریها تاکنون نسبتا به نوار غزه محدود مانده و به نظر نمیرسد که قدرتهای منطقهای و جهانی تمایلی به گسترش درگیری داشته باشند اما ریسک پیامدهای ناخواسته بالابردن سطح تنش را نباید دستکم گرفت.
بهنظر نمیرسد که اقتصاد جهان انتظار گسترش جنگ در خاورمیانه را داشته باشد و احتمالا روی محاسبات رهبران کشورهای منطقه بر اساس هزینه و فایده و همچنین قدرت بازدارندگی این بازیگران حساب کرده است، اما خب هفت اکتبر ۲۰۲۳ نشان داد که بازدارندگی برخی مواقع بهطور غیرمنتظرهای ناکارآمد است.
از کنترل خارج شدن درگیری میتواند تبعات سنگینی برای بازار انرژی داشته باشد و این احتمالا آخرین چیزی است که آمریکاییها و اروپاییها میخواهند. با این حال احتمال پایان یافتن درگیری یا نوعی آتشبس در نوار غزه (جایی که ادامه درگیری برای دو طرف درگیر پرهزینه است) بهمراتب بیشتر از پایان درگیری در اوکراین است.
روسها بهرغم فشار اقتصادی ظاهرا با تداوم نبرد مشکلی ندارند و جهان هم کم و بیش به این جنگ عادت کرده است. سال ۲۰۲۴ برای اوکراینیها احتمالا سالی ناخوشایند همراه با اتخاذ تصمیمات سخت خواهد بود. بازپسگیری کامل مناطق اشغالی شرط قابل درک اوکراینیها برای مصالحه است اما تحقق این خواسته روز بهروز سختتر میشود.
شکست روسیه سختتر از آن چیزی است که یک سال پیش این موقع بهنظر میرسید و حمایت کشورهای غربی از اوکراین هم رو به افول است. همانقدر که انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۰ برای ایرانیها مهم بود، انتخابات ۲۰۲۴ در آمریکا هم برای اوکراینیها حیاتی است.
بازگشت جمهوریخواهان به کاخ سفید ادامه جنگ را برای اوکراینیها حتی سختتر خواهد کرد. در حالی وارد سال ۲۰۲۴ میشویم که سرنوشت دو جنگ مهم فعلی نامشخص است و حتی معلوم نیست که نبردهای دیگری در دیگر نقاط جهان آغاز نشوند، پیروز انتخابات آمریکا مشخص نیست
دولتهای اروپایی بیش از پیش به سوی سیاستهای ضدمهاجرتی کشیده میشوند و بحرانهای انسانی در آفریقا مانند آواره شدن هفت میلیون نفر در جمهوری دموکراتیک کنگو اصلا جایی در اخبار پیدا نمیکند. هرچند به سختی میتوان نسبت به سال آینده خوشبین بود اما جهان معمولا ما را غافلگیر میکند و امیدواریم که غافلگیری سال ۲۰۲۴ در جهت مثبت باشد.