خداحافظی ناگهانی با گوته| حاشیههای بسته شدن انستیتوی آموزش زبان آلمانی
گزارشهایی از تخلفات سایر مراکز وابسته به آلمان دریافت شده که در حال بررسی است
هفت صبح| روز گذشته، زمانی که چند زبان آموز در حال گذراندن یکی از مراحل آزمون زبان آلمانی در موسسه گوته بودند، با دستور تخلیه مقام قضایی رو به رو شدند. تصاویری که در این باره منتشر شده نشان میدهد دو شعبه این موسسه در دیباجی و قلهک، با دستور قضایی پلمب شده و تابلوهای آن هم به دست ماموران پایین کشیده شده است.
مرکز رسانه قوه قضائیه علت این تعطیلی راغیرقانونی بودن، نقض قوانین کشور، اعمال غیرقانونی متعدد و تخلفات گسترده مالی اعلام کرده است. همچنین گزارشهایی هم از تخلفات سایر مراکز وابسته به آلمان دریافت شده که در حال بررسی است. این اقدام در حالی است که یک ماه پیش اقدام مشابهی به دست دولت آلمان رقم خورد و مرکز اسلامی هامبورگ تعطیل شد.
موسسه گوته که با ده شب شعر کانون نویسندگان پیش از انقلاب به شهرت رسید و در طول سالها حداقل دو بار درگیر اختلافات دو کشور شد، دوباره در راس توجهات قرار گرفته است. حالا چه بر سر افرادی که میلیونها تومان هزینه این آزمون کرده بودند میآید؟ در صورت ادامهدار بودن تعطیلی این موسسه، تکلیف افرادی که قصد مهاجرت به آلمان و شرکت در آزمونهای بینالمللی گوته را دارند چه میشود؟
حدودا یک ماه پیش، روز چهاشنبه 3 مردادماه، نیروهای امنیتی آلمان به مرکز اسلامی هامبورگ و همینطور سایر مراکز اسلامی وابسته، حمله و هرگونه فعالیت آنها را ممنوع کردند. وزارتخانه این کشور اعلام کرد این مسجد نظم قانون اساسی جمهوری فدرال آلمان را نقض میکند. همچنین اتهامات دیگری از جمله «ترویج ایدئولوژی اسلام گرای افراطی در آلمان، حمایت از حزبالله و گسترش یهودستیزی» به این مرکز وارد شد.
در واکنش به این اقدام، وزارت امور خارجه ایران سفیر آلمان را احضار کرد و حالا بعد از بستن مرکز فرهنگی گوته، وزارت خارجه آلمان سفیر ایران در برلین را احضار کرده است. بعد از حمله پلیس آلمان به مسجد فیروزهای، برخی افراد از جمله عبدالرضا داوری و علی جهانآرا خواستار مقابله به مثل و بستن آموزشگاه زبان گوته شدند.
درآمد جدید برای کشورهای همسایه
برخی رسانههای فارسیزبان خارج از کشور، بعد از انتشار این خبر ادعا کردند ماموران یگان ویژه با ضرب و شتم افراد را از آموزشگاه بیرون کردهاند. با این حال این ادعا خیلی زود تکذیب و گفته شد: « نهتنها مأموران یگان ویژه در مأموریت تعطیلی این مراکز غیرقانونی نقشی نداشتهاند که اساسا هیچ درگیری و ضرب و شتمی هنگام پلمب این مراکز رخ نداده است.»
یکی از کاربران در توئیتر گفته است که همان لحظه که محل برگزاری آزمون، شعبه دیباجی را ترک کرده، ماموران برای تخلیه و دستور مقام قضایی سر رسیدهاند. به گفته این کاربر روز گذشته در این شعبه آخرین مرحله آزمون گوته، یعنی آزمون «مهارت صحبت کردن» در حال برگزاری بوده و برخی هنوز منتظر بودند اسمشان خوانده شود.
به احتمال زیاد، چه آنان که آزمون دادند و چه آنان که نتوانستند امتحانشان را به پایان برسانند، در این آزمون قبول نخواهند شد و هزینهای که کردهاند هدر خواهد رفت. به گفته برخی کاربران این آزمون بین 15 تا 20 میلیون تومان برایشان آب خورده است. حالا تنها راهی که برای متقاضیان آزمون آلمانی باقی میماند، سفر به کشورهای همسایه است.
10شب شعرخوانی در گوته
انستیتو گوته از اوایل سال 1330 در ایران فعالیت خود را آغاز کرد. آن زمان فعالیتهای این مرکز فقط به آموزش و تربیت معلمان غیرآلمانی محدود میشد اما بعدها دورههای آموزشی زبان آلمانی هم به راه افتاد. شهرت و اهمیت این موسسه اما، به یک سال پیش از انقلاب باز میگردد. در دهه 50، یک رویداد فرهنگی سالانه در انستیتو گوته به نام شبهای شعر گوته برگزار میشد.
این رویداد به دلیل ممنوعیت فعالیت علنی کانون نویسندگان همیشه پشت درهای بسته بود اما آخرین دورهاش در 18 تا 27 مهر ماه سال 1356 باعث شد این رویداد به شدت مورد توجه قرار بگیرد. آن زمان، کانون نویسندگان ایران با همکاری انجمن روابط فرهنگی ایران و آلمان یا همان انستیتو گوته، به مدت 10شب مراسم شعرخوانی و سخنرانی در باغ این انجمن برگزار کردند.
افرادی مثل سیمین دانشور، مهدی اخوان ثالث، محمدعلی بهمنی، بهرام بیضایی، غلامحسین ساعدی، هوشنگ ابتهاج، هوشنگ گلشیری، حسین منزوی، به آذین و خیلیهای دیگر از گرایشهای سیاسی مختلف اما عمدتا چپ، علیه فضای اختناق و سانسور حاکم، شعر خواندند و سخنرانی کردند. در شبهای اول شبهای شعر گوته بیش از ده هزار نفر به این مراسم آمدند.
با این حال بارشهای چند روزه در تهران باعث شد در روزهای پایانی این تعداد کمتر شود اما باز هم حدود ۳هزار نفر در باغ این مرکز فرهنگی جمع شده بودند. این گردهمایی به گونهای فضای سیاسی کشور را دگرگون کرد و به عقیده بسیاری جرقهای برای مشارکت جوانان و طبقه تحصیلکرده در انقلاب 57 بود. در شب آخر این نشست، شرکت کنندگان همگی به خیابان ریختند و با پلیس درگیر شدند. در این تظاهرات یک دانشجو کشته شد، هفتاد نفر زخمی و بیش از صد نفر دستگیر شدند.