هفت صبح، سارا خادمی | رصدهای رسانهای و اخبار منتشر شده در حوزه سلامت نشان میدهد که از دو دهه قبل تا امروز، در لیست شکایت از پزشکان، همیشه آمار پروندههای جراحیهای زیبایی در صدر شکایتها قرار داشته است. موضوعی که اخیرا بازپرس دادسرای جرایم پزشکی تهران نیز به آن اشاره کرده و گفته است، در ۶ ماه نخست امسال، حدود ۲۰۰۰ پرونده قصور پزشکی در حوزه زیبایی تشکیل شده که نیمی از آن (۱۰۰۰ پرونده) مربوط به جراحی پلاستیک بوده است.
آماری به قدمت دو دهه
کافی است جستوجویی ساده در رسانهها و بین اخبار داشته باشید تا به انواع خبرهایی برخورد کنید که همگی حکایت از آن دارند که شکایت از پزشکان زیبایی بیشترین آمار را در بین پروندههای پزشکی دادگاهها دارد. به عنوان مثال در سال 1385، خبری منتشر شده بود که نشان میداد شکایتها از پزشکان زیبایی در آن سالها نیز در اختیار جراحان زیبایی است. همچنین براساس پژوهشی که در سال 1384 منتشر شده، بررسی پروندههای موجود در پزشکیقانونی استان فارس نشان میدهد، در مجموع 132 پرونده ارجاع شده به این سازمان در کمیسیون جراحی پلاستیک بوده که 58 مورد آن به شکایت از جراحان زیبایی و پلاستیک مربوط میشده است.
براین اساس، از بین 58 متشاکی 24 مورد (41.4درصد) تبرئه و 34 مورد 58.6درصد محکوم به قصور شده بودند، ضمن آنکه 55 مورد (94.8درصد) از متشاکیان مرد و 3 مورد (5.2درصد) زن بودند. در این میان بیشترین علت قصور عدم مهارت بود که شامل 16پرونده (درصد 66/6) میشده و پس از آن بیاحتیاطی با درصد 20/8 وقصور مرکب (درصد 8/3) در ردههای بعدی قرار داشتهاند. همچنین بیشترین علت شکایت نقص زیبایی با درصد 58/6 بود. خبرهایی که در سالهای بعدی مثل سال 1392، 1400، 1401 نیز تکرار شده است. جالبتر اینجاست که در هر کدام از این اخبار آمده است که هر سال 10 تا 15 درصد به آمار شکایتهای سال قبل این پزشکان زیبایی افزوده شده است! اما طی سه ماهه اخیر، آمار و اخبار منتشر شده در این زمینه، رشد چشمگیری داشته است که میتواند نشانهای باشد از افزایش میل شهروندان و بهخصوص زنان، برای انجام عملهای زیبایی.
مهرماه بود که محمد رئیس زاده، رئیس سازمان نظام پزشکی کشور با بیان اینکه بیشترین شکایات ثبت شده در این سازمان مربوط به اعمال زیبایی، از جمله جراحیهای زیبایی، زیباییهای پزشک عمومی و دندانپزشکی است گفت: در رتبههای بعدی، شکایات مربوط به حوزه زنان و زایمان قرار دارند ضمن آنکه تفاوت معناداری در این زمینه بین استانهای مختلف وجود ندارد.
افزایش آمار پزشکنماها در حوزه زیبایی
این آمار و گزارشها یک ماه بعد توسط رئیس کل دادگستری تهران، در نشستی تحصصی تکرار شد. علی القاصی در این نشست تاکید کرد که ورود افراد فاقد صلاحیت به حوزه درمانی و جراحی، علاوه بر تهدید سلامت مردم، حیثیت حرفهای جامعه پزشکی را نیز آسیبپذیر کرده است. شکایات ناشی از جراحیهای زیبایی غیرمجاز، بیانگر خلأ نظارتی و گستردگی تبلیغات فریبنده در فضای مجازی است. وی با استناد به ماده ۳ قانون امور پزشکی مصوب ۱۳۳۴ یادآور شد که هرگونه اقدام درمانی بدون پروانه، جرم محسوب شده و مرتکب آن مستوجب حبس تعزیری و محرومیت از فعالیت درمانی است. طبق ماده ۴۹۵ قانون مجازات اسلامی، حتی پزشکان دارای پروانه در صورت رعایت نکردن موازین فنی، ضامن خسارات بیماران خواهند بود؛ بنابراین فعالیت افراد غیرپزشک در جراحی زیبایی، تعرض به جان مردم است.
وی با اشاره به برخی تخلفات جدید گفت: گزارشهایی دریافت شده که بعضی افراد فاقد تحصیلات پزشکی و حتی ارتباط با حوزه سلامت، در زیرزمینها و واحدهای فاقد مجوز اقدام به جراحی کرده یا از نام پزشکان بازنشسته و خارج از کشور سوءاستفاده میکنند. به گفته وی، این اقدامات در سه سطح کیفری، انتظامی و مدنی قابل پیگرد است و سازمان نظام پزشکی مکلف است اسامی متخلفان را بیدرنگ به مرجع قضایی اعلام کند؛ هرگونه تعلل در این زمینه، تخلف است. رئیس کل دادگستری تهران تاکید کرد: سه نهاد قوه قضائیه، وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی باید در هماهنگی کامل، ضمن تدوین صلاحیتهای تخصصی هر رشته، بر تمام اعمال جراحی نظارت هوشمند و مستمر داشته باشند.
به گفته وی، قوای اجرایی و نظارتی موظفاند تا سه ماه آینده نقشه صلاحیت جراحان عمومی و تخصصی را ابلاغ کنند تا محدوده قانونی عمل جراحی مشخص شود. او همچنین از طراحی سامانه ملی ثبت اعمال جراحی خبر داد که بر اساس آن، هر عمل جراحی زیبایی با مشخصات کامل پزشک، مرکز درمانی و نوع عمل در سامانهای مرکزی ثبت میشود؛ اقدامی که زمینه تخلفات و صدور مجوزهای صوری را محدود خواهد کرد.
هزار پرونده در 6 ماه
در آخرین اظهارنظر در این زمینه مهدی صانعی بازپرس دادسرای جرایم پزشکی تهران چند روز قبل بار دیگر اعلام کرد که در شش ماه اول امسال در تهران، بیشترین شکایت در حوزه زیبایی بوده است. به گفته وی در همین بازه زمانی حدود ۲۰۰۰ پرونده در حوزه زیبایی به این دادسرا رسیده است که حدودا هزار پرونده در حوزه جراحی پلاستیک بوده و هزار پرونده دیگر در زمینه پوست، جراحی فک و صورت و گوش و حلق و بینی بوده است. به بیانی هزار پرونده به تنهایی در حوزه جراحی پلاستیک بوده و هزار پرونده در سه شاخه دیگر پزشکی یعنی فک و صورت، پوست و گوش و حلق و بینی بوده است.
یعنی خود حوزه جراحی پلاستیک به تنهایی به اندازه سه شاخه دیگر شکایت داشته است. وی در این زمینه گفته است؛ اینکه میگویم جراحی پلاستیک به این معنا نیست که شکایت از جراحان پلاستیک به تنهایی هزار مورد بوده بلکه به این معناست که شکایت در حوزه جراحی پلاستیک و عملهای زیبایی مربوط به جراحی پلاستیک به این تعداد بوده است. حالا این شکایت ممکن است از جراح پلاستیک، مداخلهگر در این حوزه که عمل میکند یا از پزشکان به خاطر نداشتن صلاحیت بوده باشد. مثلا یک فردی، پزشک عمومی بوده و بدون صلاحیت جراحی لیفت صورت انجام داده است.
القاصی همچنین در مورد لیست به روز شده از شکایتهای جراحیهای زیبایی نیز گفته بود: براساس گزارشهای ما به ترتیب، لیفت صورت، ماموپلاستی و ابدومینوپلاستی بیشترین شکایات را به خود اختصاص دادهاند.
