دیدگاه نامزدهای ریاست جمهوری درباره فضای مجازی
هریک از شش نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری دیدگاه و برنامه‌هایی برای حوزه ارتباطات و فضای مجازی داشته‌اند
با نزدیک شدن به چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری که قرار است هشتم تیر برگزار شود، صحبت‌ها، دیدگاه‌ها و برنامه‌های کاندیداها را در بخش فضای مجازی و ارتباطات بررسی کردیم؛ فضای مجازی و به صورت کلی حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در همه دوره‌ها مورد توجه دولت‌ها و به‌تبع آن کاندیداهای ریاست‌جمهوری بوده، در این دوره هم یکی از موضوعات در شعارها و وعده‌های کاندیداها خواهد بود.
با گذشت دو روز از مشخص شدن وضعیت تأیید صلاحیت‌های کاندیداهای ریاست‌جمهوری دوره چهاردهم در روزهای آینده سیاست‌ها و راهکارهای شش نامزد شامل پزشکیان، قاضی‌زاده، زاکانی، پورمحمدی، قالیباف و جلیلی در حوزه فضای مجازی و ارتباطات هم ارائه خواهد شد، البته با توجه به سوابق اجرایی و تجارب کاندیداها در مسئولیت‌های مختلف، عمده این افراد پیش از این برنامه‌های خود را در این بخش ارائه کرده و برخی نیز کارنامه‌هایی ارائه داده بودند.
جلیلی: فضای مجازی برای جبهه حق یک فرصت است
سعید جلیلی، دانش‌آموخته دانشگاه امام صادق (ع) در رشته علوم سیاسی است و عضویت در کمیته مبارزه با مفاسد اقتصادی و ستاد تدابیر ویژه اقتصادی مستقر در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و ریاست کمیته مبارزه با تحریم در سوابق وی وجود دارد.
فضای مجازی و البته به صورت کلی اینترنت از جمله مواردی است که وی طی سال‌های گذشته کم و بیش درباره آن اظهار نظر کرده و آن را مهم برشمرده است.
وی در یکی از سخنرانی‌های خود در دیدار با جمعی از جوانان به این موضوع اشاره کرد و گفت عرصه فضای مجازی برای جبهه حق یک فرصت بی‌نظیر است که باید با برنامه و فکر در آن حضور فعال داشت.
زاکانی: با فضای مجازی موافقم
علیرضا زاکانی که تا پیش از نامزدی برای تصدی ریاست‌جمهوری، به‌عنوان چهل‌وهفتمین شهردار تهران فعالیت می‌کرد، از چهره‌های شناخته‌شده جریان اصولگرایی است که هم در چارچوب ساختارهای حزبی و تشکیلاتی این جریان نقش‌آفرینی کرده و هم تجربه نمایندگی مجلس در دوره‌های هفتم، هشتم، نهم و یازدهم را در کارنامه دارد.
وی از دیگر چهره‌های شناخته این روزهاست که در گذشته درباره فضای مجازی و اینترنت صحبت کرده است. به‌طور مثال زاکانی در خرداد ۱۴۰۰ درباره دغدغه‌اش برای استفاده از فضای مجازی گفت: معمولاً گفته می‌شود که کاسه داغ‌تر از آش نشوید، عین این قضیه برای فضای مجازی هم وجود دارد! انگلیس قانون مستحکمی ناظر به صیانت کودک و نوجوان از فضای مجازی دارد، ولی داخل کشور عده‌ای با جوانان ما نامردی می‌کنند و نمی‌گذارند این اتفاق رخ دهد. با فضای مجازی موافقم و آن را یک موهبت بزرگ الهی می‌دانم که به دست انسان مهیا شده است، اما در خصوص نقاطی که به سلامت اخلاقی نوجوانان و امنیت خانواده‌ها هجوم می‌برد، حتماً دقت می‌کنم.
او که یکی از نامزدهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری بود حکمرانی بر فضای مجازی و دولت الکترونیک را در سال اول دولت خود به مردم وعده داده و گفته بود نکته دیگر اپلیکیشن‌های موجود در فضای مجازی است که داخلی‌ها را تقویت می‌کند و خارجی‌ها را هم ملزم می‌کنند که به داخل کشور بیایند و با قواعد کشور کار کنند. وی همچنین تأکید کرد که در سال ۸۰ در مشهد جلوی ۱۲۵۰ دانشجو سخنرانی کردم و گفتم اینترنت یک موهبت است و باید از آن استفاده کرد.
از سوی دیگر پروژه فیبر نوری منازل و کسب‌وکارها یکی از مهم‌ترین پروژه‌های دولت محسوب می‌شود، در این چند سال با سازمان‌ها و نهادهای گوناگونی برای پیشرفت و تسریع آن تفاهم‌نامه‌هایی امضا شد که می‌توان به برگزاری دومین جلسه هم‌اندیشی اجرای پروژه فیبر نوری منازل و کسب‌وکارهای پایتخت به میزبانی شهرداری تهران اشاره کرد. شهردار تهران نیز با توجه به نقشی که این پروژه برای توسعه شهر تهران و افزایش رضایتمندی شهروندان تهرانی دارد، از همه شهرداران مناطق شهرداری خواست تا در اجرای این ابرپروژه حداکثر همکاری را با وزارت ارتباطات داشته باشند.
پزشکیان: طرح صیانت در دستیابی به اهدافش موفق نخواهد شد
مسعود پزشکیان هم‌اکنون نماینده مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو است. دارای مدرک دکترای حرفه‌ای پزشکی و تخصص جراحی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی تبریز همچنین فوق تخصص جراحی قلب از دانشگاه علوم پزشکی ایران است.
فضای مجازی و فیلترینگ از موضوعاتی است که برای وی مهم بوده و در این سال‌ها درباره آن اظهارات گوناگونی کرده است. طرح صیانت یکی از مواردی است که وی به آن اشاره کرده است. پزشکیان درباره طرح صیانت اینگونه توضیح داد: همان‌طور که در اوایل مطرح شدن طرح موسوم به صیانت از فضای مجازی هم مطرح کردم، مخالف این طرح هستم و معتقدم این طرح مجلس در جامعه با اقبال مواجه نخواهد شد.
وی تأکید کرد این طرح نه‌تنها در دستیابی به اهداف خود موفق نخواهد شد، بلکه به بیشتر شدن شکاف بین مردم و حاکمیت منتهی خواهد شد.
وی بر این باور است مطالبه جامعه دانشگاهی و نخبگان می‌تواند بر توقف روند فیلترینگ فضای مجازی تأثیر بگذارد، چراکه دنیا در حال تغییر است و این تغییرات بیشتر از راه هوش مصنوعی، ارتباطات بین‌المللی، اینترنت و سرعت آن امکان‌پذیر است، اما وقتی خودمان را از این امر محروم می‌کنیم، یعنی خودمان را از توسعه دور کرده‌ایم.
قاضی زاده هاشمی: نگران فضای مجازی هستم
سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، متخصص گوش و حلق و بینی است و پیش از ورود به عرصه سیاست ضمن طبابت، ریاست دانشگاه علوم پزشکی سمنان را بر عهده داشت. او در انتخابات ریاست‌جمهوری دوره سیزدهم نیز به عنوان نامزد نهایی حضور داشت و توانست رتبه چهارم را در میزان آرای مردم کسب کند.
فضای مجازی یکی از دغدغه‌هایی است که او در صحبت‌های خود به آن اشاره کرده است. وی در خرداد ۱۴۰۰ درباره وضعیت فضای مجازی توضیح داد: به‌عنوان مصرف‌کننده که همه در فضای مجازی هستند و شیوع کرونا هم ما را به این فضا غلتانده است، نگران هستم. ما خانواده‌ای مذهبی هستیم و در شرایط خاصی تربیت شده‌ایم و علاقه‌مند هستیم فرزندان ما هم در آن شرایط تربیت شوند و آلوده نشوند.
قاضی زاده هاشمی تأکید کرد: حکمرانی فضای مجازی باید تغییر کند و ما در این مدل حکمرانی نسبت به پدیده‌ها منفعل هستیم. پدیده‌ها از ما عبور می‌کنند و ما تازه درباره آن‌ها فکر می‌کنیم. همچون رمزارزها که موضوع امروز نیست، موضوع ۱۵ ساله جهان است، اما ما صبر کردیم تا سیلاب آن از ما عبور کند و بعد می‌گوئیم در رمزارز چه کنیم. ما باید واجد فناوری و حکمرانی حاکم بر پدیده‌های نو در جهان شویم.
قالیباف: راهی جز هوشمندسازی و شکل‌گیری دولت الکترونیک نداریم
محمدباقر قالیباف هم‌اکنون نماینده مردم تهران و رئیس مجلس شورای اسلامی (دوره دوازدهم) است. او در دوران مسئولیت‌های خود به مسائل گوناگونی از جمله ضرورت تشکیل دولت الکترونیک و حکمرانی فضای مجازی اشاره کرده است.
برای توضیح دولت هوشمند باید گفت زمانی که سخن از اعتماد عمومی می‌شود به این معناست که عموم مردم انتظار دارند مقامات و کارکنان سازمان‌های دولتی با اقدامات خود در تعامل با عامه، به انتظارات آن‌ها پاسخ دهند. به زبان ساده‌تر، اعتماد عمومی یعنی انتظار عموم از دریافت پاسخ مثبت به خواسته‌هایشان از طرف متولیان امور عمومی؛ یکی از مهم‌ترین مسائلی که جوامع امروزی با آن مواجه‌اند.
دولت هوشمند یا دولت الکترونیکی از جمله مهم‌ترین پروژه‌های ارتباطی بود که سازمان‌های بسیاری با راه‌اندازی آن در دولت سیزدهم، خدمات خود را جهت تسهیل فرایندهای اداری، هوشمند کردند و این اقدام علاوه بر شفافیت، نقش و تأثیر بسیاری بر کاهش فساد از جمله زمین‌خواری داشت.
قالیباف بر این باور است که راهی جز هوشمندسازی و شکل‌گیری دولت الکترونیک نداریم و تأکید کرده است اساس تحول در دولت و تحقق برنامه‌های سالانه در بودجه و برنامه‌های پنج‌ساله در گرو تحقق هوشمندسازی و دولت الکترونیک است.
به گفته وی اصلی‌ترین ابزار برای عدالت اجتماعی در کشور بحث مربوط به هوشمندسازی است؛ به عبارت دقیق‌تر برای برقراری عدالت اجتماعی و اقتصادی و صرفه‌جویی و مبارزه با فساد باید به سمت هوشمندسازی حرکت کنیم. اساس تحول در دولت و تحقق برنامه‌های سالانه در بودجه و برنامه‌های پنج‌ساله در گرو تحقق هوشمندسازی و دولت الکترونیک است.
او همچنین باورپذیری و مسئولیت‌پذیری مدیران در بخش‌های مختلف درباره هوشمندسازی و الکترونیکی کردن دولت را مهم دانست و گفته است از لحاظ کمی دستگاه‌ها وارد پنجره واحد شدند، اما بحث کار کیفی بسیار مهم است. دستگاه‌هایی وجود دارند که هیچ خدماتی در این زمینه ارائه نکرده‌اند، بنابراین باید بی‌میلی و بی‌رغبتی برداشته شود.
به عقیده قالیباف البته علاوه بر دولت الکترونیک کسب و کارهای اینترنتی و اقتصاد دیجیتال برای وی مهم است. او در این زمینه گفته است حوزه کسب‌وکار اینترنتی و سهم ما در اقتصاد دیجیتال در تولید ناخالص کشور قابل قبول نیست و توقع می‌رود بستر کسب‌وکارهای خرد و کلانفراهم شود، همچنین آسیب‌پذیری در بعد امنیت مهم و کلیدی است یعنی به همان میزان که فرصت است، اگر امنیت سیستم‌ها مدنظر نباشد، تردید نکنید به تهدید بزرگی تبدیل می‌شود.
قالیباف معتقد است فضای مجازی فضای کسب‌وکار جوانان است، اما اگر این فضا بی‌قانون باشد، زندگی و اقتصاد را به هم می‌زند.
پورمحمدی: توجه به امکانات و پلت‌فرم‌های بومی
مصطفی پورمحمدی هم‌اکنون به‌عنوان دبیرکل جامعه روحانیت مبارز نیز شناخته می‌شود، از جمله روحانیونی است که با عهده‌دار شدن مسئولیت دادستان انقلاب اسلامی در استان‌های خوزستان، هرمزگان، کرمانشاه و خراسان طی سال‌های ۵۸ تا ۶۵، تجربه ریاست بر بخش اطلاعات خارجی وزارت اطلاعات از سال ۶۹ تا ۷۶ و پذیرش جایگاه قائم‌مقام این وزارتخانه در سال‌های ۷۶ تا ۷۸ بدل به یکی از چهره‌های شناخته‌شده در سیاست ایران شد.
علاوه بر برخورد با مفاسد اقتصادی، موضوع شبکه‌های اجتماعی و فیلترینگ از جمله مواردی است که وی درباره آن صحبت کرده است.
پورمحمدی در این زمینه تأکید کرد: ما با آنچه که خلاف امنیت، اخلاق و منافعمان باشد و در داخل و خارج تولید شود، مبارزه می‌کنیم و جلوی آن را می‌گیریم. شبکه‌های اجتماعی و وسایل ارتباطی دو وجهند؛ یکسری منافع گسترده‌ای دارند و یکسری مضراتی؛ ما باید تلاش کنیم جلوی مضرات آن را بگیریم و از منافع این شبکه‌ها که در اختیارمان است، استفاده کنیم.
طبق گفته پورمحمدی درصدد هستیم خدماتی را که شهروندانمان می‌خواهند، با تکنیک داخلی و برخورداری از مزایای داخلی تولید کنیم؛ یعنی با نرم‌افزار و سرور داخلی شبکه اجتماعی بومی ایجاد کنیم. ما باید شهروندان را تشویق کنیم تا از شبکه و جست‌وجوگرهای داخلی استفاده کنند.
البته او در صحبت‌های خود به این نکته هم اشاره کرد که واقعاً جای ایراد است که مردم ما بر کنترل داخلی کشور وسواس دارند و نسبت به کنترل جهانی بی‌تفاوتند. چگونه است که دشمنان، رقبا و مخالفان باید جزئیات اطلاعات ما را داشته باشند! ما حرف می‌زنیم، دیگران می‌بینند تازه دشمن هم است و سوءاستفاده می‌کند؛ بنابراین مهم‌ترین مسئله این است که باید خدماتی ارائه دهیم که جذابیت داشته باشد و پاسخگوی نیازهای داخلی‌مان باشد.
هر شش نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری پس از تأیید صلاحیتشان، تاکنون اظهارنظری درباره رویکرد خود در زمینه ارتباطات و فناوری اطلاعات و فضای مجازی نداشته‌اند، اما مسئله‌ای که بدیهی است طی روزهای آینده حتماً جزئیاتی از مهم‌ترین برنامه‌های خود در این زمینه اعلام می‌کنند.
