روایت مجلس‌های مختلف در دوران فترت
نمایندگان دوره‌های مختلف مجلس در هفته‌های باقیمانده تا تحویل صندلی به برگزیدگان بعدی، چه کرده‌اند و چه می‌کنند؟
روزنامه هفت صبح| مجلس شورای اسلامی دیروز هم در صدر خبرها بود البته نه به دلیل بررسی میزان مشارکت در انتخابات یا وضعیت نماینده‌هایی که به دور دوم رفته بودند بلکه به دلیل خلوت شدن صحن مجلس در پی غیبت نمایندگان. غیبتی که خشم رئیس مجلس را هم به دنبال داشت و کار به تهدید کشید.
اینطور که خبرگزاری‌ها گزارش کردند تعداد نماینده‌های غایب آنقدر زیاد بوده که مجلس از رسمیت افتاده و جلسه صحن علنی تشکیل نشده است. در واقع مجموعا ۱۰۹ نماینده در کرسی‌های خودشان حاضر نبوده‌اند. در حالی که بر اساس آیین نامه داخلی مجلس تعداد نمایندگان لازم برای حدنصاب پیدا کردن تشکیل جلسه و رای‌گیری دو سوم یعنی ۱۸۹ نماینده است.
در این بین مخصوصا غیبت گسترده نماینده‌هایی که برای تمدید نمایندگی‌شان رای نیاورده بودند چشمگیرتر بوده است. حجت‌الاسلام فلاحی نماینده همدان که خودش از جمله نماینده‌های بازمانده از دور بعدی مجلس است به تسنیم گفته: «به هر حال برخی از نمایندگان احتمالا درگیر دور دوم انتخابات در حوزه‌های انتخابیه خود بودند و شاید عدم حضور آنها تا حدودی موجه باشد اما از سایر همکاران این انتظار می‌رفت که با حس مسئولیت‌پذیری بیشتری رفتار کنند و برای تشکیل مجلس به تهران بیایند. این تکلیف ما و حق مردم است که جلسات مجلس را تا روز آخر فعالیت آن تشکیل دهیم ولو این که موفق به حضور دوباره در مجلس نشده باشیم.»
اینطور که فلاحی گفته قالیباف از نیامدن نماینده‌ها عصبانی شده و گفته که فردا لیست نماینده‌های غایب به رسانه‌ها داده خواهد شد. بعد هم قرار شده که اگر جلسه روز بعد هم به دلیل غیبت اعضا لغو شود به نماینده‌هایی که امروز حاضر بوده‌اند اطلاع داده شود که آنها بی‌دلیل به جلسه نیایند.
کل این ماجرا بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها داشت و کاربران فضای مجازی این عدم حضور را به قهر کردن نماینده‌هایی که نتوانسته‌اند شانسی برای حضور دوباره در بهارستان داشته باشند تعبیر کردند. این اولین بار نیست که غیب نماینده‌های مجلس حاشیه ساز می‌شود اما غیبتی به این گستردگی که جلسه را از رسمیت بیندازد بدون اینکه آبستراکسیونی در کار باشد تا اندازه زیادی بی‌سابقه است یا حداقل با جست‌وجو در گوگل نمی‌توان روزی را پیدا کرد که نماینده‌ها بدون دلیلی سیاسی و هماهنگی با هم چنان غیبت کنند که جلسه از رسمیت بیفتد. شاید از خودتان بپرسید رفتار نماینده‌های ادوار قبلی مجلس در فاصله نزدیک به سه ماهی که از انتخابات تا پایان کارشان وجود دارند چطور رفتار کرده‌اند آیا این دوران برای همه ادوار مجلس مانند این دوره با نوعی فترت همراه بوده؟
ممکن است فکر کنید که رفتار نماینده‌ها در دو- سه ماه انتهایی مسئولیشان بستگی زیادی به انتخابات داشته مثلا وقتی ترکیب سیاسی مجلس از اصولگرایی به اصلاح طلبی تغییر کرده و برعکس، شاهد شتابزدگی نماینده‌ها در تعیین تکلیف طرح‌ها و لایحه‌ها چند ماه باقی مانده بوده‌ایم اما وقتی ترکیب سیاسی مجلس چندان تغییری نکرده یک کرختی و رخوت خاصی در نماینده‌ها دیده می‌شود اما مرور ماه‌های آخر چند مجلس اخیر نشان می‌دهد که آنچه در هفته‌ها و ماه‌های انتهایی رخ می‌دهد بیشتر تحت تاثیر جو کلی خود مجلس بوده است.
مثلا می‌بینیم که وقتی ترکیب مجلس از دور نهم به دهم تغییر نسبی می‌کند و تعداد زیادی از چهره‌های لیست امید راهی مجلس می‌شوند، مجلس نهم با عجله چهار طرح مهم را تصویب می‌کند و هر چهار طرح هم در شورای نگهبان به مشکل برمی‌خورد. خیلی‌ها همان موقع می‌گویند که چون ترکیب سیاسی مجلس عوض شده چنین شتابزدگی دیده می‌شود.
در این مورد می‌بینیم که لایحه مهم «احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور» در جلسه 28 اردیبهشت سال ۹۵ تصویب می‌شود یعنی کمتر از یک هفته مانده به ورود نماینده‌های جدید به مجلس. جالب اینکه نماینده‌ها در همان چند ماه باقی مانده تا تحویل مجلس نزدیک ۲۰ ماده به این لایحه که ابتدا ۵۰ ماده بوده اضافه می‌کنند.
جالب‌تر طرح «تقویت بسیج» بود که در جلسه 4 خرداد 95 یعنی آخرین روز کاری مجلس نهم تصویب شده بود. این طرح هم از سوی شورای نگهبان رد شد و دیگر در مجلس بعدی در اولویت قرار نگرفت. شورای نگهبان همچنین طرح اصلاح موادی از قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی را هم رد کرد. طرحی که مصوب 3 خرداد و یک روز مانده به پایان کار مجلس نهم بود.
جالب اینکه مجلس نهم هم وقتی داشت مجلس را تحویل نمایندگان مجلس دهم با آرایش کاملا اصولگرایی می‌داد به سرعت لایحه‌های بر زمین مانده را تعیین تکلیف کرد و در همان مدت کوتاه یعنی نزدیک به دو ماه و نیم باقی مانده ده طرح و لایحه را مصوب کرد و به شورای نگهبان فرستاد آن هم در حوزه‌های مختلف از قوانین مربوط به احزاب گرفته تا ورزش و انتخابات. شورای نگهبان هم بعضی از مصوبات را تایید و بعضی دیگر را دوباره به مجلس فرستاد.
اما نقض این موارد هم دیده می‌شود مثلا وقتی اهالی مجلس هشتم قرار است صندلی‌هایشان را به نماینده‌های مجلس نهم بدهند و انتخابات هم تغییر آرایش خاصی را نشان نداده باز از شتابزدگی نماینده‌ها کم نمی‌شود. عجیب اینکه مجلس پر حاشیه هشتم حتی برای روزهای پایانی‌اش یک استیضاح هم در نظر گرفته و تصمیم می‌گیرد سعید مرتضوی، وزیر وقت کار را استیضاح کند که البته این تصمیم به سرانجام نمی‌رسد اما به هر حال هفته آخر مجلس هشتم در دو نوبت صبح و عصر برگزار می‌شود تا ۸ طرح، لایحه و گزارش تحقیق و تفحص بررسی شود.
بنابراین تا اینجای کار اگر قرار باشد همین الگویی که دیروز اتفاق افتاد در هفته‌های آینده و بعد از تعطیلات عید ادامه پیدا کند، می‌توانیم بگوییم که آنچه اینبار اتفاق افتاده در ادوار مختلف نمونه‌های کمی دارد.
یک احتمال دیگر که ممکن است در تحلیل آنچه دیروز اتفاق افتاد به ذهن برسد این است که بی‌توجهی نماینده‌ها به حضور در اولین صحن علنی بعد از انتخابات ناشی از تعداد زیاد جا ماندگان از دور بعدی بوده باشد اما می‌دانیم که به عنوان مثال در اردیبهشت سال ۹۱ وقتی مجلس هشتم به مجلس نهم تحویل داده می‌شد ۱۹۶ نفر از نماینده‌های آن جدید بودند یعنی بیشتر از ۵۰ درصد مجلس تغییر کرده بود و اتفاقا جا ماندگان زیاد احتمالا باید به شتاب بیشتر در بستن پرونده‌های باز منتهی شود، پس بعید است. البته اینبار نمی‌توان عدد دقیقی ارائه کرد چون هنوز تکلیف دور دوم انتخابات روشن نشده است.
یک احتمال دیگر هم این است که عتاب و خطاب قالیباف و جو رسانه‌ای موثر واقع شود و در طی هفته‌های آینده شاهد حضور پررنگ‌تر نماینده‌ها و تکرار نشدن آنچه دیروز اتفاق افتاد باشیم.
