کوله‌پشتی نامناسب دشمن ستون فقرات کودکان
صدمات استفاده از کوله‌های نامناسب به ویژه برای دانش‌آموزان ابتدایی جدی‌تر است
هفت صبح| کوله پشتی مدرسه یکی ازضروری‌ترین و در عین حال پرکاربردترین ابزارهایی است که هر دانش‌آموزی برای رفتن به مدرسه به آن نیاز دارد. ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻫﻤﻴﺸﮕﯽ یک دانش‌آموز در ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻝ ﺗﺤﺼﻴﻠﯽ. وسیله‌ای کاربردی برای حمل کتاب‌ها، دفترها، نگهداری از لوازم تحریر و... با این حال اما اگر در خرید همین وسیله کاربردی در این روزها که در آستانه سال تحصیلی جدید هستیم دقت نکنیم یا به فرزندانمان استفاده درست از آن را آموزش ندهیم، به تدریج می‌تواند صدمات جسمی و فیزیکی مختلفی را برای آینده آنها به همراه داشته باشد. همه چیز به وسیله این کوله‌پشتی انجام می‌شود یک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، اولین عارضه کوله‌پشتی نامناسب برای دانش‌آموزان را بروز درد کمر دانست.
تا همین چند سال قبل، یعنی زمانی که خبری از «کوله پشتی» نبود، این «کیف»ها بودند که جور حمل و نگهداری از وسایل بچه مدرسه‌ای‌ها را می‌کشیدند. دکتر محمدحسین‌پور غریب در مورد دلیل جایگزینی کوله‌پشتی به جای کیف‌های معروف قبلی می‌گویند: از سال‌ها قبل پزشکان هشدار می‌دادند که استفاده از کیف باعث بروز پیش زمینه مشکلات اسکلتی و عضلانی در دانش آموزان می‌شود. به همین دلیل کم کم کوله پشتی جای کیف‌های قدیمی را گرفت.
تهدیدی برای سلامت
کوله‌پشتی، اگر به صورت صحیح و مناسب انتخاب و مورد استفاده قرار گیرد، می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها برای حمل وسایل روزانه دانش‌آموزان باشد. دلیل آنهم واضح است؛ چرا که می‌تواند بارها را متقارن نگه دارد. در عین حال، استفاده از کوله‌پشتی نامناسب و غیر ارگونومیک، نه تنها مفید نیست، بلکه می‌تواند صدمات جبران ناپذیری را به ستون فقرات کودکان و دانش‌آموزان تحمیل کند.
براساس پژوهش‌های صورت گرفته، این صدمات به ویژه در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی به دلیل رشد سریع‌تر جسمی، جدی‌تر است. به زبان ساده وقتی کوله‌پشتی سنگین باشد، کودک بیش از حد پشت را قوس‌دار می‌کند و یا سر و تنه را به جلو خم می‌کند تا بتواند وزن آن را تحمل کند. به علاوه ممکن است پشت کودک بیش از حد به عقب کشیده شود و گودی کمر او زیاد شود، وضعیت بدنی او تغییر شکل می‌دهد و رو به جلو، با کمر پیچ خورده یا متمایل به یک سمت می‌شود.
این فشار وارده بر روی عضلات گردن و پشت، موجب فعالیت بیش از حد ماهیچه‌ها می‌شود و آنها را خسته و منقبض می‌کند و در نتیجه گردن، شانه‌ها و پشت را نسبت به فشارها و ضربه‌های وارده آسیب‌پذیرتر می‌سازد. درد گردن، کمردرد، گودی کمر، انحراف در ستون فقرات، انحناهای غیرطبیعی ستون فقرات، ایجاد فاصله میان مهره‌ها، ابتلا به دردهای عصبی، شانه‌های نامتقارن، ناهنجاری‌های قامتی و حتی در مواردی آسیب به رشته‌های عصبی از جمله این آسیب‌ها و مشکلات به شمار می‌رود.
حتی ممکن است فشار ناشی از حمل کوله‌پشتی سنگین و تغییر انحنای ستون فقرات سبب تغییر حجم تنفسی افراد شود. همچنین کشیدگی حاصل از حمل کوله پشتی، باعث آسیب‌های گذرا و یا حتی ماندگاری در ریشه‌های عصبی شانه و دست‌ها و همچنین ریشه‌های عصبی گردن می‌شود.
چند توصیه پزشکی
محمدتقی حلی‌ساز، استاد طب فیزیکی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توصیه‌هایی برای استفاده از کوله‌پشتی برای دانش‌آموزان و والدین آنها دارد. مثلا اینکه کوله‌پشتی باید به شکلی انتخاب شود که از قوسی که در کمر وجود دارد پایین‌تر نیاید و زمانی‌که به طور چشمی نگاه می‌کنید از حد معمول پایین‌تر نباشد.
همچنین به گفته این متخصص کوله‌پشتی استاندارد مشخصه‌هایی دارد که باید هنگام خرید مورد توجه باشد، به طور مثال بندهایی که کوله پشتی را نگه می‌دارد نباید کمتر یا بیشتر از حد معمول باشد. کوله‌پشتی‌هایی که بندهای باریک دارند فشار زیادی به شانه‌های کودک وارد می‌کنند، بند استاندارد کوله‌پشتی باید بین پنج تا هفت سانتی‌متر باشد و بهتر است بندی در کمر داشته باشد تا روی کمر کودک قفل شود تا حین راه رفتن مدام به کمر کودک ضربه وارد نکند.
حتما شما هم دانش‌آموزان بسیاری را دیده‌اید که کوله خود را فقط با یک بند آن روی دوش می‌اندازند و به مدرسه می‌روند. با این وجود حلی‌ساز این رویه را به شدت نفی می‌کند و می‌گوید: استفاده یک بند از کوله‌پشتی، به وارد شدن فشار به یک طرف بدن منجر می‌شود. برخی از کوله‌پشتی‌ها بندهای تکی دارند و یکطرفه پوشیده می‌شوند، این نکته هم می‌تواند به شانه‌ها آسیب وارد کند.
وی همچنین مانند تمامی همکارانش تاکید می‌کند که دردهای کمری در افرادی‌که زمینه‌های ژنتیکی دارند، با استفاده از کوله‌پشتی نامناسب تشدید می‌شود، ضمن آنکه احساس خستگی در مدرسه و پس از بازگشت به منزل از دیگر مشکلات استفاده از کوله‌پشتی نامناسب و با وزن بالاست.
