آیا غلظت خون خطرناک است؟

غلظت خون که به نام پلیسیتمی نیز شناخته میشود، میتواند پیامدهای جدی داشته باشد و مستقیماً با بیماریهای قبلی مرتبط است.
به گزارشهفت صبحغلظت خون همانطور که گفتیم به معنی افزایش گلبولهای قرمز خون است که معمولاً به دلایل زیر رخ میدهد:. کمآبی بدن: یکی از معمولترین علتهای غلظت خون، کمآبی بدن است.
وقتی بدن بهاندازه کافی آب ندارد، حجم خون کاهش مییابد و بهصورت کاذب غلظت گلبولهای قرمز را بالا میبرد (پلیسیتمی نسبی).. بیماریهای مزمن: برخی بیماریها مانند دیابت (در صورت ایجاد عوارض کلیوی)، بیماری کلیوی و اختلالات هورمونی میتوانند بر غلظت خون اثر بگذارند. این عوارض ممکن است باعث افزایش تولید گلبولهای قرمز خون شده و تنظیم و تعدیل مایعات بدن را مختل کنند.. فاکتورهای ژنتیکی: برخی افراد معمولاً غلظت خون بیشتری دارند که میتواند به عوامل ژنتیکی مربوط باشد.
علائم غلظت خون چیست؟
غلظت خون میتواند با این علائم همراه باشد:. سرگیجه و سردرد: افزایش غلظت خون میتواند موجب کاهش جریان خون به مغز شده و سرگیجه و سردرد ایجاد کند.. تنگی نفس: در برخی موارد، غلظت خون میتواند منجر به مشکلات تنفسی شود.. خستگی و ضعف: احساس ضعف و خستگی عمومی هم یکی از علامتهای شایع غلظت خون است.. خارش پوست. وزوز گوش. تاری دید. خونریزیهای مکرر بینی. خونریزی لثهها. احساس سوزش در کف پاها. تعریق زیاد
ارتباط بین غلظت خون و سابقه بیماریها
بیماریهای قبلی میتوانند نقش مهمی در افزایش غلظت خون داشته باشند، مثلاً:
بیماریهای قلبی
افرادی که سابقهٔ بیماری قلبی دارند بیشتر ممکن است دچار غلظت خون شوند. بالابودن غلظت خون میتواند موجب افزایش فشارخون شده و متعاقباً مشکلاتی برای قلب ایجاد کند. این عارضه میتواند سبب حمله قلبی و سکته مغزی شود.
بیماریهای تنفسی
بیماریهایی مانند بیماری مزمن انسداد ریوی میتوانند باعث افزایش غلظت خون شوند. در این بیماریها، کاهش سطح اکسیژن خون میتواند عاملی برای تولید بیشتر گلبولهای قرمز خون باشند و غلظت خون ایجاد کند.
بیماریهای کلیوی
مشکلات کلیوی میتوانند تنظیم مایعات و الکترولیتهای بدن را دچار اختلال کنند و باعث غلیظ شدن خون شوند. افرادی که نارسایی کلیوی دارند معمولاً بیشتر مستعد غلظت خون هستند. علاوه براین، نارسایی کلیوی یا تومورهای کلیوی میتوانند تولید اریتروپویتین را افزایش دهند و به پلیسیتمی ثانویه منجر شوند.
اختلالات روحی و روانی
اختلالات روحی و روانی نیز میتوانند غیرمستقیم بر غلظت خون اثر بگذارند. شواهد نهچندان قوی نشان میدهد که استرس و اضطراب مزمن میتواند باعث تغییرات هورمونی مانند افزایش کورتیزول و تحریک پاسخهای التهابی شود و بهطور غیرمستقیم بر تولید گلبولهای قرمز اثر بگذارد و موجب غلظت خون شوند.
پلی سیتمی دو نوع است:. پلی سیتمی اولیه که ناشی از تولید زیاد از حد گلبولهای قرمز خون توسط مغز استخوان است و به دلیل یک جهش یا فاکتوری ژنتیکی در بدن رخ میدهد.. پلی سیتمی ثانویه که ناشی از فاکتورهایی است که میزان اکسیژنرسانی به بافتهای بدن را کاهش میدهند، مثل سیگار، ارتفاع زیاد یا بیماری قلبی مادرزادی. گلبولهای قرمز خون در برخی از بیمارانی که پلی سیتمی ثانویه دارند ممکن است حامل یک نوع هموگلوبین غیرنرمال باشند که اکسیژن دسترسپذیر تولید نمیکنند.
علتهای غلظت خون
پلی سیتمی اولیه به علت یک ژن یا یک جهش ژنتیکی رخ میدهد.
مشکلات کلیوی میتوانند تنظیم مایعات و الکترولیتهای بدن را دچار اختلال کنند و باعث غلیظ شدن خون شوند. افرادی که نارسایی کلیوی دارند معمولاً بیشتر مستعد غلظت خون هستند. علاوه براین، نارسایی کلیوی یا تومورهای کلیوی میتوانند تولید اریتروپویتین را افزایش دهند و به پلیسیتمی ثانویه منجر شوند
پلی سیتمی ثانویه نیز ناشی از فاکتورهای بیرونی است مانند:. کمبود اکسیژن ناشی از بیماری ریوی، قلبی، کلیوی یا کبدی.. کمبود اکسیژن در اثر ارتفاع زیاد. در موارد نادر، هموگلوبین غیرنرمال (در نوزادان)
این فاکتورها تشدیدکنندهٔ غلظت خون هستند.
پلی سیتمی چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص غلظت خون یا پلی سیتمی معمولاً با معاینهٔ فیزیکی و سابقه پزشکی بیمار انجام میشود. یک آزمایش خون هم میتواند با مشخصکردن تعداد گلبولهای قرمز خون یا بالاتر بودن سطح هموگلوبین خون، به تشخیص غلظت خون منجر شود. آزمایش سطح اریتروپویتین خون نیز برای تمایز بین پلیسایتمی اولیه و ثانویه رایج است.
اگر این فاکتورها وجود داشته باشند، ممکن است برای تأیید تشخیص به نمونهبرداری از بافت یا نمونه مغز استخوان نیاز باشد. برای تعیین اینکه آیا یک جهش ژنتیکی رخ داده یا نه، به تست ژنتیک نیاز است.