بحران تولید در جاده مخصوص | ۲۹۱ هزار دستگاه تولید خودرو فقط در چهار ماه!

هفت صبح|  آمار چهار ماهه ابتدایی سال جاری درباره تولید سه خودروساز دولتی یعنی ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو ارقام ناامید‌کننده‌ای را نوید می‌دهند. با توجه به اینکه در تمام گفته‌های وزیر صمت عباس علی‌آبادی این نکته به چشم می‌خورد که آمار تولید داخلی را افزایش خواهیم داد اما آمار تولید در چهار ماهه ابتدایی سال حرف دیگری می‌زند. بنا بر آمار منتشره، کل تولید سه خودروساز بزرگ کشور در چهار ماهه ابتدایی امسال کمتر از 291 هزار دستگاه بوده که مقایسه آن با تیراژ مدت مشابه سال گذشته حدود 11 درصد افت را نشان می‌دهد.

تولید خودرو در کشور از ابتدای امسال تا به امروز معمولاً نزولی بوده و با وجود هشدار فعالان صنعت خودرو بابت ادامه‌دار بودن این روند و درخواست آنها بابت انجام اقدامات اصلاحی (به‌خصوص افزایش قیمت کارخانه‌ای و تخصیص ارز) سیاست‌گذار چندان وقعی نگذاشت تا خودروسازان نخستین ماه تابستان را نیز با افت سپری کنند.خودروسازان تا قبل از فرارسیدن روزهای گرم، با دو چالش کمبود نقدینگی ریالی ناشی از عدم‌اصلاح قیمت و عدم تخصیص ارز مواجه بودند و در ادامه، بحران قطعی برق هم به چالش‌های آنها اضافه شد. انباشت این مسائل سبب شد تولید خودرو در چهار ماهه امسال روندی رو به افت داشته باشد. از دیگر سو، زمزمه‌هایی به گوش می‌رسد که قرار است پارس‌خودرو که بزرگ‌ترین سهم از این خودروساز را سایپا دارد، به بخش خصوصی واگذار کنند. 

وعده‌ای که محقق نشد

دقیقا دوم اردیبهشت امسال وزیر صمت گفت: «ما به ظرفیت تولید 5 هزار خودرو در روز رسیدیم و تلاش داریم که این را حدود 20 درصد افزایش دهیم که خیلی جهش بسیار بزرگی است.» وعده‌ای که همان زمان کارشناسان حوزه اعلام کردند وعده عجیبی است و حالا آمارها هم خلاف آن را اثبات می‌کند. حتی در نهم مرداد باز هم وزیر تاکید کرد؛ «پارسال توانستیم یک میلیون و ۳۳۵ هزار دستگاه خودرو تولید کنیم و تا رسیدن به عدد یک میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه راه زیادی نیست.

البته برای افزایش تولید، سهمی به عهده شرکت‌های خودروساز بخش خصوصی و بخشی هم به عهده خودروسازان دولتی گذاشته شده است.» این موضوع در حالی است که مردم از تاخیر در تحویل خودروهای خود بسیار ناراضی هستند و حتی سایپا، حواله خودروی شاهین که تحویل آن برای پاییز و زمستان 1403 بوده بدون اطلاع مشتریان لغو کرده که منجر به اعتراض و تجمع خریداران شد! در واقع وعده افزایش تولید داده می‌شود اما خودروها با تاخیر به دست مردم می‌رسد.

آمار تفکیکی تولید خودروسازان در 4 ماه

طبق آنچه در صورت‌های مالی سه خودروساز اصلی آمده، ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در مجموع حدود ۲۹۰هزار و ۸۵۹دستگاه انواع خودروی سواری را در چهار ماه نخست امسال تولید کرده‌اند. این در حالی است که در مدت مشابه پارسال مجموع تولید محصولات سواری آنها ۳۲۵هزار و ۳۰۳دستگاه بود. بنابراین غول‌های جاده‌مخصوص در چهار ماهه نخست امسال و نسبت به بازه زمانی مشابه سال قبل، حدود ۱۱درصد افت تولید را تجربه کرده‌اند. 

ایران‌خودرو بیشترین تولید را داشت

در این بین، بیشترین تیراژ نصیب ایران‌خودرویی‌ها شده که توانسته‌اند ۱۶۱هزار و ۵۶۸دستگاه محصول را در چهار ماه نخست امسال تولید کنند. این میزان تولید، افت ۹درصدی را نسبت به چهار ماهه ابتدایی پارسال به دنبال داشته است.

سایپا هم افت تولید داشت

سایپایی‌ها نیز به کمک زیرمجموعه خود، پارس‌خودرو، تولید حدودا ۱۳۰هزار دستگاهی را در چهار ماهه ابتدایی امسال ثبت کرده‌اند که نسبت به مدت مشابه پارسال بیش از ۱۲درصد افت را نشان می‌دهد. در حالت تفکیکی، سایپا تولید حدودا ۹۶هزار دستگاهی در چهار ماهه امسال داشته و این در حالی است که میزان تولید این شرکت در مدت مشابه پارسال نزدیک به ۱۰۶هزار دستگاه بود. بنابراین دومین خودروساز بزرگ ایران بدون احتساب آمار پارس‌خودرو نیز دچار افت تولید 9/5درصدی در چهار ماه شده است. پارس‌خودرو نیز که ۳۳هزار و ۳۵۳دستگاه تولید در چهار ماهه نخست امسال داشته، در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با تیراژ ۴۲هزار و ۱۹۸دستگاهی، دچار افت ۲۱درصدی شده است.

افت ماهانه تولید نیز داشتیم

اما بررسی آمار تولید خودروسازان در تیر امسال و مقایسه آن با ماه قبل – خرداد – نشان می‌دهد تولید ماهانه آنها نیز افت داشته است. طبق آمار، خودروسازان در تیر امسال حدود ۷۶هزار و ۴۱۸دستگاه انواع محصول سواری را به تولید رسانده‌اند. با توجه به تولید ۹۴هزار دستگاهی خودروسازان در خرداد سال جاری، آنها با افت ۱۹درصدی در تولید ماهانه روبه‌رو شده‌اند. در حالت تفکیکی، ایران‌خودرو در تیر امسال تولید ۴۳هزار و ۴۴۰دستگاهی، سایپا تولید ۲۴هزار و ۳۲۸دستگاهی و پارس خودرو تولید ۸هزار و ۶۵۰دستگاهی داشته‌اند.

بنابر آمار منتشرشده در سایت کدال، ایران‌خودرو در چهار ماه نخست امسال نیز مانند گذشته بیشترین تولید خود را به مدل‌های پژو اختصاص داده است. این شرکت در بازه زمانی تحت بررسی، حدود ۶۶هزار دستگاه انواع پژو را تولید کرده است. با توجه به تولید حدودا ۱۰۳هزار دستگاهی خانواده پژو در چهار ماهه پارسال، ایران‌خودرویی‌ها در تولید اعضای این خانواده افت ۳۶درصدی داشته‌اند. ایران‌خودرو در حال حاضر تنها مدل ۲۰۷ را در قالب گروه پژو تولید می‌کند.در بین دیگر محصولات ایران‌خودرو، گروه سورن تیراژ کمتر از ۲۸هزار دستگاهی را از خود به جا گذاشته است.

با در نظر گرفتن تیراژ حدودا ۱۷هزار و ۳۰۰دستگاهی این گروه خودرویی در چهار ماهه پارسال، ایران‌خودرویی‌ها توانسته‌اند تولید در این گروه را ۶۱درصد بالا ببرند. این در حالی است که طبق آمار منتشره در سایت کدال، دنا در چهار ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته تیراژ تقریبا ثابتی داشته است. ایران‌خودرو اعلام کرده در چهار ماه امسال حدود ۲۷هزار و ۲۰۰دستگاه دنا را به تولید رسانده است. دیگر محصول ایران‌خودرو به نام رانا چهار ماه نخست امسال را با رشد پشت‌سر گذاشته است.

طبق اطلاعات منتشر شده در کدال، تا پایان تیر امسال شش‌هزار و ۳۷۱دستگاه رانا در این شرکت به تولید رسیده است. این در حالی است که ایران‌خودرویی‌ها در چهار ماهه ابتدایی پارسال کمتر از پنج‌هزار و ۶۰۰دستگاه از این خودرو را تولید کرده بودند. با این حساب، تولید رانا در چهار ماه ۷۷۱ دستگاه افزایش یافته است.طبق آمار، ایران‌خودرویی‌ها در چهار ماهه ابتدایی سال گذشته، شش‌هزار و ۳۳۱دستگاه هایما را در سایت خراسان خود تولید کرده بودند، حال آنکه تولید این خودرو در بازه زمانی مشابه سال‌جاری چهار هزار و ۴۶۸دستگاه بوده است.

این آمار نشان می‌دهد تولید هایما هزار و ۸۶۳دستگاه پایین آمده است.طبق آمار منتشره در کدال، ایران‌خودرو در چهار ماهه ابتدایی امسال حدود ۲۱هزار و ۷۰۰دستگاه تارا تولید کرده است. این خودروساز در چهار ماهه پارسال کمتر از ۱۳هزار دستگاه از این محصول را به تولید رسانده بود. بنابراین تولید تارا در چهار ماهه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۴۰درصدی را نشان می‌دهد.‌دومین خودروساز بزرگ کشور که بیشترین حجم از سبد محصولاتش در چهار ماهه امسال به خانواده ایکس ۲۰۰ (تیبا، کوئیک و ساینا) اختصاص داشته است.

طبق آمار منتشره در کدال، سایپا در تولید این گروه خودرویی آمار حدودا ۷۱هزار دستگاهی را طی چهار ماه نخست سال جاری به جا گذاشته است. با توجه به تولید بیش از ۸۷هزار دستگاهی این گروه خودرویی در چهار ماه نخست پارسال، تیراژ خانواده ایکس ۲۰۰ بیش از ۱۸درصد افت کرده است.در بازه زمانی تحت بررسی، سایپا همچنین توانسته ۱۸هزار و ۹۶۰دستگاه شاهین را به تولید برساند. این در حالی است که طی چهار ماه ابتدایی سال گذشته تیراژ شاهین ۱۸هزار و ۶۱۴دستگاه بود.

با این حساب، تولید شاهین نسبت به چهار ماهه نخست پارسال افزایشی جزئی داشته است. از سایپا به پارس‌خودرو برویم؛ سومین خودروساز بزرگ کشور که در چهار ماه ابتدایی امسال کوئیک دنده معمولی، سهند و گروه Q۲۰۰ را به تولید رسانده است. طبق گزارش ارسالی به بورس، گروه Q۲۰۰ سایپا تولید ۲۵هزار و ۷۱۰دستگاهی در چهار ماه نخست امسال داشته که تفاوت چندانی با آمار مدت مشابه پارسال ندارد.

پارس‌خودرو همچنین در حالی هزار و ۲۳۴دستگاه کوئیک معمولی دنده‌ای را در چهار ماه ابتدایی امسال تولید کرده که در مدت مشابه پارسال، حدود ۱۶هزار و ۵۰۰دستگاه از این خودرو به تولید رسیده بود. این شرکت همچنین در چهار ماه ابتدایی امسال ۶۹۲دستگاه سهند را به تولید رسانده است. سهند محصول جدید پارس‌خودرو به شمار می‌رود که در چهار ماهه نخست پارسال تنها ۱۶دستگاه از آن تولید شد.