نبردی فراتر از نیویورک: چرا ترامپ از پیروزی ممدانی هراس دارد؟
زهران ممدانی، نامزد مسلمان و سوسیالیست شهرداری نیویورک با برنامه‌های عدالت‌محور و رفاه‌محور در مقابل ترامپ و جریان جمهوری‌خواه رقابت می‌کند
هفت صبح| یک سال پیش نامش برای بسیاری ناآشنا بود اما امروز نام زهران ممدانی ورد زبان هر سیاستمداری در آمریکاست و او در آستانه نشستن بر صندلی شهرداری بزرگترین و مهمترین شهر ایالات متحده، یعنی نیویورک قرار دارد. زهران ۳۴ساله که یکی از خیل عظیم مهاجران به آمریکا به‌شمار می‌رود، مسلمانِ شیعه‌ای است که گرایش‌های سوسیالیستی دارد و توانسته بخش قابل‌توجهی از رأی‌دهندگان این شهر چندفرهنگی را با خود همراه کند.
انتخابات شهرداری نیویورک ۴ نوامبر ۲۰۲۵ به پایان می‌رسد. باکناره‌گیری غیرمنتظره «اریک آدامز» شهردار دموکرات، دو چهره با ممدانی رقابت می‌کنند، کرتیس سلیوا، نامزد جمهوری‌خواه و اندرو کوئومو، فرماندار سابق نیویورک که پس از شکست در رقابت‌های درون‌حزبی، به‌صورت مستقل وارد میدان شد.
زهران ممدانی کیست؟
ممدانی در خانواده‌ای با ریشه هندی در اوگاندا متولد شد. مادرش «میرا نایر»، فیلمساز سرشناس هندی-آمریکایی است و پدرش محمود ممدانی، پژوهشگر و استاد دانشگاه. او دوران کوتاهی را در آفریقای جنوبی گذراند و سپس از 7سالگی در نیویورک بزرگ شد. خودش می‌گوید دوران کودکی‌اش را در رفاه کامل گذرانده اما تجربه‌ای متفاوت از طبقه متوسط نیویورکی نیز داشته است. ورود او به سیاست با سرعت همراه بود. در سال ۲۰۲۰ به مجلس ایالتی نیویورک راه یافت و هنگامی که در اکتبر ۲۰۲۴ نامزدی خود برای شهرداری را اعلام کرد، بسیاری تصور می‌کردند شانسی ندارد اما پیروزی قاطع او بر کومو همه را غافلگیر کرد.
چرا شهرداری نیویورک اهمیت دارد؟
شهردار نیویورک علاوه بر اداره شهری با جمعیت ۸.۵ میلیون نفر و بودجه‌ای ۱۱۶ میلیارد دلاری، نقشی نمادین و ملی دارد. بسیاری از شهرداران این شهر در دهه‌های گذشته تلاش کرده‌اند وارد رقابت‌های ریاست‌جمهوری شوند. البته ممدانی متولد آمریکا نیست و این شانس را ندارد اما در صورت پیروزی او، رویارویی این شهردار جوان با ترامپ که خود متولد و بزرگ‌شده نیویورک است، می‌تواند به یکی از محورهای اصلی تنش‌های سیاسی در آمریکا تبدیل شود. ترامپ او را «یک کمونیست دیوانه» و «فاجعه‌ای در حال وقوع» خوانده است. ممدانی نیز تأکید کرده که آماده همکاری برای منافع شهر خواهد بود اما «در برابر فشار و تهدید، به ویژه از سمت دونالد ترامپ، عقب‌نشینی نخواهد کرد.»
منتقدان چه می‌گویند؟
همانقدر که ظهور ممدانی برای بخشی از جامعه الهام‌بخش است، برای گروهی دیگر نگران‌کننده است. برخی ممدانی را چهره‌ای بیش از حد چپ‌گرا و تفرقه‌ساز می‌دانند. دیوید پترسون فرماندار پیشین نیویورک گفته است: «او هم مانند ترامپ گاهی درباره گروه‌های مختلف با لحنی یکدست و منفی سخن می‌گوید.»
موضع‌گیری‌های طولانی‌مدت او در حمایت از حقوق فلسطینی‌ها و وعده بازداشت بنیامین نتانیاهو در صورت حضورش در نیویورک نیز حساسیت‌ها‌ی یهودیان در شهری که بزرگترین جمعیت پیروان این دین در خارج از اسرائیل را در خود جای داده، برانگیخته است. جامعه تجاری و صاحبان کسب‌وکارها نیز نگاه محتاطانه‌ای به او دارند.
نبردی فراتر از نیویورک: چرا ترامپ از پیروزی ممدانی هراس دارد؟
همانطور که گفته شد، ممدانی در جایگاه پیشتاز انتخابات شهرداری نیویورک، تنها یک رقابت محلی نیست، بلکه این انتخابات برای دونالد ترامپ و جریان جمهوری‌خواه معنایی راهبردی دارد.نیویورک، شهری که به‌طور سنتی در برابر نابرابری‌های اقتصادی حساس است، اکنون ممکن است یک شهردار سوسیالیست‌گرای جوان را برگزیند که با صراحت کامل اعلام کرده در برابر سیاست‌های ضد مهاجرتی، کاهش بودجه‌های اجتماعی و افزایش فشار اقتصادی دولت فدرال ایستادگی خواهد کرد.
واقعیت آن است که هراس ترامپ و جمهوری‌خواهان از ممدانی، نه به سن او برمی‌گردد و نه به سابقه کوتاه فعالیتش؛ بلکه از پیام سیاسی پیروزی او ناشی می‌شود. اگر بزرگترین و ثروتمندترین شهر آمریکا یک شهردار سوسیالیست انتخاب کند که وعده افزایش مالیات ثروتمندان، گسترش مسکن ارزان، تقویت خدمات عمومی و مقاومت حقوقی در برابر سیاست‌های فدرال را داده، این می‌تواند الگویی الهام‌بخش برای شهرهای دیگر شود و به تدریج محور حزب دموکرات را به سمت گفتمانی عدالت‌محور و بازتوزیعی سوق دهد.
ممدانی در مصاحبه‌ای با ان‌بی‌سی‌نیوز گفته است که در برابر اقداماتی مانند اعزام نیروهای مهاجرتی (ICE)، کاهش بودجه‌ها و فشار بر مدارس و زیرساخت‌های شهری «رویکرد حقوقی و سیاسی تهاجمی» در پیش خواهد گرفت و در عین حال تأکید کرده که اگر موضوعات مربوط به کاهش هزینه‌های زندگی مطرح شود، آماده مذاکره با ترامپ است. پیروزی ممدانی می‌تواند توازن نیروها در حزب دموکرات را نیز دگرگون کند.
او آشکارا از بخش‌های لیبرال‌تر و میانه‌رو حزب فاصله گرفته و حتی در مورد رهبری چاک شومر در سنا ابراز اطمینان نکرده است. چنین رویکردی نشان می‌دهد که اگر ممدانی شهردار شود، نه‌تنها در مقابل جمهوری‌خواهان بلکه در دل حزب دموکرات نیز گسستی گفتمانی ایجاد خواهد شد؛ گسستی میان «سیاست رفاه‌محور نسل جدید» و «سیاست سازش‌محور ساختار قدیمی.»
اوباما پشت ممدانی می‌ایستد
روز گذشته، باراک اوباما نیز به جمع حامیان ممدانی پیوست و با ممدانی تماس گرفته و ضمن ستایش شیوه اداره کارزار انتخاباتی او، اعلام کرده در صورت پیروزی، آماده است نقش «مشاور و همراه» غیررسمی برای او ایفا کند. سخنگوی کارزار ممدانی گفته است: «او از حمایت و گفت‌وگوی رئیس‌جمهور اوباما درباره ضرورت آوردن نوع تازه‌ای از سیاست به شهر قدردانی کرده است.» حمایت اوباما که هنوز برای بخش بزرگی از بدنه رأی‌دهندگان دموکرات مرجعیت اخلاقی و نماد سیاست‌ورزی میانه‌رو به شمار می‌رود، معنایی فراتر از یک اقدام انتخاباتی دارد.
پیروزی ممدانی در انتخابات درون‌حزبی و سپس گسترش دامنه تأییدها از سوی چهره‌هایی مانند کامالا هریس و کتی هوکول، نشان داده که گفتمان سوسیال‌دموکراتیک و عدالت‌محور او دیگر پدیده‌ای حاشیه‌ای در سیاست آمریکایی نیست و می‌تواند به مرکز ثقل جدیدی در حزب دموکرات تبدیل شود. در صورت پیروزی ممدانی، نیویورک می‌تواند به آزمایشگاه بزرگ سیاست‌های سوسیالیستی-شهری در آمریکا بدل شود و این تغییر، امکان بازتعریف جهت‌گیری کل حزب دموکرات را در سال‌های آینده در پی خواهد داشت.
