پای روسیه در میان است؟

دانمارک پس از مشاهده پرندههای مشکوک، پرواز ریزپرندهها را ممنوع کرد
هفت صبح| پس از مشاهده تعدادی پهپاد ناشناس در حریم هوایی پایگاههای نظامی و فرودگاههای دانمارک طی هفته گذشته، دولت این کشور روز یکشنبه، پرواز پهپادهای غیرنظامی را ممنوع اعلام کرد. این تصمیم در حالی گرفته شد که پروازهای مرموز پهپادها باعث تعطیلی موقت چندین فرودگاه، از جمله چهار ساعت توقف در فرودگاه کپنهاگ شده بود. دانمارک این رویدادها را بخشی از یک «حمله ترکیبی» توصیف کرده اما هنوز مسئولیت قطعی آنها را به هیچ طرفی نسبت نداده است.
در هفتهای که گذشت، آسمان دانمارک به صحنهای از پروازهای مرموز پهپادها تبدیل شد که چندین فرودگاه، از جمله کپنهاگ و آلبورگ را برای ساعاتی تعطیل کرد. این حوادث که از دوشنبهشب آغاز شد، نگرانیهای جدی درباره احتمال «جنگ ترکیبی» در منطقه بالتیک ایجاد کرده و این هشدار را به گوش ساکنان قاره سبز گوشزد کرده که خطر حمله روسیه جدی است و این اتفاقات میتواند مرحله مقدماتی از یک جنگ تمامعیار باشد. از این رو، نخستوزیر دانمارک، مته فردریکسن نیز این رویدادها را «جدیترین حمله» به زیرساختهای کشورش خواند و احتمال دستداشتن روسیه را مطرح کرد، هرچند کرملین هرگونه دخالت را رد کرده است.
در کانون این ماجرا، سه کشتی مشکوک با نامهای آسترول-۱، پوشپا و اسلو کریر-۳ دیده شدهاند که در زمان وقوع حوادث در آبهای نزدیک دانمارک حضور داشتند. پلیس کپنهاگ تأیید کرده که این کشتیها، شامل دو کشتی باری و یک نفتکش، در تحقیقات مربوط به پرواز پهپادها بررسی میشوند.
کشتی آسترول-۱، با پرچم روسیه، از تنگه اورسوند نزدیک کپنهاگ عبور کرد، در حالی که اسلو کریر-۳، با مدیریت شرکتی در کالینینگراد و خدمه روسزبان، در فاصله ۷ کیلومتری فرودگاه کپنهاگ مشاهده شد. نفتکش پوشپا نیز که به انتقال نفت روسیه در قالب «ناوگان سایه» متهم است، در آبهای جنوب زلاند حضور داشت. پیتر مولر، روزنامهنگار دانمارکی، گزارش داد که آسترول-۱ مسیری غیرعادی و پر از «زیگزاگ» را طی کرده که به گفته الکساندر لوت، کارشناس حقوق دریایی، میتواند نشانهای از فعالیت مشکوک باشد.
کارشناسان معتقدند کشتیها به دلیل تحرک و امکان مخفیسازی تجهیزات، سکوهای ایدهآلی برای پرتاب پهپادها هستند. جولیان پاولاک، متخصص امنیت دریایی، توضیح داد که کشتیها میتوانند در آبهای بینالمللی بدون بهجا گذاشتن اثری عمل کنند. برونو اولیویرا مارتینز، کارشناس فناوریهای نوظهور نیز پهپادها را «جسورانه و مبتکرانه» توصیف کرد و افزود که این ابزارها به دلیل نزدیکی به هدف و دشواری تشخیص، برای حملات به اهدافی مانند فرودگاهها بسیار کارآمدند. او هشدار داد که پهپادها میتوانند به سرعت به سلاحهایی مرگبار تبدیل شوند، همانطور که در جنگ اوکراین دیده شده است.
دفاع در برابر پهپادها چالش بزرگی است. رادارهای فرودگاهها برای تشخیص هواپیماها طراحی شدهاند و تمایز پهپادها از پرندگان یا دیگر اشیا دشوار است. روشهایی مانند اختلال رادیویی نیز میتواند به ارتباطات پروازی آسیب بزند. از نظر حقوقی، اثبات دخالت کشتیها پیچیده است، زیرا قوانین «عبور بیضرر» در آبهای بینالمللی مانع از مداخله مستقیم مقامات میشود، مگر با شواهد محکم. مارتینز پهپادها را «ابزاری ایدهآل» برای جنگ ترکیبی میداند، زیرا شناسایی منشأ آنها دشوار است و بازیگران غیردولتی میتوانند آنها را هدایت کنند که انکار دخالت دولتها را آسانتر میکند.
منطقه بالتیک به کانون تنش بین روسیه و ناتو تبدیل شده است. خرابکاریهای اخیر در کابلهای زیر دریایی و الگوی مشابه حملات پهپادی در لهستان و استونی، به گمانهزنیها درباره نقش روسیه دامن زده است. حضور یک ناو آلمانی مجهز به پدافند هوایی در کپنهاگ، همزمان با نشست سران اتحادیه اروپا و اجلاس «اجتماع سیاسی اروپا» در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه، نشاندهنده حساسیت امنیتی این رویدادها است.
دانمارک که در نیمه دوم ۲۰۲۵ ریاست دورهای اتحادیه اروپا را برعهده دارد، پرواز پهپادهای غیرنظامی را تا روز جمعه ممنوع کرده تا امنیت این نشستها تضمین شود. ناتو به روسیه هشدار داده که هرگونه پرنده مشکوک مربوط به این کشور را در آسمان اروپا سرنگون خواهد کرد، اما باید بگوییم که پیشتر نیز چنین هشداری از سوی ناتو شنیده بودیم و تعلل یا ترس آنها از اقدام سبب شده تا ضعف آنها آشکار و روسیه جسورتر شود.