ترامپِ ژاپن هم ظهور کرد

‌هفت صبح|  سوهی کامیا، سیاستمدار ۴۷ ساله ژاپنی با شعار «اول ژاپن» و تکیه بر موج پوپولیسم، صحنه سیاسی این کشور را به لرزه درآورده و حزب راست‌گرای سانسیتو را به نیرویی غیرقابل‌چشم‌پوشی تبدیل کرده است

سوهی کامیا، مدیر سابق فروشگاه که حالا به یکی از چهره‌های جنجالی سیاست ژاپن بدل شده، با رهبری حزب سانسیتو در انتخابات اخیر مجلس علیای ژاپن، ۱۴ کرسی از ۲۴۸ کرسی را از آن خود کرد. اگرچه این تعداد برای قانون‌گذاری کافی نیست اما نفوذ رو به‌رشد این حزب، به‌ویژه در میان جوانان، زنگ خطر را برای احزاب سنتی ژاپن به صدا درآورده است. بر اساس نظرسنجی کیودو نیوز، بیش از ۲۰ درصد از رأی‌دهندگان ۱۸ تا ۴۰ ساله به سانسیتو رأی داده‌اند، آماری که نشانه‌ای از جذابیت پیام‌های پوپولیستی کامیا برای نسلی است که از ساختار سیاسی محافظه‌کار ژاپن خسته شده‌اند.

از اعتراضات کرونایی تا پوپولیسم ملی‌گرا

صعود کامیا ریشه در مخالفت‌های او با محدودیت‌های کرونایی دارد. او که در دوران همه‌گیری با الزام ماسک، آزمایش‌های گسترده و اجبار به واکسیناسیون مخالفت کرد، توانست با استفاده هوشمندانه از رسانه‌های اجتماعی، به‌ویژه در پلتفرم‌هایی مانند ایکس، توجه‌ها را به خود جلب کند. شعار «اول ژاپن» او که آشکارا از دونالد ترامپ الهام گرفته، بر حفاظت از هویت فرهنگی ژاپن، افزایش نرخ زادوولد و خودکفایی غذایی متمرکز است. کامیا همچنین خواستار کاهش وابستگی به مهاجرت شده و معتقد است ژاپن باید به جای باز کردن درهایش به روی خارجی‌ها، روی تقویت جمعیت بومی سرمایه‌گذاری کند. این رویکرد برای بخشی از جامعه ژاپن که نگران از دست رفتن هویت ملی است، جذاب بوده.

نگرانی‌ها و انتقادهای مخالفان

با این حال، مواضع کامیا مخالفان سرسختی هم دارد. یوشیهیکو نودا، رهبر حزب دموکراتیک مشروطه (CDP)، شعار «اول ژاپن» را «تبعیض‌آمیز» خوانده و هشدار داده که چنین رویکردی می‌تواند به انزوای ژاپن در صحنه جهانی منجر شود. نودا در یکی از سخنرانی‌های انتخاباتی خود گفت: «ژاپن باید به سوی جامعه‌ای چندفرهنگی حرکت کند و خارجی‌ها را با برابری بپذیرد.»

برخی از منتقدان، از جمله رسانه‌های چپ‌گرای ژاپن مانند تلویزیون آساهی، کامیا را به دامن زدن به احساسات ملی‌گرایانه و تقلید از پوپولیسم راست‌گرای غربی متهم کرده‌اند. کِنسوکه اوگوه، مجری این شبکه، موفقیت سانسیتو را به موج پوپولیسم راست‌گرا در اروپا و آمریکا نسبت داده و آن را تهدیدی برای ارزش‌های لیبرال ژاپن می‌داند. برخی کاربران ایکس نیز ابراز نگرانی کرده‌اند که رشد سانسیتو ممکن است به تلاش‌هایی برای سرکوب این حزب منجر شود، به‌ویژه با اتهاماتی مانند ارتباط با روسیه که به گفته یکی از کاربران، می‌تواند بهانه‌ای برای محدود کردن فعالیت‌های سانسیتو باشد.

منتقدان همچنین نگران‌اند که سیاست‌های ضد مهاجرتی کامیا‌ که به نظر آنها ریشه در ترس از تغییر هویت ملی دارد، به تبعیض علیه اقلیت‌ها و کاهش همکاری‌های بین‌المللی منجر شود. با این حال، کامیا در پاسخ به این انتقادات تأکید کرده که «اول ژاپن» فقط یک شعار انتخاباتی است و حزبش قصد ندارد سیاست‌های تبعیض‌آمیز را پیش ببرد.

نگاهی به ترامپ‌های جهان

سوهی کامیا تنها نیست؛ او بخشی از موج جهانی رهبران پوپولیست راست‌گراست که با الهام از دونالد ترامپ، در کشورهای مختلف ظهور کرده‌اند. ژاییر بولسونارو در برزیل با شعارهای ملی‌گرایانه و ضد نهادهای جهانی، توانست در سال ۲۰۱۸ به قدرت برسد، هرچند سیاست‌های جنجالی‌اش به قطبی‌سازی شدید جامعه منجر شد.

در کانادا، پیر پولیور، رهبر حزب محافظه‌کار، با انتقاد از سیاست‌های مهاجرتی جاستین ترودو و تأکید بر اولویت‌های اقتصادی کانادایی‌ها، به چهره‌ای برجسته تبدیل شده است. در اروپا نیز رهبرانی مانند مارین لوپن در فرانسه و ویکتور اوربان در مجارستان با ترکیب ملی‌گرایی و سیاست‌های ضد مهاجرتی، پایگاه اجتماعی خود را تقویت کرده‌اند. این چهره‌ها، هرچند در زمینه‌های فرهنگی و سیاسی متفاوت عمل می‌کنند‌ اما در بهره‌گیری از نارضایتی‌های عمومی و استفاده از رسانه‌های اجتماعی برای بسیج هواداران اشتراک دارند. ترامپ در کشورهای جهان در حال تکثیر است.