رقص شمشیر مارکو کوچولوی بارگاه جمهوری‌خواهان
مارکو روبیو با تصاحب همزمان دو کرسی کلیدی، به چهره‌ای بی‌سابقه در حلقه قدرت دونالد ترامپ بدل شده است
هفت صبح| در چرخشی تماشایی و کمتر دیده‌شده در دنیای سیاست، مارکو روبیو، سناتور پیشین فلوریدا، نه‌تنها به عنوان وزیر خارجه آمریکا سوگند یاد کرد، بلکه هفته گذشته به حکم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به سمت مشاور امنیت ملی نیز منصوب شد؛ نقشی که از زمان هنری کیسینجر در 50 سال پیش، هیچ فردی به‌طور همزمان برعهده نداشته است. اما این صعود برق‌آسا به بطن قدرت، بدون چالش نبود و روبیو برای این جایگاه بسیار زحمت کشید و ۱۰۰ روز سخت و طاقت‌فرسا را از سر گذراند.
دو هفته پس از تصدی وزارت خارجه، روبیو در نخستین سفر خارجی خود به آمریکای لاتین، با دو تصمیم ناگهانی کاخ سفید غافلگیر شد: قطع گسترده کمک‌های خارجی و حمایت علنی ترامپ از طرح «تبدیل غزه به ریویرا خاورمیانه». سه مقام ارشد دولت فاش کردند که روبیو در جریان این تصمیمات قرار نگرفته و این تنها آغاز سلسله‌ای از غافلگیری‌ها و تجربه‌ای بود که او را به بازنگری راهبرد خود واداشت. رفتار زشت و زننده ترامپ و جی‌دی ونس با ولودیمیر زلنسکی در حضور روبیو سبب شد تا طیف جمهوری‌خواهان منتقد ترامپ از روبیو بخواهند برای حفظ آبرویش از سمت خود کناره‌گیری کند و از ترامپ فاصله بگیرد.
اما روبیو به نتیجه رسیده است که جمهوری‌خواهان در سال‌های آتی باید برای حفظ قدرت در سمت طیف ترامپ بمانند و در غیر این صورت باید گوشه‌نشین و نظاره‌گر امور باشند. به گفته چهار مقام ارشد، روبیو به‌سرعت آموخت که برای دوام آوردن در دولت ترامپ هم باید خود را به کانون قدرت نزدیک‌تر کند.
او علاوه بر تعدیل برخی مواضع پیشین که با رویکرد ترامپ فاصله داشت، به‌نوعی «نفوذ محبت‌آمیز با شاخه گل» به حلقه نزدیکان ترامپ آغاز کرد: از حضور در رستوران‌های محبوب هواداران «ماگا» در کَپیتول‌هیل گرفته تا شرکت در مراسم سازمان‌های خصوصی و به اصطلاح زیرزمینی وفادار به ترامپ که رئیس‌جمهور آمریکا را فرستاده خدا از آسمان برای بشر می‌دانند. یکی از مقامات کاخ سفید این رویکرد را چنین تشبیه کرد: «همیشه باید کنار آب‌سردکن باشی؛ همان‌جا که تصمیم‌ها گرفته می‌شود.»
اکنون جایگاه روبیو در دولت، فراتر از حد انتظار گسترش یافته است. علاوه بر وزارت خارجه و مشاور امنیت ملی، او همزمان سرپرست «آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا» و «آرشیو ملی» نیز هست، نقشی که از نظر منتقدان، نشانه‌ای از تمرکز بی‌سابقه قدرت در دولت ترامپ است. با وجود این عناوین بلندبالا، روبیو هنوز در کشاکش قدرت میان وزارت خارجه و شورای امنیت ملی جای مشخصی نیافته است.
روابطش با مایک والتز، مشاور پیشین امنیت ملی که اکنون به عنوان سفیر آمریکا در سازمان ملل منصوب شده، خوب توصیف می‌شود اما برخی تحلیلگران معتقدند سایه افرادی چون استیو ویتکاف، تاجر نزدیک به ترامپ که مسئول پرونده‌های اوکراین، خاورمیانه و ایران است، بر اقدامات روبیو سنگینی می‌کند.
یک سناتور جمهوری‌خواه در این باره گفت: «روبیو هم در آن حوالی است ولی ویتکاف دارد مدیریت اصلی را انجام می‌دهد.» در همین حال، افراد نزدیک به روبیو تأکید دارند که او در تمام پرونده‌ها فعال است، حتی اگر به عنوان چهره عمومی مذاکرات شناخته نشود. اما نقش روبیو در سیاست خارجی، به پرونده‌های کلان ختم نمی‌شود. او در نخستین سفر خارجی، توافقنامه‌هایی درباره مهاجرت با پاناما، گواتمالا و السالوادور امضا کرد و هدایت تلاش‌ها برای لغو ویزای دانشجویان خارجی مظنون به تهدید امنیت ملی را برعهده گرفت. افزون بر این، ترامپ مأموریتی تاریخی به او واگذار کرده: بازگرداندن مالکیت کانال پاناما به آمریکا.
روبیو که در دوران رقابت‌های انتخاباتی ۲۰۱۶ هدف حملات لفظی ترامپ بود و لقب «مارکو کوچولو» را از او گرفت، اکنون با رویکردی تازه کوشیده است تا جایگاه خود را در دل «پایگاه ماگا» تحکیم کند. او اخیرا در یک مراسم «ترنینگ پوینت آمریکا» شرکت کرد، مهمان پادکستی به میزبانی دونالد ترامپ جونیور بود و عکسش در رستوران «باتروورث»، پاتوق جدید هواداران ترامپ، در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شد.
رحیم کسام، از چهره‌های وفادار به ترامپ، در توییتی با کنایه نوشت: «اگر یک سال پیش می‌گفتند روبیو، وزیر خارجه ترامپ، مهمان ثابت رستوران من خواهد شد، می‌پرسیدم چه مدل ماری‌جوانایی مصرف کرده‌اید!» در حوزه سیاست‌گذاری نیز روبیو برخی مواضع خود را به سمت راست متمایل کرده است: از سخت‌گیری بیشتر درباره چین، کاهش کمک‌های خارجی، موضع سخت‌گیرانه‌تر در برابر مهاجرت، تا حمایت کامل از طرح ترامپ برای ایجاد منطقه تفریحی در غزه حتی به قیمت جابه‌جایی فلسطینی‌ها.
به باور برخی منتقدان، روبیو با وجود تصاحب عناوین متعدد، همچنان در سایه قرار دارد و منتظر است ببیند سرنوشت ترامپ و برنامه‌هایش به کدام سو می‌رود؛ اگر ترامپ موفق شود که مارکو کوچولو هم به دنبال او خواهد رفت و اگر شکست بخورد، این روبیو است که با غرور و افتخار، از ترامپ فاصله می‌گیرد و به طیف منتقدان او در حزب جمهوری‌خواه بازمی‌گردد. اکنون او مردی است در میانه میدان با دو شمشیر در دستانش که هر روز باید یک رقص تازه را برای راضی نگه داشتن دو طیف ماجرا به نمایش بگذارد.
