ترامپ در میدان نبرد اقتصاد و هنر؛ ازخزانهداری تا تیشه بر ریشه فرهنگ
به دستور رئیسجمهور آمریکا، صندوق ثروت ملی تأسیس و کمیته هنرها و علوم انسانی تعطیل شد
هفت صبح| دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در یکی از جسورانهترین اقدامات اقتصادی خود، دستور ایجاد یک صندوق ثروت ملی را صادر کرد؛ ایدهای که پیشتر در دوران نامزدیاش مطرح کرده بود و اینک قصد دارد آن را عملی کند. او این صندوق را ابزاری برای سرمایهگذاری بر داراییهای ملی و بهرهبرداری از ظرفیتهای اقتصادی کشور معرفی کرد.
ترامپ اعلام کرد این صندوق در طول یک سال آینده تشکیل خواهد شد و سرمایه آن از منابعی مانند تعرفهها و سایر روشهای هوشمندانه تأمین میشود، گرچه هنوز جزئیات روش تأمین مالی آن مشخص نیست. البته در شرایطی که آمریکا با کسری بودجه سنگین روبهرو است، شکلگیری چنین نهادی که به طور معمول در کشورهای دارای مازاد بودجه دیده میشود، سؤالات زیادی را درباره امکانپذیری آن مطرح کرده است.
اما شاید بحثبرانگیزترین بخش این تصمیم، احتمال خرید تیکتاک توسط این صندوق باشد؛ پلتفرمی که بیش از ۱۷۰ میلیون کاربر آمریکایی دارد و از دیرباز بهدلیل نگرانیهای امنیت ملی مورد توجه سیاستمداران آمریکایی قرار گرفته است. ترامپ با امضای یک فرمان اجرایی، اجرای قانون منع فعالیت تیکتاک را ۷۵ روز به تعویق انداخت تا برای تصمیمگیری درباره مالکیت آن فرصت بیشتری داشته باشد. او اعلام کرد در حال مذاکره با افراد مختلف برای خرید این پلتفرم است و نتیجه این مذاکرات احتمالاً در ماه فوریه مشخص خواهد شد.
تیشه بر ریشه فرهنگ؛ حذفکمیته هنرها و علوم انسانی
اما سیاستهای ترامپ فقط به عرصه اقتصاد محدود نشد. در حرکتی که واکنشهای گستردهای بهدنبال داشت، کمیته ریاستجمهوری هنرها و علوم انسانی (PCAH) که در دوره بایدن احیا شده بود، بار دیگر و اینبار در سکوتی معنادار منحل شد. ترامپ در نخستین روز ریاستجمهوری خود، بیسر و صدا دستور انحلال این نهاد را صادر کرد، بدون آنکه اطلاعیهای رسمی پیرامون آن منتشر شود.
این کمیته که در سال ۱۹۸۲ توسط رونالد ریگان بنیان گذاشته شده بود، یکی از پلهای ارتباطی میان هنرمندان، دانشگاهیان و دولت فدرال بهشمار میرفت. اعضای آن از میان چهرههای برجسته فرهنگی و هنری انتخاب میشدند و نقش مهمی در پیشبرد سیاستهای فرهنگی و حمایت از هنر و علوم انسانی ایفا میکردند. اما این نخستین باری نبود که ترامپ بهطور علنی به این کمیته پشت کرد، در دوره نخست ریاستجمهوری او نیز این کمیته منحل شد.
دولت جو بایدن در سال ۲۰۲۲ این کمیته را احیا کرد و سال ۲۰۲۳، ۳۱ عضو جدید را به آن منصوب کرد که در میان آنها نامهایی همچون لیدی گاگا، جورج کلونی، جان باتیست و شوندا رایمز دیده میشد. اما این نهاد در دوران بایدن تنها شش نشست برگزار کرد و با بودجهای حدود ۳۳۵ هزار دلار در سال ۲۰۲۴ فعالیتی محدود داشت. بااین وجود، انحلال ناگهانی آن توسط ترامپ پیامی واضح از بیتوجهی به نهادهای فرهنگی بود. یکی از اعضای سابق کنگره و یکی از اعضای کمیته، این اقدام را نشانهای از «دشمنی آشکار» دولت ترامپ با هنرها و علوم انسانی دانست.
سقوط یک نهاد، صعود یک مجسمه؟
ترامپ در حالی که این نهاد فرهنگی را از صحنه حذف کرد، همزمان از یک پروژه فرهنگی دیگر حمایت کرد: یک پارک مجسمهسازی عظیم که قرار است تا سال ۲۰۲۶، همزمان با دویست و پنجاهمین سالگرد استقلال آمریکا، به بهرهبرداری برسد. این پارک قرار است شامل تندیسهایی از چهرههای شاخص موسیقی، سینما و هنر آمریکا باشد، از بیلی هالیدی و مایلز دیویس گرفته تا لورن باکال.
این تصمیم بار دیگر تناقضهای سیاستگذاری ترامپ در حوزه فرهنگ را آشکار کرد، از یکسو حذف نهادهای فرهنگی سنتی و از سوی دیگر سرمایهگذاری روی پروژههای خاص و نمادین. در حالی که ترامپ در نخستین دوره ریاستجمهوری خود تلاش داشت سازمانهای ملی هنر و علوم انسانی را نیز از بودجه فدرال حذف کند، بهنظر میرسد در این دوره، نگاه او به فرهنگ بیشتر بر پایه یادمانهای نمادین و پروژههای تاریخی متمرکز شده است.