ینگه دنیا| آمازون ۳۰ ساله شد
نگاهی به سفر ۳۰ ساله بزرگترین فروشگاه خرده‌فروشی جهان
هفت صبح| آمازون سی‌امین سالگرد خود را به عنوان یک شرکت ۲ تریلیون دلاری جشن گرفت و از کتابفروشی جمع و جور آنلاینی که در روزهای اولیه اینترنت تأسیس شده بود، به جایی رسید که امروز در شمار ۷ دارایی بزرگ جهان جای دارد. بنیانگذار و موسس این شرکت بزرگ، جف بزوس، در سال ۲۰۲۱ از سمت مدیر اجرایی کناره‌گیری کرد اما او همچنان رئیس اجرایی و بزرگترین سهامدار شرکتی است که اکنون به عنوان یک غول تجارت الکترونیک و رایانش ابری شناخته می‌شود.
سال ۱۹۹۵ و پس از تلاش دو ساله جف و مکنزی بزوس و همچنین برنامه‌نویسی به نام کافان اولین نسخه از سایت آمازون روی اینترنت قرار داده شد. سرمایه اولیه این شرکت کوچک و سه نفره ۳۰۰ هزار دلار بود که البته برای راه‌اندازی یک کسب و کار کوچک و استارتاپی سرمایه مناسب و قابل‌توجهی به‌شمار می‌رفت اما بزوس همواره سه دغدغه و نگرانی بزرگ برای هزینه کردن این پول را با خود به همراه داشت.
اولین نگرانی بزوس منبع این سرمایه بود، او این مبلغ را از پدر و مادرش قرض گرفته بود و این پول تمام سرمایه و پس‌انداز آنها بود. این قضیه زمانی بغرنج‌تر می‌شود که جف و مکنزی پس از دو سال کار کردن دقیق روی طرح اولین کتابفروشی اینترتی جهان، ریسک این سرمایه‌گذاری را ۷۰ درصد محاسبه کردند. نگرانی بعدی بزوس که همچنان با او باقی مانده و هنوز رهایش نکرده است و از این موضع مورد انتقاد و اتهام‌های فراوانی نیز هست، نگرانی تمام ثروتمندان و بازیگران عرصه تجارت یعنی مالیات است.
بزوس از همان ابتدا رضایت نداشت که مالیاتی بابت تجارت نوپای خود بپردازد و از این رو از آلباکورکی نیومکزیکو به سیاتل واشنگتن کوچ کرد و شرکت آمازون را در منطقه‌ای راه‌اندازی کرد که منطقه آزاد به حساب می‌آمد و کسب و کار در آن شامل پرداخت مالیات به دولت نمی‌شد.
آمازون در حد فاصل سال‌های ۹۵ تا ۹۷ وفاق چندانی نداشت اما پس از سال ۹۷ و با عرضه سهام این شرکت در آمریکا و چند کشور دیگر، نام آمازون هم به نامی آشنا بدل شد. جالب است بدانید ارزش هر سهم از شرکت آمازون در بازار بورس سال ۹۷ کمی بیشتر از ۱۸ دلار بود.
مرور این نکته ضروری است که یکی از دلایل شهرت روز‌افزون آمازون و اقبال عمومی به این سایت و اشتها برای خرید سهام این شرکت در روزهای آغازین، حمایت از حضور کتاب در بستر اینترنت بود. به بیان دیگر حمایت‌ها و تبلیغاتی که در روزهای نخست از جانب افراد سرشناس و مهم برای آمازون می‌شد به نوعی یک کنش اجتماعی بود که کتاب و بحث تولید فکر و اندیشه را در مقابل آنچه می‌دید که در فضای مجازی آن زمان می‌گذشت.
از همین رو یک فرهنگ بین اولیای دانش‌آموزان آن سال‌ها جا افتاد و مرسوم شد که برای تشویق فرزندان خود به دوستی با کتاب و کتابخوانی، تعدادی سهام ۱۸ دلاری آمازون را برای فرزندان خود خریداری می‌کردند و به آنها هدیه می‌دادند. این رسم سبب شد همگام و همزمان با رشد شرکت آمازون، دانش‌آموزانی رشد کنند و بزرگ شوند که امروز در جوانی تعدادی سهام در دست دارند که ارزش هر سهم از آن حدود ۱۹۸ دلار است. پیش‌بینی می‌شود ارزش هر سهم از این شرکت در سال آینده به ۲۵۶ دلار، در سال ۲۰۲۶ به ۳۲۹ دلار و در سال ۲۰۲۷ به ۴۲۳ دلار برسد.
مجموعه آمازون اکنون بیش از ۲۰۰۰ میلیارد دلار ارزش دارد که ۱۸۰ میلیارد دلار آن تحت تملک جف بزوس است. بزوس قصد دارد طی روزهای آینده بیش از ۸ میلیارد دلار از سهام را بفروشد. آمازون با استخدام ۵۰۰ هزار نیروی جدید کار، تعداد کارکنان رسمی خود را به 1/3 میلیون نفر افزایش داده است که سالانه ۹۱ میلیارد دلار به این تعداد کارمند حقوق و پاداش پرداخت می‌کند.
امروز حدود ۲ میلیون شرکت کوچک و بزرگ کالاهای تولیدی خود را در آمازون به فروش می‌رسانند و آمازون سبب شده است که مشاغل بسیاری در سراسر جهان زنده و سرپا بمانند. آمازون اکنون ۲۰۰ میلیون عضو فعال در سراسر جهان دارد و بزوس می‌گوید علت تمام دستاوردها این است که در آمازون یک فرد یا گروه به عنوان محور تمام امور وجود ندارد و همه سهامداران و صاحبان مشاغل با هم شریک هستند و منفعت می‌برند. بزوس معتقد است «تنها راه برای زندگی بدون ارتباط با آمازون، زندگی غارنشینی است.»
آمازون دارای یک شرکت پخش محتویات آنلاین و رسانه‌ای بزرگ به نام «آمازون پرایم» است. این شرکت رهبری بازار در سیستم‌های دوربین خانگی را در زیرمجموعه برندی به نام «رینگ» در دست دارد. در بازار بلندگوهای هوشمند، آمازون با «آلکسا» حضوری بسیار پررنگ دارد و همچنین کتابخوانهای الکترونیکی «کیندل» را تولید می‌کند که یکی از محبوب‌ترین کتابخوانهای الکترونیک جهان است. علاوه بر این‌ها، سرویس وب آمازون میزبان و پشتیبان بخش وسیعی از اینترنت در جهان است.
آماندا مول، کارشناس بلومبرگ، به بی‌بی‌سی می‌گوید: «آمازون برای مدتی طولانی فروشگاه همه نوع کالا نامیده می‌شد، اما من فکر می‌کنم در این مرحله، آمازون به نوعی شرکت همه چیز تبدیل شده است.» او اضافه می‌کند «آمازون آنقدر بزرگ و فعالیتش چنان همه‌جانبه است و بخش‌های مختلف زندگی را چنان تحت تأثیر قرار می‌دهد که پس از مدتی مردم وجود آمازون را در انواع عناصر و جنبه‌های زندگی روزمره می‌بینند.»
