دود آتشی که بایدن روشن کرد...
خروج فاجعه‌آمیز آمریکا از افغانستان، منشا موجی از بی‌ثباتی در سراسر جهان
روزنامه هفت صبح| نشریه نشنال اینترست در مطلب تحلیلی می‌نویسد بی‌ثباتی کنونی در سراسر جهان از جمله در اوکراین و غزه پیامد خروج فاجعه‌آمیز آمریکا از افغانستان است. در این مطلب که روز شنبه منتشر شد، آمده است در حالی که جزئیات هر درگیری متفاوت است، اما یک وجه اشتراک زیربنای همه آن‌ها است: «شکست بازدارندگی آمریکا».
به تحلیل این نشریه، قدرت آمریکا از دیرباز، بازیگران منطقه‌ای را کنترل کرده و مانع تشدید تنش‌ها شده است. اما خروج شتاب‌زده آمریکا از افغانستان سبب تحقیر ملی و ضعف آشکار آمریکا در صحنه بین‌المللی شد؛
دلیلی که راه را برای بحران‌های بعدی از جمله جنگ غزه و اوکراین باز کرد. به باور نشنال اینترست، مخالفان و دشمنان آمریکا دریافتند که توجه این کشور بیش از اندازه به ملاحظات داخلی و بین‌المللی معطوف شده است و آن را مناسب‌ترین زمان حمله دانستند.
نشنال اینترست در ادامه می‌افزاید که «حالا مشخص شده است چند هفته پس از خروج نیروهای آمریکا از افغانستان در اوت ۲۰۲۱، ولادیمیر پوتین شروع به جمع‌آوری نیرو در مرز اوکراین کرد. تصادفی نیست که به‌محض اعلام پیشرفت در مذاکرات بین عربستان سعودی و اسرائیل، حمله غافلگیرانه و مرگباری به اسرائیل را صورت داد.
همچنین تصادفی نیست که از اوت ۲۰۲۱ به این‌سو، لفاظی ستیزه‌جویانه چین در مورد اتحاد اجباری با تایوان افزایش پیدا کرده است.» نشنال اینترست در این مطلب توافق دوحه میان آمریکا و طالبان را «اشتباه راهبردی» خواند و نوشت این توافق‌نامه درسی برای نسل‌های آینده دولتمردان آمریکا است تا از تکرار چنین شرمساری جلوگیری کنند. به باور نویسنده، مناسب‌ترین راه‌حل در مورد افغانستان تغییر رویکرد آمریکا قبل از مذاکراتی بود که به توافق دوحه منجر شد.
در ادامه مطلب آمده است یکی از اقدام‌های راهبردی در قبال افغانستان می‌توانست این باشد که دولت ترامپ از کنگره درخواست می‌کرد مجوز استفاده از نیروی نظامی را که پس از حملات ۱۱ سپتامبر به دولت بوش داده شده بود، لغو کند و سپس، دولت می‌توانست از کنگره بخواهد که مجوز بسیار محدودتری صادر کند.
نویسنده مقاله توضیح می‌دهد: «یک دستور ساده کنگره کافی بود که رئیس‌جمهوری را به دفاع و حمایت از دولت قانونی افغانستان در کابل و حفاظت از دارایی‌های آمریکا در منطقه (زیرساخت‌ها و پرسنل) ملزم کند. حتی در دودستگی دولت ترامپ، چنین اقدامی احتمالا حمایت دو حزب را همراه داشت، به‌خصوص اگر ارتش به‌جای دولت این استدلال را ارائه می‌کرد.»
در این مطلب آمده است، حفظ حضور آمریکا در افغانستان برای اهداف راهبردی متعدد فراتر از جنبه‌های انسانی و سیاسی بود. منطقه خاورمیانه به‌ویژه وقتی چین در پی ادغام کشورهای منطقه در یک نظم اقتصادی با محوریت پکن از طریق طرح «کمربند و جاده» است، اهمیتی دوچندان دارد. نویسنده با اشاره به اینکه آمریکا هنوز می‌تواند اشتباهش را جبران کند، می‌نویسد:
«همه این موارد نشان‌دهنده شکست، بی‌توجهی جدی به منافع آمریکا در منطقه و درک نکردن پیامدهای تحقیر این کشور در سطح ملی و جهانی است. نگرش دولت بایدن وضعیتی را که پیش‌تر نیز وخیم بود، بحرانی‌تر کرد. نگاهی منطقی و بازنگری وضعیت کنونی ممکن است از فاجعه‌آمیزترین بحران سیاست خارجی آمریکا پس از سقوط سایگون جلوگیری کند.»
گفتنی است ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۲۱، پس از بیست سال حضور در افغانستان، از این کشور خارج شد. با خروج نیروهای آمریکا، افغانستان دوباره به دست طالبان و نیروهای متحد این گروه افتاد، نیروهایی که سرکوب آن‌ها یکی از دلایلی بود که پای آمریکا را به افغانستان باز کرد. (ایندیپندنت)
