سیبی در میان داس و چکش...
نگاهی به رابطه اپل و چینی‌ها در سالی‌که این کمپانی سودآورترین کمپانی آمریکایی لقب گرفت.
روزنامه هفت صبح، رامتین لطیفی| اپل نماد بارز و عیان فناوری نوین در دنیای امروز است. اما علاوه بر فناوری یکی از وجوه اصلی این مجموعه، وجه اقتصادی آن است. صحبت از کمپانی اپل یعنی صحبت از یک غول بزرگ اقتصادی که ارزش آن بالغ بر 2/42هزار میلیارد دلار برآورد شده است. برای آنکه درک درستی از این رقم داشته باشید باید بدانید علاوه بر آمریکا تنها ۷ کشور دیگر در دنیای امروز وجود دارند که تولید ناخالص ملی آن‌ها از ارزش کمپانی اپل بیشتر است.
به‌علاوه بهعنوان یک مقیاس دیگر می‌توان گفت ارزش اپل بیشتر از مجموع هزینه‌های هنگفت ارتش آمریکا در جنگ‌های جهانی دوم، ویتنام و عراق است. امروز ارزش هر سهم از کمپانی اپل در بازار سرمایه آمریکا نسبت به فصل تابستان گذشته 42/13دلار افزایش داشته و به 148/4دلار رسیده است.
جالب است بدانید مجموع معاملات و خرید و فروش سهام اپل در بازار سرمایه آمریکا در سال ۲۰۲۲ رقمی حدود 2/08هزار میلیارد دلار را نشان می‌دهد. برای فهم شفاف‌تر این رقم نیز باید اشاره کرد که تنها مجموع معاملات انجام شده در بازار سرمایه ۱۱ کشور جهان از میزان خرید و فروش سهام اپل بیشتر است.
سیب گاز خورده چینی
اگرچه اپل یکی از برندهای شاخص آمریکایی در دنیاست اما محصولات این کمپانی، از‌جمله گوشی تلفن همراه آیفون در کشور چین تولید می‌شود. البته کشورهای دیگری مانند جمهوری چک، هند و ویتنام نیز وظیفه تولید بخش کوچکی از محصولات اپل را به‌عهده دارند اما با توجه به مقدار محدود تولید در این کشورها می‌توان از آن‌ها چشم‌پوشی کرد و گفت این محصول به‌طور انحصاری تولید کشور چین است.
از این‌رو برخی از سیاستمداران آمریکایی از‌جمله جمهوری‌خواهان محافظه‌کار در برهه‌های مختلف خواستار بازگشت کارخانه‌های آمریکایی مانند اپل به داخل مرزهای این کشور شدند. هدف این افراد جلوگیری از انتفاع اقتصادی کشور کمونیستی چین از دانش و محصولات آمریکایی است. از سوی دیگر فعالان حقوق بشری و کارگری آمریکایی نیز فشار را بر کمپانی‌هایی مانند اپل افزایش داده‌اند.
بر اساس اطلاعات موجود شرایط کارگران در چین مساعد نیست و آن‌ها با ساعات کاری بیشتر، حقوق به‌مراتب کمتر از متوسط جهانی دریافت می‌کنند و فعالان کارگری این شرایط را به مثابه یک استثمار واقعی قلمداد می‌کنند. اما حقیقت ماجرا این است که خروج اپل از چین به معنای ضرر ۲۹درصدی این کمپانی و ضربه مهلک اقتصادی به این غول فناوری است.
به همین دلیل نه‌تنها اپل ترجیح می‌دهد به دلایل اقتصادی در چین باقی بماند بلکه به منظور جلوگیری از ورود هرگونه خدشه‌ای به موجودیت این شرکت، با هر سازی که چینی‌ها می‌نوازند می‌رقصد و نهایت همکاری را با آن‌ها دارد. این همکاری به‌گونه‌ای است که صدای منتقدان را درآورده است و آن‌ها اپل را بهعنوان بازوی اجرایی فرامین حزب کمونیست سرزنش می‌کنند.
قرارداد ۲۷۵ میلیارد دلاری
تنها در کارخانه‌ای که مختص به تولید گوشی‌های آیفون است بیش از ۲۰۰ هزار کارگر چینی مشغول به‌کار هستند. فکر جایگزینی کارخانه آمریکایی به‌جای کارخانه چینی و استخدام ۲۰۰ هزار کارگر جدید مبتنی بر موازین و حداقل دستمزد در این کشور کابوسی است که مدیران اپل حتی لحظه‌ای هم به آن فکر نمی‌کنند.
از این‌رو تیم کوک، مدیر کمپانی اپل طی سال ۲۰۲۲ و برای تمدید ۵ ساله قرارداد با چین، خود به این کشور سفر کرد. البته باید به این نکته مهم اشاره کرد که سفر کوک به چین مخفیانه بود و رسانه‌های خبری مدتی پس از بازگشت کوک به آمریکا، از سفر او به چین مطلع شدند.
اطلاعات و جزئیات سفر و جلسات محرمانه کوک رفته‌رفته به رسانه درز پیدا کرد و مشخص شد او علاوه بر عقد قراردادی بالغ بر ۲۷۵ میلیارد دلار، جلسه‌ای نیز با سران حزب کمونیست چین داشته و به آن‌ها قول داده است نهایت همکاری راهبردی را با آن‌ها داشته باشد. این خبر سبب شد تا رابطه اپل و حکومت چین با دقت بیشتری رصد شود و تمام فعل و انفعالاتشان زیر ذره‌بین قرار بگیرد.
اپل، دوست خوب کمونیست‌ها
اگر اپل را کنار بگذاریم، تمام کمپانی‌های دیگری که گوشی‌های تلفن همراه هوشمند تولید می‌کنند از سیستم‌عامل اندروید بهره می‌برند. امروز حدود ۳ میلیارد گوشی تلفن همراه اندرویدی و ۹۰۰ میلیون آیفون فعال در جهان وجود دارد.
آیفون پرفروش‌ترین محصول کمپانی اپل است و جالب است بدانید بیشترین فروش این گوشی نه در آمریکا بلکه در چین است. چین با بیش از ۲۲۸ میلیون آیفون فعال بیشترین خریدار این گوشی در میان کشورهای جهان است و آمریکا با بیش از ۱۲۰ میلیون آیفون فعال در رده دوم ایستاده است. البته در این آمارها تایوان و هنگ‌کنگ نیز بهعنوان عضوی از کشور چین در نظر گرفته شده‌اند.
بررسی انجمن‌های فناوری نشان می‌دهد که در بین کارخانه‌های آمریکایی، اپل بیشترین همکاری و مماشات را با حزب کمونیست چین داشته و تیم کوک به قول‌هایی که در زمان عقد قرار به سران این حزب داد متعهد مانده است و این کمپانی بر خلاف معیارهای مورد ادعای خودش به سانسور و ممیزی اطلاعات در این کشور کمک شایانی کرده است.
همچنین پس از صدور فرمان دونالد ترامپ مبنی بر تحریم شرکت و محصولات هوآوی که موجی از ملی‌گرایی در چین را به راه انداخت، اپل برای حفظ بازار خود در این کشور و نیز جلب اعتماد هرچه بیشتر حزب کمونیست و حکومت چین، تلاش خود برای همکاری با آن‌ها را به بالاترین حد خود رساند.
پرسودترین کمپانی آمریکایی
مجله فورچون در آخرین شماره خود و به سیاق سال‌های گذشته، فهرستی از پرسودترین کمپانی‌های جهان در سال ۲۰۲۳ منتشر کرد. در این فهرست آرامکوی عربستان با 159/1میلیارد دلار سود سالانه از دیگران پیشی گرفته و در رتبه اول ایستاده است. اپل پس از آرامکو، دومین کمپانی سودده جهان با رقم خالص سود 99/8میلیارد دلاری طی سال ۲۰۲۳ است. اپل امسال جدیدترین محصول خود، آیفون ۱۵ را به بازار عرضه کرد و همین امر موجب سودآوری مضاعف آن شد.
