پنج مقصد امن برای پول‌هایی که نمی‌خواهید بسوزند
برای روزهایی که بازارها نمی‌خندند
هفت صبح، ژوبین صفاری | یک روز صبح از خواب بیدار شدیم و دیدیم دنیا دیگر آن دنیایی نبود که می‌شناختیم. سرعت تحولات و اتفاقات آن‌چنان بالا بود که ذهن آدمی، حیران و سرگردان به دنبال پردازش رویدادهای غیرمنتظره می‌گشت. شاید در دو هفته اخیر، احساس اغلب ما ایرانی‌ها همین بوده باشد؛ روزهایی که طعم عجیب و تلخ جنگ به خانه‌هایمان آمد و صدای موشک و مقابله پدافند، زندگی را به مرز اضطراب کشاند.
حمله هوایی رژیم اسرائیل به کشورمان ایران یک تجربه غیرمنتظره بود که مهمترین اولویت برای هرکس حفظ جان در شرایطی بود که سرو صداهای عجیب برخورد موشک یا مقابله پدافندی ایران شنیده می‌شد.
در آن لحظات دلهره‌انگیز که جان‌مان مهمترین داشته‌مان بود، شاید در گوشه ذهن هر یک از ما پرسشی آرام زمزمه می‌کرد: «در این روزهای پرتلاطم، آن تصمیم اقتصادی درست و هوشمندانه چه می‌تواند باشد؟» پاسخ به این سوال شاید امروز که فعلاً آتش‌بس اعلام شده کمی راحت‌تر باشد. بنابراین با مروری به روزهای گذشته و با توجه به تجربیات تاریخی وقوع جنگ‌ها به این موضوع می‌پردازیم.
طلای همیشه طلا، اما با احتیاط!
اگر در شرایط عادی از کسی در ایران بپرسید کدام گزینه برای سرمایه‌گذاری بهترین است، بلافاصله می‌گوید «طلا». در اقتصاد تورمی ایران، طلا همیشه حکم همان تکیه‌گاه محکمی را داشته که کمتر زیر پای صاحبش خالی می‌شود. با این وجود، این بدان معنا نیست که تمامی تخم‌مرغ‌ها را در سبد طلا قرار دهیم.
در همین مدت کوتاه جنگ، دیدیم که قیمت طلا ابتدا همگام با ترس‌ها به سرعت اوج گرفت و سپس با اعلام آتش‌بس، نزول محسوسی را تجربه کرد. پس چه باید کرد؟ هوشمندانه‌تر آن است که برای روز مبادا، در دوران آرامش و صلح بخشی از دارایی‌ها را تبدیل به طلا کنیم و در لحظات بحران، در دام هیجانات لحظه‌ای نیفتیم.
بانک‌ها، مأموریت غیرممکن در ایران؟ نه همیشه!
در دو هفته‌ای که جنگ بود، شایعات فراوانی علیه بانک‌ها شنیدیم که سبب نگرانی مردم شد. عده‌ای حتی تصور کردند بهتر است پس‌اندازها را به صورت نقدی خارج کنند اما حقیقت این است که بانک‌ها همچنان یکی از مطمئن‌ترین گزینه‌ها محسوب می‌شوند. درست است که سرمایه بانکی شما سودهای جذابی شاید نداشته باشد اما در روزهای پرآشوب همچون کشتی امنی برای سرمایه‌ها عمل می‌کنند. کافی است به تاریخ بحران‌ها در کشورمان نگاه کنید تا ببینید نظام بانکی در هر شرایطی، دوام و پایداری نسبی داشته است.
کریپتوها؛ شمشیر دولبه دارایی‌ها
در بحبوحه قطع اینترنت و خبرهای نگران‌کننده‌ای همچون هک نوبیتکس، سرمایه‌گذاری در رمزارزها کمی ترسناک به نظر می‌رسید اما واقعیت آن است که استفاده هوشمندانه از کیف پول‌های آفلاین، توانست برای برخی حکم ناجی سرمایه‌هایشان را داشته باشد. پس رمزارزها همچنان ابزاری با احتیاط اما کاربردی و مفید برای این شرایط هستند.
صندوق‌های درآمد ثابت؛ همچنان گزینه‌ای معتبر
صندوق‌های درآمد ثابت به شرط آنکه ضامن نقدشوندگی قوی و معتبری داشته باشند می‌توانند در زمان جنگ بالاترین اطمینان خاطر را رقم بزنند. هرچند در این مدت شاهد افزایش چشم‌گیر ابطال برخی از صندوق‌ها بودیم اما اگر اعتبار صندوق تضمین شده باشد، همچنان گزینه‌ای قابل اعتماد در بحران است.
بازار بورس؛ راه رفتن روی لبه تیغ
واقعیت بازار سرمایه در ایران این است که معمولا در بحران‌ها تر و خشک با هم می‌سوزند و بورس، قربانی بزرگی است. با این حال سرمایه‌گذاران حرفه‌ای که در هر شرایطی به دنبال فرصت هستند، می‌توانند در این دوران به سوی سهام صنایعی حرکت کنند که کالاهای ضروری تولید می‌کنند؛ مانند شرکت‌های غذایی، آشامیدنی، بهداشتی یا حتی صنایع شیمیایی و دفاعی. به خاطر داشته باشید که ممکن است بازار سهام در دوران طولانی‌مدت جنگ برای حفظ نقدینگی و مدیریت بازار، کاملاً تعطیل شود. پس بخش بزرگی از سرمایه خود که نیاز به نقدشوندگی بالا دارد را به بورس اختصاص ندهید.
ملک، استوار یا آسیب‌پذیر؟
ایرانی‌ها از دیرباز ملک و زمین را مطمئن‌ترین سرمایه‌گذاری می‌دانند. تا حد زیادی هم درست است زیرا ملک هیچ‌گاه به طور کامل از بین نمی‌رود اما باید همیشه این اما را در نظر گرفت که اتفاقات ناخواسته‌ای همچون جنگ می‌تواند ملک شما را به شدت تهدید کند. هرچند در بلندمدت قیمت‌ها احتمال بازیابی دارند ولی در کوتاه‌مدت ممکن است نقدشوندگی به شدت افت کند یا حتی به صفر برسد پس ملک، دارایی خوبی است ولی نه در مناطق پرخطر و نزدیک به کانون بحران.
بزرگ‌ترین و مطمئن‌ترین دارایی شما خود شما هستید!
در نهایت، در دل بحران‌های بزرگ یکی از بهترین راه‌هایی که می‌توانید امنیت مالی خود را تقویت کنید، سرمایه‌گذاری روی توانایی‌ها و مهارت‌های شخصی شماست. مهارت‌هایی نظیر کمک‌های اولیه، کشاورزی، مکانیکی، تعمیر وسایل و تجهیزات، دانش زبانی، ارتباطات یا هر توانمندی فنی و تخصصی دیگر، به شما کمک خواهند کرد که در بدترین شرایط نیز بتوانید تأمین معاش کرده و روی پاهای خود بایستید.
فراموش نکنید که در روزگار بی‌ثباتی، هیچ سرمایه‌ای با ارزش‌تر از «بهره‌وری شخصی» شما نیست. سرانجام، زندگی و امنیت مالی ما در گرو آمادگی‌های هوشمندانه ما برای روزهایی است که جهان تصمیم می‌گیرد چهره دیگری از خود نشان دهد؛ روزهایی که ممکن است بار دیگر زندگی ما را زیر و رو کنند.
