یادداشت | آرای سرگردان؛ پیروز نهایی انتخابات چه کسی خواهد بود؟

هفت صبح| هرچند که آقای قالیباف حالا باید رویای پاستور را حداقل فعلا کنار بگذارد و به بهارستان بازگردد اما پایگاه رای او می‌تواند سرنوشت انتخابات امسال را تعیین کند. جمعه هفته گذشته بیش از 3میلیون و 300هزار نفر به آقای قالیباف رای دادند و حالا پرسش اساسی برای کارزار انتخاباتی آقایان پزشکیان و جلیلی این است که چگونه این آرا را به سوی خود جلب کنند؛

به خصوص که با فرض ثابت ماندن میزان مشارکت، پیروز نهایی انتخابات کسی خواهد بود که مورد اقبال پایگاه رای آقای قالیباف قرار بگیرد. در نگاه نخست، این آرا باید به سوی آقای جلیلی سرازیر شوند، بالاخره هر دو نامزد به اردوگاه اصولگرایان تعلق دارند و آقای قالیباف هم از آقای جلیلی حمایت کرده، اما آقای قالیباف به طور فعال به ستاد آقای جلیلی نپیوسته و از اختلافات میان این دو گروه از اصولگرایان هم بی‌اطلاع نیستیم.

ستاد آقای پزشکیان هم نیم‌نگاهی به این آرای سرگردان دارد، به‌خصوص که با فرض اینکه همه آن‌هایی که در دور قبل به آقایان پزشکیان و جلیلی رای داده‌اند، این هفته هم به همان نامزدها رای خواهند داد و آرای آقای پورمحمدی هم به طور مساوی میان دو نامزد تقسیم شوند، آقای پزشکیان به رای تنها ۳۵درصد از رای‌دهندگان به آقای قالیباف نیاز دارد تا به پاستور راه یابد. در نتیجه بخشی از تلاش‌های دو ستاد انتخاباتی در ادامه هفته بر روی جلب آرای حامیان آقای قالیباف تمرکز خواهد داشت

به خصوص‌که قانع کردن فردی که یک بار رای داده، به اینکه این‌بار به شما رای بدهد، احتمالا آسان تر از اقناع افرادی است که در دور نخست پای صندوق حاضر نشده‌اند. در این میان حدود یک میلیون رای باطله در دور نخست هم وجود دارد که با توجه به رقابت نزدیک دو نامزد، هر دو ستاد خواهند کوشید آن‌هایی که در دور نخست رای باطله داده‌اند را به سوی خود جلب کنند.

البته هردو نامزد قاعدتا برای جلب آرای غایبان دور نخست هم خواهند کوشید. ستاد آقای پزشکیان طی چند هفته منتهی به دور نخست عملکرد بسیار موفقی داشت. او در شرایطی بیش از ۴۰درصد آرا را به خود اختصاص داد که در نخستین نظرسنجی‌ها با اقبالی ۱۵درصدی مواجه بود. اما این کمپین ظاهرا در افزایش مشارکت، عملکرد موفقی نداشته و میزان مشارکت حتی از سال ۱۴۰۰ هم کمتر است.

در واقع به نظر می‌رسد که آقای پزشکیان تاکنون بیش از آنکه در تولید رای دهنده موفق باشد در جلب آرای سرگردان موفق بوده، اما او برای پیروزی احتمالا به رای‌دهندگان تازه هم نیاز دارد به‌خصوص که حساب کردن روی آرای آقای قالیباف تصمیم پرریسکی است. اما کشاندن افراد بیشتری پای صندوق رای آن هم طی یک هفته کار ساده‌ای نیست. به یاد داریم که در سال ۱۳۸۴ هم که انتخابات به دور دوم رفت، میزان مشارکت در دور دوم کمتر از دور نخست بود.

ستاد پزشکیان احتمالا در همین چند روز باقیمانده برای جلب رای‌دهندگان تازه، اقدامات بیشتری انجام دهد اما باید به از دست ندادن آن‌هایی که در دور نخست به او رای داده‌اند هم، بیاندیشد. اتخاذ برخی مواضع تندتر توسط آقای پزشکیان برای جلب غایبان دور نخست، شاید به روی گرداندن رای‌دهندگانی بیانجامد که سال ۱۴۰۰ به آقای رئیسی رای داده بودند و امسال به طور نسبتا غیرمنتظره‌ای به آقای پزشکیان رای دادند.

از سوی دیگر، ستاد آقای جلیلی امیدوار است که تمرکز اصولگرایان روی یک نامزد و به کارگیری امکانات ستادی برای آن نامزد به افزایش قابل‌توجه آرای ایشان بیانجامد؛ به‌خصوص که بر اساس آرای آقای رئیسی طی دو انتخابات پیشین می‌دانیم که سقف رای اصولگرایان بیشتر از حتی مجموع آرای آقایان قالیباف و جلیلی است.

این احتمالا باعث خواهد شد که ستادهای دو نامزد طی روزهای باقی مانده رویکرد متفاوتی را به کار بگیرند. ستاد آقای پزشکیان احتمالا در شبکه‌های اجتماعی فعالانه‌تر عمل خواهد کرد تا غایبان دور نخست را پای صندوق بکشاند، در حالی‌که ستاد آقای جلیلی احتمالا روی توانایی‌های ستادی خود روی زمین حساب خواهد کرد.