بوم سوزی یا بوم گردی
بومگردی به‌ویژه در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، به یکی از موضوعات پرطرفدار بدل شده
هفت صبح، مجید صیادی، دانشجوی ارشد مدیریت بازاریابی جهانگردی دانشگاه تهران | اکو ایران در گزارشی نشان داده است که اقامتگاه‌های بومگردی از ۱۹۴۷ در سال ۱۳۹۸ به ۳۸۰۲ در سال ۱۴۰۳ رسیده است. این رشد بی‌رویه نشان می‌دهد که این اقامتگاه‌ها اگر با برنامه‌ریزی درست و نگاه مسئولانه اداره نشوند، قادرند همزمان هم به تخریب محیط زیست منجر شوند و رونق اقتصادی جوامع محلی را از کار بیندازد. در سال‌های اخیر، بومگردی به‌ویژه در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، به یکی از موضوعات پرطرفدار بدل شده است.
این استقبال عمومی نشان می‌دهد میل مردم به تجربه زیست بومی و طبیعت‌محور رو به افزایش است؛ اما واقعیت تلخ این‌جاست که افزایش توجه ظاهری، همواره به معنای رشد کیفی نیست. مادامی که تنها بر تعداد اقامتگاه‌ها تاکید می‌شود نه بر کیفیت، نتیجه چیزی جز فشار بیش از اندازه گردشگران بر منابع طبیعی و فرهنگی نخواهد بود. امروز بسیاری از متخصصان طبیعت‌گردی معتقدند اگر بوم‌گردی‌ها براساس اصول توسعه پایدار عمل کنند، کمترین آسیب را به محیط زیست وارد خواهند کرد.
توسعه پایدار گردشگری یعنی برنامه‌ریزی‌ای که سه بُعد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی را در کنار هم ببیند؛ یعنی درآمدزایی با حفظ فرهنگ محلی و احترام به ظرفیت محیط. متاسفانه در سال‌های گذشته، سیاست‌گذاری‌های ناهماهنگ و رشد بی‌ضابطه اقامتگاه‌های بومگردی در برخی مناطق، سبب بروز پدیده‌ای شده که می‌توان آن را «بوم‌سوزی» نامید؛ جایی که طبیعت و فرهنگ محلی به‌جای بهره‌مندی از گردشگری، در معرض فرسایش قرار گرفته‌اند.
رهاسازی زباله در طبیعت، مصرف بی‌رویه آب و بی‌توجهی به آموزش گردشگران، از نشانه‌های آشکار این روند است. برای فاصله گرفتن از این چرخه تخریب، باید نگاه مدیریتی و رفتاری‌مان را تغییر دهیم. یکی از راهکارهای موثر، ایجاد نظام تشویقی در میان گردشگران و میزبانان است؛ به‌گونه‌ای که رفتارهای مسئولانه در قبال محیط‌زیست و جامعه محلی با امتیازها و پاداش‌هایی همراه شود و استفاده از ظرفیت نهادهای مدنی اعم از صنفی و سازمان‌های مردم نهاد می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد.
اما شاید موثرترین تغییر از خودِ ما آغاز شود. اگر هر گردشگر تنها لحظه‌ای با خود بیندیشد که چرا زباله‌هایش را در طبیعت رها می‌کند و چرا نباید این کار را انجام دهد، بخش بزرگی از مسیر توسعه پایدار طی شده است. بومگردی می‌تواند آینده روشن گردشگری ایران باشد؛ به شرط آن‌که به‌جای مصرف طبیعت، در کنار آن زندگی کنیم و توسعه را نه در ساخت اقامتگاه‌های بیشتر، بلکه در کیفیت رفتار انسان‌ها با زمین تعریف کنیم.
