آیا قهر کردن می‌تواند سبب طلاق شود؟ | بررسی حکمی درباره عسر و حرج در عقد ازدواج
دلایل این خانم برای این سختی بسیار چه بوده است؟
هفت صبح| این هفته رایی در حوزه قوانین خانواده را مورد بررسی قرار خواهیم داد تا ببینیم آیا مفارقت یا جدایی یا به تعبیر بهتر قهر طولانی میان زن و شوهر می‌تواند یکی از عواملی باشد که عسر و حرج شدید را در زندگی خانوادگی به وجود بیاورد و به زن این حق را بدهد که با مراجعه به دادگاه از دادگاه بخواهد که حکم طلاق او را صادر کند؟
خانمی با نام فرضی زری به دادگاه مراجعه کرده و تقاضای طلاق از همسرش با نام فرضی رامین داشته است. دلیل او برای این طلاق عسر و حرج بوده است. عسر و حرج یعنی سختی بسیار. طبق ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی، «در صورتی که دوام (ادامه داشتن) زوجیت، موجب عسر و حرج زوجه باشد، وی می‌تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند.»
دلایل این خانم برای این سختی بسیار چه بوده است؟
۱. زوج یعنی آقا اعتیاد دارد و قبلا اعتیاد وی تایید شده است.
۲. زوج سابقه کیفری دارد.
۳. زوج مرا از خانه بیرون انداخته و در همین راستا پرونده مطالبه نفقه نیز تشکیل شده و در حال رسیدگی است.
۴. دو سال است که از همسر خود جدا هستم (مفارقت داریم) و عملا قهر هستیم.
زوج در مقابل گفته است:
۱. قبلا اعتیاد داشتم و خودم صادقانه به زوجه گفته بودم و حتی یک مرتبه هم تعهد دادم که به طرف اعتیاد نروم و نرفتم و هم اکنون نیز پاک هستم و حاضرم هرگونه آزمایشی بدهم. ضمن اینکه ایشان از تعهد مذکور سوءاستفاده کرده و هر جایی آن را ارایه داده‌اند.
۲. در دوران ازدواجمان نیز هیچگونه سابقه کیفری نداشته‌ام.
۳. من اصلا زنم را بیرون نکردم و حاضر به طلاق نیز نیستم.
دادگاه بدوی در اینجا بعد از اثبات زوجیت بین طرفین و شنیدن اظهارات هر دو طرف و نیز مشاهده نظرات هرچند متعارض دو داور تعیین شده برای این پرونده و هم‌چنین با مشاهده منفی بودن آزمایش اعتیاد زوج و اینکه هیچگونه سابقه کیفری برای زوج در سیستم به‌دست نیامده است و با توجه به عدم صدور حکم در زمینه نفقه رای به ناحقی زوجه یا خانم داده است.
دادگاه بدوی هم‌چنین در نظر خود آورده است که: «هرگونه مفارقتی را نمی‌توان از مصادیق عسر و حرج دانست چرا که باید سبب آن زوج باشد. در صورتی که در ما نحن فیه (یعنی در این پرونده) چنین موضوعی محرز نیست.»
خانم این موضوع را بار دیگر در دادگاه تجدیدنظر مطرح می‌کند و دادگاه تجدیدنظر باز هم این قهر و جدایی را ناشی از رفتار خانم می‌بیند و می‌گوید: «زوجه توجیهی قانونی برای مفارقت خود از زوج و حقانیت خود در این خصوص ارائه نکرده است.» و بنابراین عسر و حرج را ثابت نمی‌داند و اعلام می‌کند که دادنامه تجدید نظر خواسته صحیحا و وفق مقررات قانونی صادر شده و ایراد موثری که موجب نقض آن شود از نظر شکلی و ماهوی مشهود نیست و آن را تایید می‌کند.
بنابراین مطابق نظر هر دو دادگاه هر جدایی یا مفارقت یا قهری زمینه‌ساز عسر و حرج نیست و مهم است که مرد کسی باشد که این جدایی را به وجود آورده است.
