چکش خوردن تکهای از مریخ و اسکلت یک دایناسور

بزرگترین قطعه شهابسنگ مریخی کشفشده روی زمین، در حراجی ساتبیز نیویورک برگزار شد
هفت صبح| در اتفاقی هیجانانگیز و بیسابقه، خانه حراج ساتبیز نیویورک میزبان فروش قطعهای از سیاره مریخ بود؛ قطعهای سنگی به وزن ۲۵ کیلوگرم که گمان میرود بزرگترین تکه شهابسنگ مریخی یافتشده در زمین باشد. این سنگ نایاب که با کد «NWA 16788» شناخته میشود، در کنار اسکلت یک دایناسور «سِراتوسور» نوجوان به حراج گذاشته شد و به اصطلاح چکش خورد.
در جریان حراجی آثار زمینشناسی و باستانشناسی در نیویورک، بزرگترین سنگ مریخی کشفشده روی زمین به قیمت ۵.۳ میلیون دلار فروخته شد. همچنین در همین رویداد، اسکلت یک دایناسور نوجوان با قیمتی بالغبر ۳۰ میلیون دلار توجهها را به خود جلب کرد.
قیمت پیشنهادی برای این سنگ فضایی بین ۲ تا ۴ میلیون دلار برآورد شده بود. خریدار نهایی، صاحب واقعی «تکهای از تاریخ» شد. بر اساس اعلام ساتبیز، این شهابسنگ از سطح مریخ در اثر برخورد یک سیارک بزرگ جدا شده و پس از پیمودن ۲۲۵ میلیون کیلومتر، سرانجام در صحرای کشور نیجر و در دل آفریقا سقوط کرده است. کشف آن به نوامبر سال ۲۰۲۳ در منطقه دورافتاده آگادز بازمیگردد، جایی که یکی از شکارچیان شهابسنگ آن را از دل شنهای سوزان بیرون کشید.
ویژگی منحصربهفرد این سنگ، نهتنها در اندازه بیسابقهاش، به طور تقریبی ۷۰ درصد بزرگتر از دومین قطعه بزرگ مریخی، بلکه در ترکیب کانیشناسی آن است. به گفته کارشناسان ساتبیز، آزمایشهای انجامشده روی نمونهای کوچک از آن نشان میدهد که این سنگ از نوع کمیاب «شِرگوتیت اُلیوین-گابرویی» است؛ سنگی که در اثر سرد شدن تدریجی گدازههای مریخی شکل گرفته و دارای بافتی دانهدرشت از پیروکسن، اُلیوین و ماسکلینیت است.
سطح شیشهای این شهابسنگ نیز نتیجه دمای شدید هنگام ورود به جو زمین است. طول این سنگ حدود ۳۷.۵ سانتیمتر، عرض آن نزدیک به ۲۸ سانتیمتر و ارتفاعش ۱۵ سانتیمتر است؛ و بهتنهایی نزدیک به ۷ درصد از کل ماده مریخی شناختهشده در سیاره ما را شامل میشود. تاکنون فقط حدود ۴۰۰ شهابسنگ مریخی از میان بیش از ۷۷ هزار شهابسنگ شناساییشده روی زمین، تأیید شدهاند.
همزمان با این شهابسنگ و در اقدامی هیجانانگیز دیگری، ساتبیز اسکلت نوجوانی از گونه دایناسورهای سِراتوسور را نیز به حراج گذاشت که در سال ۱۹۹۶ در نزدیکی شهر لارامی در ایالت وایومینگ کشف شد؛ منطقهای که به معدن طلای فسیلها شهرت دارد. این اسکلت که با ترکیب ۱۴۰ قطعه فسیلی و بخشهایی بازسازیشده ساخته شده، بیش از دو متر ارتفاع و نزدیک به سه متر طول دارد و مربوط به دوره ژوراسیک پسین، حدود ۱۵۰ میلیون سال پیش، تخمین زده میشود. قیمت پایه آن بین ۴ تا ۶ میلیون دلار تعیین شده است.