چه بازیکن‌هایی اسماعیل، چه بازیکن‌هایی

روزنامه هفت صبح| هفته قبل درباره 20 بازیکن برتر قبل از انقلاب نوشتیم. امروز به سی بازیکن برتر پس از انقلاب می‌پردازیم تا شما یک مجموعه پنجاه‌تایی از ستارگان تاریخ فوتبال ایران داشته باشید. به خاطر کمبود جا از 30 ستاره اول فوتبال پس از انقلاب می‌نویسیم اما بگذارید ده نفر دیگر را هم قبل از شروع شمارش معکوس سی‌تای آخر مرور کنیم:

40- احسان حاج صفی 39- امیر قلعه‌نویی 38- کریم باوی 37- آندرانیک تیموریان 36-پژمان منتظری 35- مهدی پاشازاده  34-علیرضا جهانبخش  33- علیرضا بیرانوند 32- محرم نوید کیا 31- وحید امیری.  و حالا شمارش معکوس 30 بازیکن برتر پس از انقلاب.

 
30-مهرداد میناوند. دفاع چپ تیم ملی. ابتدا در جام ملت‌های آسیا در سال 1996 چهره شد و بعد در جام جهانی 1998 حاضر شد و پیستون چپ تیم ملی محسوب می‌شد. او در پرسپولیس استانکو چهره شد و جلوتر از منافی و شاهرودی به پیراهن تیم ملی هم رسید. شش فصل در فوتبال اتریش توپ زد. 

 29-رضا قوچان‌نژاد. از ایرانی‌های مقیم اروپا بود که توسط کی‌روش به تیم ملی دعوت شد و در کنار اشکان دژآگه ماموریت غیرممکن صعود به جام جهانی 2014 را انجام داد. این مهاجم کوچک جثه باهوش و سریع،‌ در سه بازی انتهایی و سرنوشت ساز تیم ملی 4 گل زد و نامش را در قلب ایرانی‌ها ثبت کرد. گل تیزهوشانه او به کره‌جنوبی یکی از لذتبخش‌ترین خاطرات فوتبالی همه ماست. 

 28- جواد زرینچه. دفاع راستی که در ژاندارمری چهره شد و در اوج جوانی به تیم ملی و بعد هم استقلال راه یافت و با مشارکت در قهرمانی استقلال در جام باشگاه‌های آسیا در سال 1370 نامش را در موزه افتخارات ثبت کرد. او در 32 سالگی پیستون راست تیم ملی در جام جهانی 1998 بود.  

 27- فرهادمجیدی. بازیکن افسانه‌ای تیم‌های پاس و بهمن و استقلال که بهترین دوران فوتبالش را در امارات گذراند و در گذر از 33 سالگی به استقلال برگشت و با گلزنی در چهار دربی پیاپی به چهره‌ای افسانه‌ای بدل شد. کارنامه ملی او لاغر و کم حاصل است. 

 26- مجتبی جباری. یکی از کامل‌ترین هافبک‌های تاریخ فوتبال ایران که قربانی بزرگ مصدومیت‌های پیاپی شد. او می‌توانست عنوان بهترین بهترین‌ها را داشته باشد اما حیف!

 25- شاهرخ بیانی. در دوره‌ای بسیار طولانی شاید 13 سال در استقلال و البته یک فصل در پرسپولیس درخشید و همیشه فرم خوب بدنی‌اش را حفظ می‌کرد. به ندرت کسی بازی ضعیفی از این هافبک هجومی بسیار باهوش در خاطره دارد. 

 24- بهتاش فریبا. در اوج جوانی با درخشش در تیم راه آهن عضو تیم ملی در جام جهانی 1978 شد و حتی بیست دقیقه هم بازی کرد. در سال‌های پس از انقلاب به عنوان فوروارد در جام ملت‌های آسیا در سال 1980 درخشید و بعد در استقلال دهه شصت در دوره منصور پورحیدری به عنوان هافبک دفاعی به کار گرفته شد و به دلایل غیرفوتبالی از تیم ملی خط خورد. او رکورد 11 گل در 19 بازی ملی را در اختیار دارد. 

 23- سید مهدی ابطحی. هافبک چپ بسیار خلاق تیم وحدت که هر هفته تماشاگران بسیاری را برای تماشای مسابقات وحدت به امجدیه می‌کشاند تا شاهد هنرنمایی او در زمین باشند. یکی از بازیکن‌های موثر در قهرمانی تیم ملی در بازی‌های آسیایی  پکن بود.

 22- وحید هاشمیان. مهاجم سرسخت و جنگنده پاس تهران که در هوا و ضربات سر فوق‌العاده بود و روی زمین بازیکنی معمولی اما باهوش محسوب می‌شد. شش فصل در فوتبال آلمان توپ زد و رکورد 16 گل در 35 بازی را در یک فصل و در بوخوم برجای گذاشت. در صعود تیم ملی دوره برانکو به جام جهانی 2006 نقش بسیار مهمی را ایفا کرد. 

 21-رامین رضاییان. بازیکن جوان راه‌آهن بود که توسط کی‌روش راهی تیم ملی شد و در یک دوره طولانی در دفاع راست درخشید و پیراهن تیم ملی را تصاحب کرد. توان فیزیکی و تیزهوشی و خلاقیت تکنیکی‌اش او را در این پست به مهره‌ای بدون جانشین بدل ساخته است. در پرسپولیس و سپاهان نیز لحظات جالبی را آفرید. نقطه ضعفش فقدان کاراکتر لازم برای تبدیل شدن به یک قهرمان بزرگ بوده است. 

 20- سید جلال حسینی. دفاع وسط با ثبات و باهوش پرسپولیس دوره برانکو که در تیم ملی حاضر در جام جهانی 2014 وظایف دشواری را برعهده داشت و به خوبی از پس آنها برآمد. او یک دهه  بسیار خوب را در سپاهان و نفت و  پرسپولیس تجربه کرد.

19- حمید درخشان. او در 19 سالگی و در سال 1356 به عنوان مهره جانشین علی پروین در پرسپولیس چهره شد و بعد در طول دهه شصت به عنوان یکی از مهم‌ترین ستاره‌های فوتبال ایران چه در پرسپولیس و چه در تیم ملی درخشید. تکنیک او و شیوه ضربه زدنش به توپ هنوزهم می‌تواند به عنوان کلاس آموزشی برای نوجوانان فوتبالدوست به کار بیاید. پست اصلی‌اش هافبک چپ بود اما در هافبک وسط و حتی دفاع آخر هم بازی کرده است. نقطه ضعفش فقدان جنگندگی بود. 

18-مجید نامجو مطلق. هافبک راست تکنیکی که در 18 سالگی و در تیم جوانان بانک ملی اسم و رسمی پیدا کرد و بعد به استقلال رفت و آنجا از همان بازی اول درخشان ظاهر شد و به بازیکن ثابت جناح راست تیم ملی در یک دوره شش یا هفت ساله بدل شد. نقطه ضعفش،‌کمبود قدرت بدنی لازم بود. 

 17- عبدالرضا برزگری. طلای ناب فوتبال خوزستان که در سن بسیار کم در جام تخت جمشید درخشید و بعد از انقلاب وارد تیم ملی شد و در انتخابی المپیک و در جام ملت‌های آسیا در سال 1980 تکنیک ظریف و هوشیاری ذهنی‌اش را به نمایش گذاشت. او معنای حقیقی فوتبال آبادانی بود. حیف که بسیار زود ایران را به قصد بازی در قطر و مصر ترک کرده بود. 

 16-مجتبی محرمی. دفاع چپ مستحکم و فوق‌العاده تکنیکی شاهین و نیروی زمینی که ده سال در پرسپولیس توپ زد. با توان شوت زدن با هردو پا و یک هوش غریزی و کم نظیر. نقطه ضعفش خشونت و بداخلاقی‌هایش بود که منجر به چندین دوره محرومیت برای او شده بود. 

 15- محمد پنجعلی. دفاع چپ برق شیراز بود که سال 57 به پرسپولیس آمد و تا اوایل دهه هفتاد  به جز دوره‌ای کوتاه در این تیم درخشید. آن هم در پست دفاع آخر. او در جام ملت‌های آسیا در سال 1984 به عنوان کاپیتان تیم منتخب آسیا برگزیده شد.

 14- اشکان دژآگه. بازیکن دورگه ایرانی و آلمانی که در اوج توانایی و شهرت بازی در تیم ملی ایران را انتخاب کرد و در صعود تیم ملی به جام جهانی 2014 و سپس درآن بازی حیثیتی مقابل آرژانتین از موثرترین چهره‌های فوتبال ایران بود. پست اصلی‌اش در گوش راست بود. 

 13- حمید علیدوستی. در دوره‌های اخر جام تخت جمشید در تیم دارایی درخشید و بعد به همای تهران آمد و در چندین فصل ستاره‌ تیم بود. سریع با توان فیزیکی بسیار بالا و فوق‌العاده باهوش. متاسفانه دوره درخشش او در تیم ملی بسیار کوتاه بود.

 12- جوادنکونام. هافبک دفاعی پاس تهران که مستقیم راهی اوساسونای اسپانیا شد و هفت فصل در فوتبال این کشور توپ زد و از ارکان تیم ملی دوره‌های بلازویچ و قطبی و کی‌روش محسوب می‌شد. مستحکم و شوتزن و متبحر در ضربات سر. 

11- فرشاد پیوس‌. گلزن سریع و باهوش و زهرداری که از راه‌آهن و شاهین بالا آمد و در میانه ده شصت چهره شد و به پرسپولیس آمد و بیش از ده فصل عصای دست سرخ‌پوش‌ها بود. رکورددارگلزنی در پرسپولیس و زننده شماری از مهم‌ترین گل‌های ملی از جمله به قطر و امارات و مالزی وکره شمالی. 

10- مهدی طارمی. بلند قد و سریع و تکنیکی. دیر چهره شد اما مسیر شهرت و موفقیت را بعد ازآن به سرعت طی کرد. اگر کمی جاه‌طلبی و روح مبارزه جویی بیشتری داشت می‌توانست به سادگی بهترین فوتبالیست تاریخ ما باشد اما  مزایای فنی و فیزیکی بی‌نظیرش عموما با نوعی خونسردی عجین شده که نمی‌گذارد عصای دست بازی‌های سخت ما باشد. 4 فصل در پورتو پرتغال توپ زد. 

 9-سیروس قایقران. محصول ناب فوتبال گیلان و بندرانزلی. بلند قد و خوش استایل و شوتزن و باهوش و حتی گلزن. یک فوتبالیست ششدانگ که می‌توانست در بهترین تیم‌های اروپایی توپ بزند اگر در مقطع دیگری فوتبال بازی می‌کرد. گل او به کره جنوبی و شوت‌های سنگینش به تایلند و کره‌شمالی در ذهن فوتبالدوستان حک شده است. 

8- ناصر محمدخانی. گوش راست تیزپای بانک ملی  و پرسپولیس که فوتبال را به شکلی جادویی بازی می‌کرد. با استارت‌های سریع و دریبل‌های سرسام‌آور. او در نیمه اول دهه شصت فوق ستاره فوتبال ایران بود و گل‌های بسیار ارزشمندی هم زد. حیف که مراودات بین‌المللی تیم‌های ایرانی درآن سال‌ها در کمترین حد خود بود.

7- سردار آزمون. هنوز 18 سالش هم تمام نشده بود که راهی فوتبال روسیه شد و آنجا بال و پر گرفت و چهره شد و پس از آنکه جام جهانی 2014 را از دست داد،‌ از سال بعدش تا به امروز یعنی به مدت 9 سال از مطمئن‌ترین بازیکن‌های تیم ملی ایران بوده است. با سابقه بازی در زنیت سن پترزبورگ و دوره‌ای کوتاه در بایرلورکوزن و حالا هم درآاس رم. اوگل‌های بسیار حساسی را برای فوتبال ایران به ثمر رسانده و در زمین و آسمان بازیکنی ششدانگ محسوب می‌شود.

6- خداداد عزیزی. غزال تیزپای خراسانی. تکنیکی و باهوش و مدیر و جنجالی. دوره‌ای از محبوبیت خارق‌العاده‌ای برخوردار بود و دو سه فصل در اروپا و آمریکا توپ زد اما خیلی موفقیت‌آمیز نبود. نام او با برخی از مهمترین موفقیت‌های فوتبال ایران در سال‌های پس از انقلاب گره خورده است. زوج او و علی دایی یکی از ترسناک‌ترین خط حمله‌های تاریخ فوتبال آسیا را تشکیل می‌دادند. او یک بار مرد سال فوتبال آسیا شد. 

 5- مهدی مهدوی‌کیا. در جوانان بانک ملی چهره شد و در پرسپولیس دوره استانکو و بعد مت‌کویچ به چهره استثنایی خط حمله سرخ‌ها بدل شد.  هشت سال در فوتبال آلمان و در تیم‌های بوخوم و هامبورگ درخشید و در وینگر راست و پیستون راست عصای دست مربیان تیم ملی ایران بود. در جام جهانی 1998 و در 20 سالگی درخشید و تا سال 2009 از گزینه‌های همیشگی تیم ملی محسوب می‌شد. او هم یک بار مردسال فوتبال آسیا شد.

 4- احمدرضا عابدزاده. چهره افسانه‌ای فوتبال ایران که از میانه دهه شصت از فوتبال اصفهان چهره شد و در یک دوره دوازده ساله در فوتبال ایران درخشید. قهرمان باشگاه‌های آسیا با استقلال، ‌قهرمان بازی‌های آسیایی  با تیم ملی  و دو مقام سومی در جام ملت‌های آسیا و یک بار حضور در جام جهانی پرونده این چهره همیشه محبوب را کامل می‌کند. هرچند از سال 1373 یک مصدومیت حاصل قصور پزشکی واکنش‌هایش را تاحدی محدود کرده بود.

 3-کریم باقری. از فوتبال تبریز چهره شد و علی پروین بلافاصله او را در 18 سالگی وارد تیم ملی کرد و ابتدا در دفاع چپ به کار گرفته شد اما بعدها در دفاع وسط، ‌هافبک دفاعی و هافبک هجومی بازی کرد و استانداردهای این پست‌ها را چندین لول بالا برد. شوت‌ها و ضربه سرهایش در خاطره فوتبال ایران ثبت شده است. 

 2-علی کریمی. بازیکن تکنیکی و تنومند که می‌توانست کارنامه‌ای بین‌المللی و حتی در کلاس جهانی داشته باشد. قدرت او در دریبل زدن حیرت‌انگیز بود اما او هم مثل طارمی از جنگندگی کافی برخوردار نبود و بسیار کمتر از ظرفیت و توانش به موفقیت بین‌المللی دست یافت. و بعدها هم بخشی از اعتبار خود را صرف دعواهای همیشگی با مالکان باشگاه‌ها و سپس ورود به دنیای سیاست کرد.

 
1- علی دایی.‌ در لیست بالا بازیکن‌هایی هستند که مجموع امتیازهای فنی‌شان از علی دایی بیشتر است. بازیکن‌هایی هستند که دوره بازی‌هایشان در اروپا بهتر و بی‌نوسان‌تر از علی دایی بوده است با این حال دایی نام خود را با بهترین خاطرات فوتبالی ما رقم زده است. فرزند اردبیل و تحصیلکرده در دانشگاه شریف با یک روحیه مبارزه‌جویی شگفت‌انگیز که در ترکیب با توان فیزیکی و عطش بی‌پایانش برای گلزنی و همین‌طور شجاعت ذاتی‌اش، ‌او را به ترسناک‌ترین مهاجم تاریخ فوتبال آسیا بدل کرده بود. او حتی کاندیدای اول لقب برترین فوتبالیست تاریخ ایران است و آن هم در حالیکه بسیاری عادت دارند برخی نقایص تکنیکی او را به رخ بکشند.