هفت صبح| روز گذشته گزارشی درباره وضعیت سریال‌های کمدی از نوروز 1400 تا تابستان 1403 منتشر کردیم. نتیجه به دست آمده اثبات می‌کند تلویزیون در این زمینه شکستی سنگین متحمل شده است. متاسفانه درباره سریال‌های غیر‌کمدی نیز باید گفت هیچ‌کدام از آثار بِرند نشده‌اند و موج ایجاد نکردند. یک سریال وقتی موفق است که نامش سر زبان مردم کوچه و بازار بیفتد که مثال‌ها درباره این دست محصولات در سالیان نه‌چندان دور فراوان است.

روزنامه هفت‌صبح در ادامه سلسله گزارش‌هایی با سرفصل چرایی قهر مخاطب از تلویزیون، سراغ بررسی سریال‌های غیر‌کمدی رفته است.

شکست مطلق سیت‌کام‌های سیما

این را هم یادآور شویم که از 70 سریال پخش شده، خیلی از آنها محصول دوران قبل هستند. همچنین تصویربرداری سریال «سلمان فارسی» سال 98 شروع شد و  سریال «موسی» با ابراهیم حاتمی‌کیا در دوره مدیریت فعلی به جریان افتاد. فعلا تنها افتخار احتمالی مدیران کنونی، این دو سریال است.   

سال 1403

یکی از بهانه‌های مهم تدوین این گزارش، آغاز پخش فصل سوم «سرزمین مادری» است. سریالی که 10 سال توقیف بود و بالاخره از سال گذشته رنگ آنتن دید. این اثر محصول دوران ریاست عزت‌الله ضرغامی است و به نوعی آخرین نسل از سریال‌هایی است که جمع ستاره‌ها را به خود دید و البته موج آفرید. تلویزیون آرام‌آرام از همکاری با ستاره‌ها دور شد و در دوران پیمان جبلی این اتفاق به صفر رسید.

دستمزدهای بالا، رونق پلتفرم‌ها و شرایط خود تلویزیون از جمله دلایل این اتفاق است. حتما راهکاری برای حل مشکل وجود دارد به شرط آنکه عزم مدیران جزم باشد. وانگهی سریال‌ها بدون ستاره هم می‌توانند موفق باشند ولی اغلب آنها فاقد کیفیت کافی هستند.

شاهد این ادعا، آمار‌ رسمی است که مرکز تحقیقات صدا و سیما منتشر می‌کند و با یک قیاس ساده با گذشته می‌توان پی به وضعیت اسفناک مخاطبان سریال‌های فعلی برد. مثلا آمار دو سریال نوروز و رمضان 1403 یعنی «هفت سر اژدها» و «رستگاری» به ترتیب  22/5 ‌درصد و 15/5 بوده است! «روزی روزگاری برادر»، «رخنه»‌، «آقای قاضی» و «فراری» دیگر سریال‌های جدید سال جاری هستند که فقط «آقای قاضی» کیفیت دارد که آن هم موج درست نکرده. 

سال 1402

سال گذشته 21 سریال غیر‌کمدی روی آنتن رفتند. آثار قابل دفاعِ «مستوران ‌‎1 و 2» و «عشق ‌کوفی» محصول سازمان اوج و «سوران» محصول مرکز سریال سوره هستند. «آقای قاضی» و «رحیل 1 و 2» نیز موفق لقب می‌‌گیرند اما هیچ‌ کدام از این آثار بِرند نشدند. تازه، با مراجعه به فضای مجازی می‌توان پی‌برد همین سریال‌ها نیز کلی کامنت منفی از کاربران گرفته‌اند.

ما عنوان «قابل دفاع» را به کار بردیم چون خواستیم تا حد امکان سخت‌گیری را کنار بگذاریم! حرف همان است که عنوان شد: این سریال‌ها وارد  قلب مردم نشدند و دیر یا زود فراموش می‌شوند. دیگر ‌سریال خوب ‌ سال 1402 «عاشورا» است که مقدمات ساخت آن در نیمه دوم دهه 90 فراهم شد و در واقع محصول مدیریت قبلی محسوب می‌شود. همین جا تاکید کنیم که کارنامه مدیریت فعلی صدا و سیما از منظر کمی هم قابل دفاع نیست؛

چرا‌که خیلی از سریال‌ها پیش‌تر تولید شدند و پس از سال‌ها فرصت پخش به دست آوردند؛ مثل«آتش و باد»، «سنجرخان»،  «رعد و برق»، «سامو بندری» و «سرزمین مادری» که سال پیش روانه آنتن شدند که جز آخری بقیه آثار موفقی نبودند. در این سال شاهد پخش مجموعه‌هایی چون «بازپرس»، «تب و تاب»، «محرمانه»، «مشاور»، «همه‌گیری»‌، «بیست کویید» و... بودیم که اینها نیز جایی برای دفاع باقی نمی‌گذارند.   

سال 1401

از میان 22 سریال جدیدی که سال 1401 در کنداکتور قرار گرفتند، فقط «گیلدخت» توانست طیفی از مخاطبان را با خود همراه سازد. تازه این سریال نیز محصول مدیریت قبل است و مهم‌تر اینکه اثری نبود که بتواند سخت‌پسندها را راضی نگه دارد. اغلب سریال‌های دیگر این سال نیز در دوران قبل تصویب شدند یا کلید خوردند که باید خوب و بد آنها را به پای مسئولان پیشین گذاشت.

در هر حال در این سال هم شاهد آثار بی‌کیفیت زیادی بودیم؛ از جمله فصل دوم «نجلا» که شکستی سنگین خورد. سری سوم « داستان یک شهر» هم روی آنتن رفت و خاطره خوش دو فصل قبل را از بین برد.  همین اتفاق برای فصل چهارم «از سرنوشت» رخ داد. «راز ناتمام»‌، «آتش سرد» ، «ابر می‌بارد»، «مدافعان شهر»‌، «حکم رشد»‌، «تازه وارد»‌، «راز ناتمام» و ... دیگر آثار ناکام 1401 است. 

سال 1400

و اما سال 1400 که مدیریت فعلی تلویزیون در نیمه دوم این سال مسئولیت را برعهده گرفتند20 سریال روانه آنتن شدند. در این سال فصل دوم «نوار زرد» کمی موفق بود و دیگر آثار شکست خوردند. از جمله «احضار»، «افرا»، « بچه مهندس 3 »، «گاندو 2»، «حورا»، «یاور»، «کلبه‌ای در مه»،« فرشتگان بی‌بال، روزگار جوانی 3»، « برف بی‌صدا می‌بارد» و ...