شمایل قهرمان محبوب کردستان
درباره سریال «سنجرخان» که این شبها از شبکه یک پخش میشود
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون| سریال تلویزیونی «سنجرخان» مسیری پرپیچ و خم طی کرد تا به آنتن رسید. ابتدا قرار بود آن را ضیاءالدیندری کارگردانی کند که اجل مهلت نداد و در ادامه محمدحسین لطیفی کارگردان سریال شد. مسئله مالی هم یکی از دلایل اصلی تاخیر در آمادهسازی این سریال بود و بالاخره از چندی پیش به پخش رسید و حالا 15 قسمت از آن روانه آنتن شبکه یک شده است. «سنجرخان» اثری بیعیب نیست اما همین که در تحقق هدف خود یعنی معرفی قهرمان کردستان موفق عمل کرده، امتیاز بزرگی است.
مورد اول| اهمیت سوژه
نام سنجرخان وزیری برای خیلیها آشنا نیست؛ حال آن که چهرهای مهم در تاریخ محسوب میشود. این قهرمان کُرد، هم دورهای میرزا کوچکخان جنگلی است که به شکل مستقل مقابل تجاوز روسها و انگلیسیها در مناطق مختلف ایران از جبهه کردستان وارد عمل شد تا جلوی رفتارهای تجاوزگرانه آنها را بگیرد. در جنگ جهانی اول که روسها از شمال به ایران حمله کردند هرج و مرج، کردستان را فرا گرفت و قتل و غارتهای شبانه وحشت زیادی را در جامعه ایجاد کرد که سنجرخان وزیری نرانی، مشهور به سردار اکرم، در مقابل دشمن ایستادگی کرد.
مورد دوم| شیوه روایت
پرداختن به چهرههایی که محبوب طیف زیادی هستند، کاری است حساس. سریال «سنجرخان» اما به گواه خبرها، توانسته رضایت کُرد را برآورده سازد. از آن سو، مخاطبان کم اطلاع یا بیاطلاع را با این قهرمان کشور آشنا کرده است. سریال تا اینجا بیشتر بر ویژگیهای اخلاقی سردار اکرم متمرکز بوده؛
مسائلی مثل جانبداری از مردم، تامین آذوقه برای آنها، ایستادگی در برابر حاکم منطقه در راستای تحقق خواستههای مادی مردم، مهر و محبت به خانواده، پرهیز از خشونت و ... دلاوری و قدرت او نیز جایی ثابت در سریال داشته. همچنین دیالوگهایی از زبان قهرمان سریال شنیده میشود که اشاره به مظلومیت تاریخی کردستان و در عین حال شجاعت و مردانگی آنها دارد. «سنجرخان» برای همراه کردن مخاطب، از جذابیتهای دراماتیک بهره برده؛ مثل ماجرای زن دوم خلیل خان، اختلاف زنها در عمارت و ....
مورد سوم| ترکیب بازیگران
فرشید گویلی نقش سنجرخان وزیری را برعهده دارد و به خوبی توانسته راوی ویژگیهای این شخصیت باشد. او تجربه بازیگری داشته است اما مهمترین ماموریت او تا امروز همین نقش بوده. سریال چند چهره ناآشنا هم دارد که همین مسئله بر باورپذیری کاراکترها اضافه کرده است. «سنجرخان» یکی از آخرین سریالهایی است که پیام دهکردی بازی کرد و چه عملکرد درخشانی هم دارد. میدانید که او سال پیش حرفه بازیگری را کنار گذاشت.
مورد چهارم| کارگردانی سریال
محمدحسین لطیفی سال پیش بار دیگر مورد توجه پیگیران سینما قرار گرفت. این اتفاق بعد از کارگردانی فیلم «غریب» رخ داد که موضوع آن فعالیت شهید محمد بروجردی در کردستان است. نمیتوان کتمان کرد که تجربه ساخت سریال «سنجرخان» به کمک او در کارگردانی «غریب» آمده. این را حالا و همزمان با پخش سریال میتوان پی برد. بهویژه این که هر دو اثر شخصیت محور هستند و محل روایت در کردستان است.
مورد پنجم |گفتههای تهیه کننده
سریال «سنجرخان» در مجموع قصهای سرگرم کننده و ریتم مناسبی دارد و از منظر خلق فضای باورپذیر هم درست عمل کرده. تهیه کننده این سریال حسین جلالی است که به تازگی پرده از سختیهای تولید سریال برداشته و خبرگزاری ایرنا گفته: «این کار سنگین بود و ۱۱ ماه فیلمبرداری را پشت سر گذاشتیم. در مرحله پس تولید یک وقفه یک ساله داشتیم.
چون منابع مالی را نتوانستیم تامین کنیم، دوستانی که کار پس تولید را انجام میدادند شروع به کار نکردند. من مجبور شدم برای تامین هزینهها خانه و ماشینم را بفروشم. بودجهای که برای این سریال گرفتیم از منابع دیگر بود که از کانال تلویزیون به ما رسید. ما اسپانسر آوردیم و با کمک هزینههای شخصی ساخت سریال را ادامه دادیم.» او همچنین به این نکته اشاره کرده که:« منابع تاریخی درباره سنجرخان کم بود. فقط دو سه کتاب دربارهاش نوشتهاند. ما برای مرحله پژوهش از گفتهها و مستندات خاندان و نوادگان سنجرخان استفاده کردیم.»
جلالی یک مسئله مهم دیگر را هم یادآور شده است:«داستان میرزا کوچک خان جنگلی چون زیاد روایت شده همه او را میشناسند. اما سنجرخان را نمیشناسند چون روایت نشده است. این نکته به تبعیض رسانهای برمیگردد. امیدوارم نگاهها به کردستان عوض شود. چون کردستان دارای قهرمانان و مفاخر بزرگی است. هدف ما این بود که سنجرخان را به عنوان یک قهرمان ملی کرد بشناسانیم.»