بررسی فصل دوم آقای قاضی / این دادگاه همچنان دیدنی است

هفت صبح| سال 1401 که فصل اول سریال «آقای قاضی» به کارگردانی سجاد مهرگان روی آنتن رفت، بلافاصله گزارشی منتشر کردیم و گفتیم جای خالی این اثر نمایشی در تلویزیون احساس می‌شد. سریال در ادامه مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و در عین حال زمینه اظهارنظرهایی مبنی بر میزان انطباق موارد مطروحه، با دادگاه واقعی مطرح شد. حالا فصل دوم سریال با نام «آقای قاضی؛ شعبه ۱۲۱»؛ در کنداکتور شبکه دو قرار گرفته که روزهای پنجشنبه و جمعه پخش می‌شود.

مورد اول| محتوای سریال

سری دوم «آقای قاضی» هم مثل فصل قبل، به شکل اپیزودیک ساخته شده است. به این ترتیب که هر بار یک پرونده شکایت مطرح می‌شود و طرفین ادعای خود را مطرح می‌کنند که شامل دو فرد یا گروه شاکی و متشاکی (شکایت کیفری) یا خواهان و خوانده (شکایت حقوقی) است. موضوعات نیز متنوع است و طیفی مختلف از شکایات را دربرمی‌گیرد. مثلا در قسمت‌های ابتدایی پرونده رادوشوویچ بازیکن اسبق پرسپولیس به عنوان یک سوژه خاص، مورد توجه قرار گرفت. در قسمت‌های بعد هم مسائلی مثل مصاحبه تصویری با یک شهروند، کلاهبرداری از یک زوج، مهریه و‌... به دادرسی گذاشته شدند. نکته مهم این است که در فصل دوم آنچه مطرح می‌شود جذابیت دارد و اغلب آنها برای مخاطب تازه است. مثلا چه کسی می‌داند موقع مصاحبه تصویری اگر یک نفر آن پشت باشد و شکایت کند، نتیجه چه می‌شود؟ توجه به چنین مسائل ریزی است که «آقای قاضی» را دوچندان واجد اهمیت کرده.

مورد دوم| شمایل آقای قاضی

نمی‌توان از سریال «آقای قاضی» گفت و بخش مهمی از موفقیت آن را حاصل بازی خوب بهزاد خلج در نقش قاضی ندانست. او در این سریال آن‌چنان درخشان است که گویی با یک شخصیت واقعی مواجه هستیم. گریم، گفتار و رفتار این بازیگر همراهی‌‎برانگیز و دوست‌‌داشتنی است و اصلا او برگ‌ برنده سریال محسوب می‌شود. خلج صاحب کارنامه‌‌ای درخشان است که به عنوان نمونه می‌‌توان به سریال‌های خانگی «پوست شیر» و «حیثیت گمشده» اشاره کرد. او سال قبل برای «مجنون» سیمرغ مکمل جشنواره فیلم فجر را به‌دست آورد. همزمان، با «تمساح خونی» در جشنواره درخشید که این فیلم حالا فروشی بالا در اکران 1403 به دست آورده. در فصل دوم سریال، پختگی خلج و نیز شخصیت مشهود است؛ چه ابتدای قصه که قاضی به خاطر داغ فرزند عزلت گزیده بود و چه حالا که شوقی تمام برای انجام کارش دارد. بازیگر با تسلطی تحسین‌آمیز، خنده، خشم، تندخویی و دیگر ویژگی‌های شخصیت را به باور مخاطب می‌نشاند.

مورد سوم| ساختار سریال

این بار هم دادگاه نمایشی، فضایی باورپذیر دارد و در این جغرافیا رفتار آدم‌ها ملموس و واقعی می‌نماید. جعفر جمشیدی (منشی) و مسعود بهرامی (سرباز عارف آسترکی) به عنوان بازیگران ثابت سریال، عملکردی خوب دارند. به ویژه اینکه آقای قاضی به اندازه با آنها وارد گپ و گفت و تعامل می‌شود. شخصیت سرباز عارف نمکین است و تبدیل به شناسنامه سریال شده. از بازیگرانی که در هر پرونده نقش‌آفرین شخصیت‌های مختلف هستند نگذریم. آنها صاحب شهرت نیستند ولی کارشان را در نهایت کیفیت انجام می‌دهند. همچنین کارگردان ریتم را حفظ کرده و به همین خاطر سری دوم «آقای قاضی» دارای ضرباهنگ منطقی است.   

مورد چهارم| هم آموزشی و هم سرگرمی

مجموع عواملی که نام برده شد، «آقای قاضی» را تبدیل به سریالی جذاب کرده است که در وهله اول از عنصر سرگرمی بهره می‌برد. سوای آن، مخاطب در هر قسمت پی می‌برد که اگر در موارد مشابه قرار بگیرد، قانون چه خواهد گفت. جالب آنکه گاه متوجه نیستیم که برخی رفتارهای به ظاهر روتین و بدیهی می‌تواند عوارض سنگینی برای‌مان به دنبال داشته باشد و این درسی است که آقای قاضی به مخاطب می‌دهد. ابتدای مطلب اشاره شد که برخی عقیده دارند فضای سریال منطبق با واقعیت نیست. این را نمی‌توان یک ایراد گل‌درشت دانست چرا‌که «آقای قاضی» اثری نمایشی است و تخیل در آن نقش دارد. مهم این است که اصل پیام سریال بر مخاطب اثر بگذارد و همچنین او را سرگرم کند. جز این بود که نتیجه تبدیل به یک سریال خشک و غیر‌جذاب می‌شد. خاصه سریالی که موضوع آن تشریح قوانین مختلف است و ابتدا به ساکن احتمال پس زده شدن دارد. دو فصل از سریال «آقای قاضی» اما نشان داد می‌توان با زبان نمایشی پیچیده‌ترین قوانین را جذاب و همه فهم منتقل کرد.