روایت واقعه با چاشنی اکشن و جاسوس بازی

روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون| مینی سریال «ترور» نخستین اثر تصویری است که بخشی از زندگی شهید حاج قاسم سلیمانی را قاب گرفته؛ البته نه به شکل مستقیم. این سریال را خیرالله تقیانی‌پور بر اساس فیلمنامه آرش قادری کارگردانی کرده که پخش آن پنجشنبه این هفته در شبکه یک به پایان می‌رسد. «ترور»   تولید مرکز «سیمافیلم» و با مشارکت موسسه اندیشه شهید آوینی است.

مورد اول| سوژه سریال 
مینی سریال 9 قسمتی «ترور»، یک سوژه اصلی دارد که برگرفته از یک ماجرای واقعی است: تلاش برای ترور حاج قاسم سلیمانی در کرمان و تقابل نیروهای امنیتی با سرویس جاسوسی. سال 98 خبر این ترور نافرجام رسانه‌ای شد و حالا دستمایه ساخت یک سریال شده است.

مورد دوم| پرداخت داستانی 
قصه «ترور» از جایی شروع شد که نیروهای امنیتی ایران، در حال خنثی کردن نقشه یک بمب‌گذاری در برج میلاد تهران بودند. کم کم مخاطب پی برد سر نخ اصلی ماجرا به یک اتفاق مهم دیگر یعنی ترور حاج قاسم سلیمانی وصل است. حالا و در قسمت ما‌قبل پایانی، داستان به این نقطه رسیده که تروریست‌ها، یک ملک مجاور حسینیه کرمان خریده‌اند و با کندن یک تونل قصد دارند عملیات ترور حاج قاسم را اجرایی کنند.

اگر «ترور» را ندیده‌اید، احتمالا سوالتان این است که سوژه کجای داستان است؟ سازندگان برای روایت مقطعی از زندگی شهید سلیمانی، به خود او نزدیک نشده‌اند بلکه اهمیت این چهره را از زبان دوست و دشمن مطرح می‌کنند. چه جایی که نیروهای امنیتی از برنامه‌های فشرده، محبوبیت «حاجی» و ... می‌گویند و چه جایی که مامور ارشد موساد توضیح می‌دهد چرا ترور او اهمیت دارد.

در چند سکانس هم سردار سلیمانی در جمع مدافعان حرم دیده شد. این زاویه نگاه، باعث شده سوژه به طور مستقیم در کانون درام نباشد اما سایه او در اغلب لحظات احساس شود. مشابه این کار را بهروز افخمی در فیلم تختی به شیوه‌ای دیگر انجام داد و روش خوبی هم هست.

مورد سوم| ساختار سریال 
علاوه بر این، «ترور» چون در ژانر اکشن هم تعریف می‌شود، از المان‌های این‌گونه جذاب، بهره برده. مثلا در قصه شاهد یک زن جاسوس (هانا با بازی نانت تومه) هستیم که برای کسری (فرهاد قائمیان) دام پهن می‌کند تا از طریق تصاحب ملک او در کرمان، بتوان نقشه ترور را عملیاتی کرد. طبعا چنین نکاتی واجد جذابیت برای مخاطب است و از قضا استفاده‌ای خوب از آن در سریال شده.

خیرالله تقیانی پور سبقه تئاتری دارد و برای تلویزیون فصل دوم «نجلا» را ساخته است. این سریال از منظر قصه مورد انتقاد بود اما شیوه کارگردانی‌اش‌، به‌ویژه در بخش‌های جنگی مورد تحسین قرار گرفت. او حالا آن تجربه را به شکل دیگر به کار بسته و سکانس‌های اکشن خوبی در «ترور» خلق کرده است. این سریال صحنه‌های زد و خورد و سکانس‌های مهیج کم ندارد و تقیانی‌پور از این آزمون به سلامت عبور کرده.  

مورد چهارم| ترکیب بازیگران 
پیش‌تر درباره نانت تومه، بازیگر مسیحی –عاشوری کشورمان و همچنین فرهاد قائمیان نوشتیم. این دو در نقش جاسوس و طعمه، موفق ظاهر شدند. شهرام ابراهیمی بازیگر کاراکتر سبحان، سرتیم عملیات هم به خوبی از عهده مسئولیت برآمده است.

محمد حسین لطیفی که در چند سال اخیر وجه بازیگری خود را پررنگ کرده هم نمره قبولی می‌گیرد. کاش در شخصیت پردازی هدایت هاشمی به عنوان مامور موساد دقت بیشتری صورت می‌گرفت. لنز روشن در چشم او، میزان عصبیت و نشانه‌های ظاهری و باطنی دیگر، از او یک تیپ ساخته که مشابه‌اش را زیاد در سریال‌ها دیده‌ایم.

مورد پنجم | نتیجه کلی 
«ترور» تجربه اول در زمینه ساخت اثری با موضوع شهید سلیمانی است؛ پس نمی‌توان خیلی سخت گیرانه آن را نقد کرد. سریال حرفی که باید را زده و مخاطب را با یک اتفاق واقعی آشنا کرده است. در خلال آن هم به تناوب صحبت از شیوه فرماندهی و نیز محبوبیت شهید سلیمانی می‌شود.

مثلا مامور ارشد امنیتی ایران صحبت از میدان می‌کند و مامور موساد بر سر نیروهای خود فریاد می‌زند که نتوانستند او را در سوریه، عراق و ایران ترور کنند. این دیالوگ‌ها در دل درام نیامده‌اند اما حاوی نکته هستند. «ترور» علاوه بر برخی مستقیم گویی‌های غیر دراماتیک، زواید و نیز شخصیت پردازی ضعیف، به‌ویژه برای نقش فرعی، هم دارد اما در مجموع یک اثر اکشن سرگرم کننده است و به هدفی که خواسته دست یافته.