مرد چهارم ...| پرده‌برداری از گزینه جدید پزشکیان؛ محمدجعفر قائم پناه
در حالی که تصور می‌شد آذری جهرمی به تیم عارف، ظریف و طیب‌نیا اضافه شود، پزشکیان از گزینه جدیدی پرده‌برداری کرد
هفت صبح| بعد از حضور پرشور محمدجواد ظریف و محمدجواد آذری جهرمی در رقابت‌های انتخاباتی و سنگ تمام گذاشتن آنها برای پیروزی پزشکیان، بلافاصله بعد از انتخابات انتظار برای رونمایی از سمت آنها در دولت جدید شروع شد. این انتظار در مورد محمدجواد ظریف بعد از معرفی او به عنوان «معاون راهبردی ریاست جمهوری» با همه حرف و حدیث‌ها خاتمه پیدا کرد اما به نظر می‌رسد ماجرا در مورد محمدجواد آذری جهرمی کمی پیچیده‌تر شده است.
خودش به عنوان کسی که در دولت روحانی جوانترین وزیر کابینه بود و رسانه‌های اصلاح‌طلب «وزیر جوان» صدایش می‌کردند بارها در مقابل این سوال که چه سمتی در دولت پزشکیان خواهد داشت مسیر تعارف را در پیش گرفته و گفته بود که چنین انتظاری ندارد و به رئیس‌جمهور جدید گفته که اگر کاری روی زمین بود حتما برای کمک حاضر است اما افکار عمومی دست کم سمت‌هایی همچون وزارت ورزش و جوانان و وزارت ارتباطات را برای او پیش‌بینی می‌کردند.
دو سمتی که آذری‌جهرمی بی‌علاقگی‌اش را به آنها نشان داده است. او وزارت ورزش و جوانان را با این دلیل رد کرده که همه می‌دانند او پرسپولیسی است و این جانبداری آشکار در چنین سمت مهمی مشکل ساز خواهد شد. در مورد وزارت ارتباطات هم یک بار گفت که هرکاری می‌توانسته قبلا در این وزارتخانه کرده. جای دیگری هم اعلام کرده که به دلیل مخالفت‌های گسترده‌ای که با حضور او از سوی نهادهای فرادولتی مرتبط با این وزارتخانه وجود دارد، این مسیر به نفع دولت و وزارتخانه و مردم نخواهد بود.
بعضی‌ها این دلایل را از سوی او می‌پذیرند و عده‌ای دیگر اینها را تعارفات معمولی می‌دانند و می‌گویند که او متمایل به پذیرفتن سمت‌های جدی‌تر در دولت جدید است جایی مانند معاونت اجرایی رئیس‌جمهور اما چرا تا این لحظه خبری از سپردن این سمت به او شنیده نمی‌شود؟
دیروز خبرآنلاین ماجرا را به رودررویی دو طیف به قول خودش «پیرگرا» و «جوانگرا» در کابینه و اطرافیان پزشکیان نسبت داده و نوشت: «مخالفت‌ها با حضور محمدجواد آذری جهرمی در دولت پزشکیان درحالی صورت گرفته است که از یک سو پزشکیان و از سوی دیگر شورای راهبری بارها بر تجدید نسل مدیران و استفاده از جوانان تاکید داشتند و حضور آذری جهرمی در دولت چهاردهم فارغ از نقش اثرگذار او در فرآیند انتخابات، از آنجا که جوانترین وزیر ادوار مختلف بود و به‌خاطر کارنامه عملکردی‌اش در وزارت ارتباطات نماد مدیر جوان شناخته می‌شود این انتظار را ایجاد کرده بود که در دولت جدید نقشی ایفا کند اما تا این لحظه هنوز چهره‌های قدیمی سیاست فضایی برای جوانترها در دولت پزشکیان باز نکرده‌اند.»
بخش جالب‌تر گزارش اما آنجاست که مستقیما به هویت این «چهره‌های قدیمی سیاست» اشاره می‌کند و محمدرضا عارف را اصلی‌ترین مخالف حضور آذری جهرمی در سمت‌های مهم دولت چهاردهم می‌داند: «بنا بر آنچه خبرگزاری خبرآنلاین اطلاع یافته است، اجماع شورای راهبری و برخی چهره‌های اثرگذار در نهایی کردن کابینه پیشنهادی چهاردهم، بر حضور آذری جهرمی در سمت معاونت اجرایی و سرپرست نهاد ریاست جمهوری بوده است.
تنها مخالف این انتصاب محمدرضا عارف، معاون اول دولت بوده است. سابقه مخالفت عارف البته به این موضوع محدود نمی‌شود و در دوران حضور محمدجواد آذری جهرمی در وزارت ارتباطات دولت دوازدهم نیز عارف یکی از مخالفان او در این وزارتخانه بود. وزارتخانه‌ای که عارف خود نیز زمانی دیگر مسئولیت آن را عهده دار بود.
بنا بر روایت‌ها، اجماع صورت گرفته در نهایت با مخالفت عارف و برخی اصلاح‌طلبان نزدیک به عارف کنار گذاشته می‌شود و گزینه‌ای دیگر برای این سمت از سوی رئیس‌جمهوری معرفی می‌شود. حضور در معاونت علمی و فناوری دولت چهاردهم نیز یکی دیگر از سمت‌های پیشنهادی برای آذری جهرمی بوده است که عارف در این مورد هم بنا به ملاحظاتی که برای این معاونت داشته با آن مخالفت می‌کند.»
اگرچه خبرآنلاین موضوع را به رویارویی سیاستمداران قدیمی و طرفداران حضور چهره‌های جدید مربوط می‌داند اما زمزمه‌های دیگری هم درباره دلایل مخالفت عارف با حضور آذری جهرمی در سمت‌های کلیدی وجود دارد که می‌گوید نزدیکی زیاد آذری جهرمی به علی لاریجانی عامل این مخالفت‌ها است و در واقع نه فقط عارف که آن بخش از چهره‌های کاملا همسو با جریان اصلاحات به کلی با پررنگ شدن چهره‌ای نزدیک به لاریجانی در دولت چهاردهم مخالف هستند.
البته این نزدیکی را نمی‌توان کتمان کرد حتی اگر جانبداری تمام‌عیار آذری جهرمی از لاریجانی در انتخابات اخیر را قبل از رد صلاحیت او صرفا یک استراتژی انتخاباتی بدانیم و بگوییم او در بین گزینه‌های موجود سراغ نزدیک‌ترین به مواضعش رفته بود باز هم تحرکات حمایتی او از لاریجانی را وقتی اسمش به عنوان معاون اول پزشکیان صرفا در حد یک گزینه آن هم غیر محتمل مطرح شد، نمی‌توانیم نادیده بگیریم.
همچنین دعوت لاریجانی از آذری جهرمی برای شرکت در انتخابات مجلس در سال گذشته. موضوعاتی که چهره‌های منتسب به جریان سیاسی اصلاح طلبی نزدیک به پزشکیان نمی‌توانند ساده از کنار آن بگذرند اما آیا می‌توان گفت آنها در تلاششان برای کم رنگ کردن آذری جهرمی موفق بوده‌اند؟ بستگی دارد که از کدام زاویه به ماجرا نگاه کنید.
معرفی نشدن آذری جهرمی به عنوان یکی از مهره‌های مهم دولت می‌تواند نشان دهد که سمبه اصلاح‌طلبان کم زور نیست اما می‌دانیم که هنوز بازی تمام نشده و فهرست اعضای کابینه بسته نشده است پس ممکن است هر لحظه بازی برای اصلاح‌طلبان مغلوبه شده و موافقان آذری جهرمی حرفشان را در مورد جایگاه او در دولت به کرسی بنشانند.
یک غافلگیری دیگر
گذشته از اینکه سرنوشت آذری جهرمی در دولت پزشکیان چه خواهد شد تا اینجای کار کابینه یک غافلگیری مهم داشته و آن معرفی محمدجعفر قائم پناه دقیقا برای همان سمتی است که گفته می‌شد بر سر دادن یا ندادن آن به آذری جهرمی دعوا بوده یعنی معاونت اجرایی رئیس‌جمهور و سرپرست نهاد ریاست جمهوری. این انتصاب غیر از اینکه از زاویه معرفی نشدن آذری جهرمی مهم بود، از زاویه سابقه و شخصیت خود قائم پناه هم جالب است.
او که چشم پزشک و فوق تخصص قرنیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران است از سال‌های بسیار دور یعنی قبل از وزارت بهداشت پزشکیان از نزدیکان و دوستان او بود و سابقه معاونت او در دوران وزارت را هم دارد اما آنچه انتخاب او را برای کاربران شبکه‌های اجتماعی جالب کرد ویدئویی بود که بعد از اعتراضات سال ۱۴۰۱ از او منتشر شد که قائم پناه را در قامت یک چشم پزشک نشان می‌داد که نسبت به شلیک تیر ساچمه‌ای به معترضان هشدار می‌داد:
«ما به عنوان یک چشم پزشک شاهد هستیم که تعداد زیادی از جوانان و زنان ما به علت برخورد تیر ساچمه‌ای به چشمشان مجبور به تخلیه چشم شده‌اند. این جوان تا پایان عمر که زمان طولانی هم هست به عنوان یک سند در جامعه در حال گشت و گذار است و همه خواهند دید که این جوان چشم و بینایی اش را به دلیل اعتراضاتی که در سال ۱۴۰۱ به وجود آمده از دست داده است. ضمن اینکه باید توجه کنیم که این اسلحه‌های ساچمه‌ای در دست نیروهای دولتی است و در اختیار نیروهای دیگری خارج از اینها نیست و جا دارد که من به عنوان یک چشم پزشک از مسئولان امنیتی درخواست کنم که جلوی این خشونت‌ها را بگیرند.»
