ایران و کشورهای عربی به کدام سمت می‌روند؟
تهران می‌تواند با جدی گرفتن مسئله، مشکلات سالیان دراز خود را با کویتی‌ها برطرف کند
هفت صبح| روابط با کشورهای همسایه و کشورهای عربی، یکی از نکاتی بود که مسعود پزشکیان وقتی مقاله خود را برای روزنامه انگلیسی زبان می‌نوشت، آنها را فراموش نکرد. دولت سیزدهم، تمرکز زیادی را بر روی ارتباط با کشورهای عربی گذشت. نتیجه این تمرکز، باز شدن سفارتخانه‌های دو کشور ایران و عربستان در خاک یکدیگر پس از مدت‌ها بود. همزمان روابط اولیه با مصر برقرار شد که البته به جایی نرسید.
ارتباطات با دیگر کشورهای عربی اما چندان تغییری در مقایسه با سال‌های پس از ۲۰۱۶ نداشت. شهادت ابراهیم رئیسی باعث شد تا برخی از مقامات کشورهای عربی در رده‌های بالا به تهران سفر کنند. در میان آنها سفر مقامات کویتی و میل آنها به برقراری روابط مجدد با تهران بیش از بقیه، موردتوجه قرار گرفت.
اما دولت جدید نمی‌تواند براساس آنچه وجود دارد، سیاست خود را در قبال کشورهای عربی تنظیم کند. شرایط در جهان به سرعت در حال عوض‌شدن است. تهران و ریاض، تنها سفارت‌ها را باز کرده‌اند و عملا روابط اقتصادی و موثری با هم ندارند. با امارات هم ارتباط بین دو پایتخت از مرحله روابط عادی و سطحی فراتر نرفته است. تهران و قاهره باید تلاش کنند تا روابط خود را پس از بیش از چهاردهه دوباره و از نو بسازند.
دولت چهاردهم، می‌تواند مسیر آشتی با مصر را تا اندازه‌ای سرعت ببخشد اما مسائل خارج از منطقه هم موثرند. درحال‌حاضر ترامپ شانس بالاتری از رقیب دموکرات خود دارد. ترامپ در دوران قبل که ریاست‌جمهوری آمریکا را برعهده داشت، در بسیج کشورهای عربی علیه تهران چیزی کم نگذاشت.
در نتیجه سیاست‌های او، روابط ایران و عربستان، به سمت وخیم‌تر شدن رفت و کشورهای عربی اقدام به صف‌کشی علیه تهران کردند؛ در واقع، سیاستی که ترامپ در خاورمیانه دنبال می‌کند، برقراری روابط میان کشورهای عربی با اسرائیلی‌ها است. عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی با فشار ایالات‌متحده می‌تواند روابط ایران و کشورهای عربی را به پیش از سال ۲۰۲۲ برگرداند. اتفاقی که دولت چهاردهم بهتر است از همین حالا برنامه‌ای برای آن داشته باشد.
از آن‌جایی که کویت درخواست برقراری روابط با ایران را به ولادیمیر پوتین داده است، به‌نظر می‌رسد که تهران می‌تواند با جدی گرفتن مسئله، مشکلات سالیان دراز خود را با کویتی‌ها برطرف کند. البته وقتی از برطرف‌کردن مشکلات حرف می‌زنیم، گاهی می‌تواند تنها به معنای برطرف‌شدن اختلافات شدید، دشمنی‌ها و سطح نرمالی از روابط دیپلماتیک باشد. البته در خصوص کشورهایی مانند عربستان و امارات، ماجرا کمی پیچیده‌تر است؛ چرا که منافع اقتصادی هم با مسئله سیاست گره خورده است.
