پشت پرده مصرف انواع قرص لاغری پرطرفدار

 فقط یک قرص بود که قرار بود چند کیلو اضافه وزن را آب کند. فقط یک بسته کوچک با برچسب‌های رنگارنگ اما با وعده‌های بزرگ: «لاغری تضمینی، بدون بازگشت». اما برای خیلی‌ها، این «فقط یک قرص»، تبدیل شد به کابوس شبانه، بستری در بیمارستان، اضطراب‌های بی‌پایان، و حتی مرز جنون.

مسئله آنجا خطرناک شد که پشت پرده این قرص‌ها گره خورده بود به مواد مخدر! ماده‌ای به نام «آمفتامین».

شاید حالا که نامش را شنیدند باورش برایشان سخت باشد که بدانند آمفتامین بعد از حشیش و شیشه، پرمصرف‌ترین مخدر محرک به‌خصوص در میان جوانان است که می‌تواند به شدت روی سلامت جسم و روان افراد تأثیر گذاشته و وابستگی شدید ایجاد کند؛ این ماده مخدر به طرق مختلف و غیرقانونی با قیمتی ارزان و به آسانی در دسترس بوده و حالا سر از قرص‌های لاغری در آورده است.

در ادامه روایت کسانی که قربانی وسوسه لاغری فوری شدند را می‌خوانید؛ قرصی که در پسِ ظاهر ساده‌اش، آمفتامین نهفته است. ماده‌ای محرک و وابسته‌ساز که راه را به سمت تاریکی باز می‌کند…

این روزها اغلب قرص‌های لاغری و چربی سوزی که در عطاری‌ها دست به دست می‌شوند، مجوزی از وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو ندارند و در ترکیبات بسیاری از آن‌ها مثل آمفتامین یا همان شیشه که به شدت اعتیاد زا است یافت می‌شود.‌

از رؤیای لباس عروس تا کابوس قرص‌های لاغری

مریم یکی از قربانیان همین قرص کوچک به ظاهر بدون عوارض است، دختری ۲۷ ساله؛ چند ماه مانده به مراسم عروسی‌اش تصمیم می‌گیرد به اصطلاح، در بهترین فرم ممکن جلوی مهمون‌ها حاضر شود، دغدغه‌ای که شاید برای خیلی از دخترها قابل درک باشد؛ اما چیزی که برای مریم فقط یک تصمیم ساده به‌نظر می‌آمد، خیلی زود به یک بحران جدی تبدیل شد.

مریم می‌گوید همه چیز از یک جست‌وجو در فضای مجازی شروع شد. پیجی که ادعا می‌کرد قرص‌های لاغری‌اش گیاهی و بدون عوارض است. در دو هفته ۷ کیلو کاهش وزن به دنبال دارد، بدون رژیم و ورزش!

شروع به مصرف قرص‌ها کرد و همه چیز خیلی حرفه‌ای به‌نظر می‌رسید. در هفته اول وزنش کم شد، اما هرچه پیش رفت احساس بی‌خوابی، بی‌قراری به سراغش آمد تا اینکه با تپش قلب شدید و حمله قلبی ناگهانی پایش به بیمارستان رسید.

بعضی روزها نمی‌توانست سر کار برود و بدتر از همه این بود که بدون قرص‌ها نمی‌توانست زندگی کند؛ حس می‌کرد بدنش به آن‌ها وابسته شده است. اگر یک روز مصرف نمی‌کرد حالش بد می‌شد؛ در نهایت، وقتی حال جسمی و روانی‌اش خیلی وخیم شد تصمیم به خودکشی گرفت.

دکتر از مریم تست اعتیاد گرفت، مریم نمی‌توانست باور کند که جواب اعتیادش مثبت شده است و حالا به جای تالار عروسی باید به دنبال کلینیک ترک اعتیاد باشد.

از ورزش و تناسب اندام تا مراکز ترک اعتیاد

عجله برای لاغری کار دستش داد؛ اضافه وزنش باعث شد تا مسیرش را درست انتخاب کند، به نزدیک‌ترین باشگاه رفت و ثبت نام کرد. مربی گفت کمی اضافه وزن داری که با ورزش و رژیم غذایی شش ماهه به تناسب اندام می‌رسی.

چند روزی نگذشته بود که یکی از اعضای باشگاه قرصی را معرفی و ادعا کرد که گیاهی است و طی سه ماه او را به هدفش می‌رساند؛ بدون هیچ عوارضی!

مصرف دارو شروع شد؛ دو هفته اول همه چیز خوب بود اما کم کم ورق برگشت؛ بابک آرام تبدیل به یک فرد پرخاشگر شده بود که خیلی زود عصبی می‌شد، شب‌ها درست نمی‌توانست بخوابد و موقع خواب و هنگام تمرین به شدت تپش قلب می‌گرفت و اوایل تمرین‌ها قفسه سینه‌اش تیر می‌کشید، موهایش شروع به ریزش کرده بود، احساس افسردگی داشت و هر چه جلوتر می‌رفت نتیجه‌ای نمی‌گرفت و فقط داشت لاغرتر از دیروز می‌شد؛ به همین دلایل خودش را باخته بود.

با اینکه مصرف قرص را قطع کرده بود اما تمام بدنش شروع به لرزش کرد! کار به پزشک رسید و نتیجه آزمایش شوکه کننده بود. بابک در مسیر اعتیاد ناخواسته قرار گرفته بود و حالا باید برای درمان راهی کلینیک ترک اعتیاد می‌شد.

داروهای لاغری گاهی عامل افزایش وزن هستند

آرش انیسیان مدیرکل اقتصاد درمان سازمان نظام پزشکی با اشاره به برخی داروهای لاغری که عاملِ افزایش وزن را در بدن رفع می‌کند، می‌گوید برخی داروها نیز عارضه جانبی در پی داشته که کاهش وزن یکی از این عوارض است. این داروها شامل موارد غیرمجاز و روان گردان هستند که متابولیسم و سوخت و ساز بدن را افزایش داده و منجر به کاهش وزن می‌شوند.

وی از عوارض جانبی بسیار این داروها سخن گفت که در بلند مدت آسیب‌های جبران ناپذیری در پی خواهد داشت. بازار عرضه و تقاضا تعیین کننده است و متأسفانه نقش آفرینان غیر رسمی هم در کشور بسیارند؛ همچنین برخی فروشندگانِ داروهای گیاهی، کاردان‌ها و صاحبان داروخانه‌ها از جمله توزیع کنندگان غیر مجاز هستند و سایت‌های فروش آنلاین هم از این دسته‌اند که نظارت جدی بر آنها صورت نمی‌گیرد.

وی درباره محتوای این دارو و قرص‌ها توضیح می‌دهد: مهم‌ترین ماده آمفتامین و روان گردان‌ها هستند که باعث افزایش سوخت و ساز بدن می‌شوند و وابستگی به بار می‌آورد که چالش‌های جدی در پی دارد ولی اثرات این داروها موقتی است.

با عرضه کنندگان برخورد شود

انیسیان با بیان اینکه نقش آفرینان غیر مجاز بسیار هستند و بخشی از این داروها به صورت چمدانی وارد کشور می‌شود، می‌گوید: نظام پزشکی قدرت ایستادگی در برابر اینها را ندارد و رفع این معضل در چارچوب کاری وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو است.

وی با بیان اینکه سازمان نظام پزشکی در قالب نظارت بر اعضای خود نقش آفرینی دارد، ادامه می‌دهد: بحث بر سر عرضه و تقاضاست؛ همان طور که با وجود هزینه‌های هنگفت برای مبارزه با مواد مخدر، باز هم عرضه و توزیع آن کنترل نشده است. مواد مخدر با قانونی محکم و ساختار نظامی، انتظامی و نظارتی روبرو است ولی باز هم کنترل نشده است. حال آنکه قانونی سخت و نظارت دائم در برابر قرص‌های لاغری وجود ندارد.

انیسیان در رادیو گفتگو عنوان می‌کند: در بازارها که تقاضای بسیاری وجود دارد، نمی‌توان عرضه کنندگان را به راحتی کنترل کرد؛ بنابراین مردم باید آگاه شوند و روش‌های مجازی لاغریِ مجاز و بی ضرر را بشناسند. همه امور با قانون و برخوردهای شدید قابل نظارت نیست؛ بلکه باید با عرضه کنندگان برخورد شود؛ همچنین بسیاری فروشندگان قرص‌های لاغری خارج از کشور هستند و امکان دسترسی به توزیع کنندگان در کشور وجود ندارد.

سوال اساسی اینجاست که چرا با وجود گسترش مصرف این قرص‌ها و فروش آزادانه آنها نظارت مؤثری بر عطاری‌ها و فروشندگان غیرمجاز وجود ندارد؟ سازمان‌های مسئول مانند غذا و دارو به جای برخورد قاطع با متخلفان، به صدور هشدارهای مکرر بسنده کرده‌اند.

طبق ماده ۱۲ قانون مبارزه با قاچاق دارو، توزیع داروهای غیرمجاز حبس و جریمه سنگین دارد. پس چرا عطاری‌های متخلف همچنان با افتخار شیشه را به نام "چربی‌سوز" می‌فروشند؟ تا زمانی که اقدامات جدی برای تعطیلی شبکه‌های توزیع این قرص‌ها صورت نگیرد، هر روز شاهد قربانیان بیشتری خواهیم بود.