چرا دکترهای شیراز متوجه مسموم بودن الکل نشدند؟
یک متخصص میگوید هیچ راهی برای تشخیص مشروب تقلبی وجود ندارد
هفت صبح| همشهری آنلاین دیروز گزارش مفیدی درباره تشخیص مشروب تقلبی و غیرتقلبی منتشر کرده بود. بعد از حادثه دردناک مرگ پزشک جهرمی و بستری شدن چند پزشک دیگر که روز پیش در همین صفحه توضیح داده شد، سرویس آنلاین رسانه شهرداری تهران با دکتر شاهین شادنیا، رئیس بخش ICU مسمومین بیمارستان لقمان حکیم تهران در این باره صحبت کرده. از او اینطور نقل شده است: «هیچ روشی برای تشخیص الکل تقلبی وجود ندارد و تمام روشهایی هم که در فضای مجازی برای تشخیص آنها عنوان میشود شاید تا حدودی کمککننده باشند اما درباره هیچ کدام قطعیت برای تشخیص وجود ندارد.»
در ادامه بخشهای مهمی از این گفت و گو را میخوانید:
اگر الکلی دارای بو بود، نمیتوان به سمی بودن یا نبودن آن حکم داد یا اگر رنگ خاصی داشت، با قطعیت اعلام کرد که تقلبی است. الکل اگر بو داشته باشد هم به دلیل الکل طبی است، اما شاید میزان آن کم و درصد زیادی الکل سمی در مشروب وجود داشته باشد.
الکل زردرنگ صنعتی است اما همان را هم مادهای اضافه میکنند که رنگش سفید میشود. به همین دلیل به جز روشهای آزمایشگاهی که آزمایشهای سمشناسی روی نمونه الکلی انجام میشود هیچ روشی برای اعلام قطعیت یک الکل سمی یا غیرسمی وجود ندارد.
دلیل اصلی علت تاخیر در مراجعات این است که بیمار در مراحل اولیه متوجه مسمومیت ناشی از مصرف الکل نمیشود. علائم این مسمومیت غیراختصاصی است و کسی که الکلهای سمی و مشروب تقلبی مصرف کرده، در ابتدا همان علائم به اصطلاح مستی را دارد. به تدریج علائمی مثل سردرد، تهوع و استفراغ در فرد بروز میکند و افراد این شرایط را ناشی از مصرف الکل در نظر میگیرند. بعد از ۱۲ تا ۲۴ ساعت به تدریج علائم مسمومیت با الکلهای سمی خودش را نشان میدهد، اما تاخیر در زمان مصرف تا مراجعه به مرکز درمانی رخ داده است.
طی سالهای مختلف و هر دورهای مسمومیت با الکلهای سمی رخ داده است. سوابق این مسئله در بندرعباس، قم، شیراز و شهرهای دیگر وجود داشته است. در دوره کرونا هم موارد مصرف با الکلهای سمی و تقلبی افزایش پیدا کرد. ما فقط تعداد بیماران را میبینیم و در برخی زمانها این مسئله با پیک بیماران مواجه میشود و دوباره افت میکند. به فصل یا تاریخ خاصی ربط ندارد و به صورت رندم و پراکنده این مسئله را در دورههای مختلف میبینیم.
بیمارستان تنها مرکز ارائه خدمات درمانی است. اینکه مصرفکنندگان این مشروبها به دلیل مشکلات قانونی به مراکز درمانی مراجعه نمیکنند بحث قانونی است. بیمارانی هم که با مسمومیتهای الکلی به بیمارستانها مراجعه میکنند، صرفا درمان میگیرند، مگر این که خود بیمار قصد شکایت از شخص ارائه کننده مشروب تقلبی را داشته باشد. تاکنون هم ما هیچ موردی نداشتیم که بیمار به دلیل مصرف مشروبات تقلبی مراجعه کرده و به جایی گزارش شده باشد.
چگونگی تشخیص مسمومیتهای الکلی
این پزشک درباره این که افراد چطور میتوانند در بازه زمانی کوتاهتر متوجه چنین مسمومیتهایی شوند، عنوان میکند: علائم اولیه مشابه مصرف مشروبات الکلی عادی و غیرسمی است اما به تدریج فرد دچار سردرد، تهوع و استفراغ میشود.
بسیاری از این بیماران دچار علائم بینایی میشوند، خوابآلودگی و کاهش سطح هوشیاری در آنها رخ میدهد. اما به دلیل این که چنین علائمی با تاخیر بروز میکند، بیمار زمان حیاتی برای درمان اقدامات درمانی را از دست میدهد چون عوارض مسمومیت و تاخیر در درمان ایجاد شده و به نوعی شاید شانس بهبودی از دست رفته باشد. او توصیه میکند که اگر به هر دلیلی افراد مشروبات تقلبی مصرف کردند، در صورت بروز چنین علائمی به سرعت به مرکز درمانی مراجعه کنند تا بررسیهای اولیه صورت بگیرد. آنها نباید منتظر بروز علائم شدیدتر و تاخیری شوند چون نکته مهم این است که زمان طلایی برای اقدامات درمانی از دست نرود.