زمانی برای قهرمانان رازها و نبردهای ابدی

هفت صبح، ملک میرمهدی | صنعت بازی در پنج سال اخیر تحول شگرفی را در سبک ماجراجویی شاهد بوده است؛ از روایت‌های غنی و جهان‌های بازِ چشمگیر تا عرضه تجربه‌های معمایی پرشمار. این‌ دوره، داستان‌سرایی گیرا در کنار مکانیک‌های اکشن و اکتشافی، مخاطبان بیشماری را به خود جذب کرده و فروش زیادی داشته است.

 

توجه گیمرها و منتقدان به آثاری با داستان‌های معنادار و گرافیک سینمایی افزایش یافته و سبک ماجراجویی بار دیگر در کانون توجه قرار گرفته است. از ارباب حلقه‌ها در قالب بازی و اساطیر نورس گرفته تا دنیای پساآخرالزمان و جنگل‌های شبح‌زده ژاپن، همه نشان‌دهنده تنوع و پویایی این ژانر در سال‌های اخیر هستند. در ادامه به مرور 10 عنوان پرفروش و تأثیرگذار ماجراجویی پرداخته می‌شود که آمار و جوایزشان آن‌ها را در رده‌های اول این سبک قرار داده‌اند.

 

 

خدای جنگ: رگناروک (God of War Ragnarok)

داستان بازی در دل اساطیر نورس رقم می‌خورد؛ کرا‌توس و پسرش آتروپاس پس از نبردهای سهمگین، با تهدید سرنوشتِ رگناروک روبه‌رو می‌شوند. مبارزات پرتنش، جهان‌های پهناور و پازل‌های محیطی چشمگیر از ویژگی‌های برجسته این عنوان هستند. بُعد روایی قوی و موسیقی حماسی، فضای بازی را سینمایی کرده و مخاطب را به سفری فراموش‌نشدنی دعوت می‌کند. از نظر فروش، خدای جنگ: رگناروک بیش از ۱۵ میلیون نسخه در سراسر جهان فروخته ‌​ و یکی از پرفروش‌ترین بازی‌های ماجراجویی این دوره است. این بازی با کسب شش جایزه از مراسم «بازی‌های سال» ۲۰۲۲ (از جمله بهترین روایت و بهترین بازی اکشن-ماجراجویی) موفقیت چشمگیری در میان منتقدان و مراسم جوایز داشته است.

 

نقاط قوت:  سبک مبارزه روان و متنوع، داستان‌پردازی قوی و انتقال احساسات تماشایی، گرافیک فنی بسیار پیشرفته و موسیقیِ باشکوه.

نقاط ضعف:ساختار مأموریت‌های فرعی گاهی تکراری به نظر می‌رسد و برخی چالش‌ها ممکن است برای مخاطب عام دشوار باشد.

• آمار فروش: رتبه ۴ در میان بازی‌های ماجراجویی پر فروش جهان
• جوایز مهم:: ۶ جایزه «بازی سال» و «بهترین روایت» (Game Awards 2022)

 

حلقه خدایان (Elden Ring)

محصول مشترک جورج آر. آر. مارتین و هیدتاکا میازاکی، ارواح حلقه داستانی تاریک در جهانی فانتزی دارد که مملو از شوالیه‌ها و غول‌هاست. سیستم مبارزه اکشن_نقش‌آفرینی و آزادی عمل گسترده به بازیکن اجازه می‌دهد تا به دل سیاه‌ترین ماجراها برود. «ارواح حلقه» توانست در دو سال کمتر از انتشار، بیش از ۲۳ میلیون نسخه فروخته و لقب پرفروش‌ترین بازی استودیوی FromSoftware را بگیرد​. این عنوان برنده جایزه بازی سال ۲۰۲۲ شده و جوایز متعدد دیگری (مانند بهترین طراحی بازی) نیز دریافت کرده است.

نقاط قوت: جهان‌باز بزرگ با آزادی انتخاب بالا، چالش مبارزات نفسگیر و عمیق، طراحی دشمنان خلاقانه و موسیقی متن فراموش‌نشدنی.

نقاط ضعف: سختی بالای بازی برای برخی گیمرها خسته‌کننده است و بخش آنلاین و مولتی‌پلیر آن هنوز قدری محدودیت دارد.

• آمار فروش: رتبه ۲ در میان بازی‌های ماجراجویی پر فروش جهان
• جوایز مهم: جایزه بازی سال (Game of the Year 2022)، بهترین کارگردانی هنری، بهترین بازی نقش‌آفرینی (Game Awards)

 

آخرین داستان ما: بخش دوم (The Last of Us Part II)

دنباله روایت پرطرفدار آخرین داستان ما، در دنیایی پساآخرالزمانی جریان دارد و ماجرای الی و جویس را ادامه می‌دهد. این نسخه گرافیک واقع‌گرایانه، داستانی پیچیده با موضوعات عاطفی و اخلاقی و طراحی مراحل سینمایی دارد. از نظر فروش، این بازی به حدود ۱۰ میلیون نسخه در جهان دست یافته و توانسته طرفداران زیادی پیدا کند. همچنین در مراسم بازی‌های سال ۲۰۲۰ به طور تحسین‌برانگیزی مقام بازی سال و چندین جایزه مهم را از آن خود کرد​.

نقاط قوت: روایت قدرتمند و عاطفی، شخصیت‌پردازی عمیق و گیرا، موسیقی تاثیرگذار و صحنه‌های حماسی در نبردها

نقاط ضعف: مدت طولانی ساخت بازی و تعداد بالای شخصیت‌ها گاهی موجب می‌شود روایت کمی پیچیده شود و برخی کاربران از سیر جزئیات داستان خسته شوند

• آمار فروش: رتبه ۸ در میان بازی‌های ماجراجویی پر فروش جهان
• جوایز مهم: ۶ جایزه «بازی سال» و چندین جایزه «بهترین داستان» و «بهترین کارگردانی» (Game Awards 2020)

 

افسانه پوکمون: عروج (Pokemon Legends: Arceus)

این نسخه نوآورانه از سری پوکمون، در جهانی باز و تاریخی جریان دارد و بر کشف موجودات افسانه‌ای و حل معماها تمرکز دارد. روند گیم‌پلی ترکیبی از شکار پوکمون و مبارزات کلاسیک است. پوکمون: عروج تا مارس ۲۰۲۳ بیش از ۱۴.۸ میلیون نسخه فروخته و جزو پرفروش‌ترین عناوین ماجراجویی_نقش‌آفرینی شناخته می‌شود​. سبک جدید آن مورد توجه طرفداران قرار گرفت، هرچند برخی با باگ‌های فنی اولیه مشکل داشتند.

نقاط قوت: گیم‌پلی تازه و اکتشافی، گرافیک کارتونی رنگارنگ و موسیقی آرامش‌بخش که حس ماجراجویی را تقویت می‌کند.

نقاط ضعف: وجود باگ‌ها و مشکلات فنی در نسخه‌های اولیه و قصه نسبتا ساده نسبت به دیگر پوکمون‌ها.

• آمار فروش: رتبه ۷ در میان بازی‌های ماجراجویی پر فروش جهان
• جوایز مهم: چند نامزدی در جوایز بازی‌های سال و جوایز منتقدین (اما جوایز اصلی کمتری نسبت به بقیه)

 

افق دوردست: سرزمین ممنوعه (Horizon Forbidden West)

دنباله بازی افق دوردست بازیکن را به دنیایی پسازمانی می‌برد که در آن ربات‌های غول‌پیکر در طبیعت وحشی می‌گردند. شخصیت اصلی، آلوی، در مسیر یافتن راز آلودگیِ مرگبار، با دشمنان انسان و ماشین می‌جنگد. تا آوریل ۲۰۲۳ این بازی حدود ۸٫۴ میلیون نسخه فروخته است​. محیط‌های بازی فراخ و چشم‌اندازهای زیبایی دارد. گرافیک فنی درخشان و مبارزات ترکیبی از تیراندازی و نزدیک‌نزاع، تجربه‌ای همه‌جانبه می‌سازد.

نقاط قوت: دنیای وسیع و متنوع، طراحی بصری چشمگیر، داستان قوی و گیم‌پلی مبتکرانه با ترکیب تیر و کمان و سلاح سرد.

نقاط ضعف:مأموریت‌های تکراری فرعی و یک‌نواختی نسبی در برخی باس‌فایت‌ها که گاهی روند بازی را کند می‌کند.

• آمار فروش: رتبه ۱۰ در میان بازی‌های ماجراجویی پر فروش جهان
• جوایز مهم: چند نامزدی در جوایز بین‌المللی (از جمله بهترین موسیقی و طراحی بازی)

 

شبح سوشیما (Ghost of Tsushima)

در دوره «شوگون‌سالاری» ژاپن، جین ساکای به نبرد مغول‌ها می‌رود و برای آزادی مردم خانه‌به‌دوش می‌شود. دنیای باز بازی با الهام از طبیعت زیبای ژاپن و مبارزات شمشیر با تأثیرات خون و خون (به‌ویژه استفاده از خون ژاپنی در فیلم‌های سامورایی) فضایی سینمایی خلق کرده است. این بازی پس از چهار سال انتشار به فروش بیش از ۱۳ میلیون نسخه رسیده و قدرت روایت و گرافیک هنری آن تحسین جهانی کسب کرده است​ .

نقاط قوت: جهان زیبا و اتمسفر منحصربه‌فرد، مبارزات سریع و مهارت‌ شمشیرزنی، داستان احساسی و موسیقی متن تاثیرگذار

نقاط ضعف: هوش مصنوعی دشمنان گاهی ساده است و بخش چندنفره‌ای وجود ندارد.

• آمار فروش: رتبه ۶ در میان بازی‌های ماجراجویی پر فروش جهان
• جوایز مهم: برنده جایزه بهترین بازی اکشن‌ماجراجویی (Game Awards 2020)، نامزدهای متعدد BAFTA و جوایز گرافیک

 

مرد عنکبوتی: ابرقهرمان شهری (Marvel’s Spider-Man)

این عنوان اکشن ‌ماجراجویی جهان‌باز شما را در نقش پیتر پارکر/مردعنکبوتی قرار می‌دهد تا در نیویورکِ خیالی به نبرد جنایت بپردازد. حرکات پرسرعت عنکبوتی و مبارزات چندمرحله‌ای از ویژگی‌های برجسته این بازی هستند. این بازی تا اوایل ۲۰۲۲، حدود ۲۰ میلیون نسخه فروش داشته و به‌عنوان یکی از پرفروش‌ترین بازی‌های ابرقهرمانی شناخته می‌شود​. طراحی ماموریت‌ها، تعامل با شهروندان و داستان قوی از نقاط قوت آن است.

نقاط قوت: گیم‌پلی سریع و جذاب پرش و تاب خوردن در شهر، داستان خاطره‌انگیز همراه با کاراکترهای مشهور دنیای مارول، گرافیک زیبا و موسیقی هیجان‌انگیز

نقاط ضعف: خط داستانی فرعی چندان متنوع نیست و بعضی منتقدان از تکرار سبک مبارزه پس از مدتی خسته شدند.

• آمار فروش: رتبه ۳ در میان بازی‌های ماجراجویی پر فروش جهان
• جوایز مهم: چند نامزدی در جوایز بازی‌های سال و BAFTA برای طراحی جلوه‌های ویژه و موسیقی

 

 

افسانه زلدا: اشک‌های پادشاهی (The Legend of Zelda: Tears of the Kingdom)

پس از موفقیت چشمگیر «نفس وحش»، این دنباله نفس جدیدی به جهان هیرول دمید. لینک در بازی به دشت‌ها و آسمانِ شناور در جزیره‌های جدید سفر می‌کند تا اسراری که سرزمین را تهدید می‌کنند کشف کند. این بازی در سه روز اول عرضه بیش از ۱۰ میلیون نسخه فروخت​ و رکورد سریع‌ترین فروش در تاریخ سری زلدا را شکست. گیم‌پلی منحصربه‌فرد با قابلیت ساخت آزادانه وسایل و حل معماهای پیچیده همچنان نبوغ سازندگان را نشان می‌دهد.

نقاط قوت: آزادی عمل بی‌نظیر در اکتشاف، پازل‌های خلاقانه مبتنی بر فیزیک و ترکیب توانایی‌های جدید لینک، گرافیک کارتونی زیبا و دنیای فراخ و درگیرکننده.

نقاط ضعف: برخی مراحل فرعی طولانی و چند مراحلی ممکن است برای گیمرهایی که سرعت بالای داستان را می‌پسندند، کسل‌کننده باشند.

• آمار فروش: رتبه ۵ در میان بازی‌های ماجراجویی پر فروش جهان
• جوایز مهم: نامزد بازی سال ۲۰۲۳ و برنده بهترین بازی اکشن‌ماجراجویی (Game Awards 2023)

 

پوکمون: الهه‌ها (Pokémon Scarlet & Violet)

برای علاقه‌مندان به جهانی باز و اکشن‌نقش‌آفرینی، پوکمون اسکالر و وایولت تجربه‌ای بزرگ ارائه داد. این دو بازی داستان‌های موازی و منطقه‌ای تازه در جهان پوکمون را به تصویر کشیدند. علی‌رغم مشکلات فنی اولیه، این عناوین توانستند پس از عرضه به دومین عنوان پرفروش تاریخ سری روی کنسول نینتندو سوییچ تبدیل شوند​. استایل هنری رنگارنگ و حالت چندنفره جدید (به‌ویژه مبارزات آنلاین) از ویژگی‌های برجسته آنهاست.

نقاط قوت: جهان بازی بسیار گسترده با امکان کاوش آزاد، بیشترین تعداد پوکمون‌های جدید تاکنون و تجربه چندنفره هیجان‌انگیز.

نقاط ضعف: مشکلات فنی و گرافیک نه‌چندان بهینه در نسخه‌های اولیه و داستان خطی کم‌عمق نسبت به استاندارد سری.

• آمار فروش: رتبه ۱ در میان بازی‌های ماجراجویی پر فروش جهان
• جوایز مهم: برنده چند جایزه منتقدان بازی (Game Awards) در سبک نقش‌آفرینی سال ۲۰۲۲ و نامزد بهترین بازی سال

 

رزیدنت اویل: روستا (Resident Evil Village)

این عنوان ترسناک ماجراجویی داستان پس از وقایع نسخه قبلی را دنبال می‌کند و ایتان وینترز در دهکده‌ای اسرارآمیز با موجودات عجیب و قدرت‌های فراطبیعی روبه‌رو می‌شود. فضای تاریک و طراحی تعلیق‌آمیز محیط‌ها باعث شده انتشار بازی با استقبال خوبی مواجه شود؛ گزارش‌ها نشان می‌دهد در 9 ماه ابتدایی عرضه حدود ۵٫۷ میلیون نسخه فروخته شده است​. این بازی ترکیبی از گیم‌پلی بقا و معماهای ترسناک را ارائه داده و تم سینمایی آن بازخورد مثبتی گرفته است.

نقاط قوت: اتمسفر دلهره‌آور و سینمایی، محیط‌های تعاملی با راز و رمزهای جذاب، گیم‌پلی منسجم ترکیبی از بقا و اکشن

نقاط ضعف:هوش مصنوعی کمتر پیشرفته دشمنان و بخش داستانی نسبتا کوتاه (هرچند پرتنش) از جمله انتقادات به این بازی است

• آمار فروش: رتبه ۹ در میان بازی‌های ماجراجویی پر فروش جهان
• جوایز مهم: چندین نامزدی در جوایز بازی‌های ترسناک و اکشن (از جمله بهترین طراحی صدا و داستان)، برنده جایزه موسیقی متن در مراسم جوایزIGN

 

 

 

جهان‌باز یا آزادی بی‌حد؟

وقتی بازی‌ها نفس می‌کشند و راه‌ها بی‌نقشه‌اند...

اگر بخواهیم ساده بگوییم، «جهان باز» (Open World) یعنی بازی‌ای که شما را در یک دنیای بزرگ، بدون محدودیت خطی و ترتیب اجباری رها می‌کند تا هر جا خواستید بروید و هرطور که خواستید بازی کنید. برخلاف بازی‌های کلاسیک که از مرحله ۱ به ۲ و بعد ۳ می‌روید، در جهان باز می‌توانید مستقیما به مرحله ۹ بروید، با دشمنان بسیار قوی بجنگید یا اصلا فقط به تماشای مناظر بپردازید.

این بازی‌ها فقط مسیر را به شما نمی‌گویند، اجازه می‌دهند خودتان مسیرتان را بسازید.

 

ساختار فنی چگونه است؟

بازی‌های جهان‌باز به کمک نقشه‌های عظیم، هوش مصنوعی واکنش‌گرا و سیستم‌های تعامل پویا ساخته می‌شوند. به این معنی که:

• هیچ بارگذاری (Loading) بین مناطق نیست؛ همه چیز یکپارچه و زنده است

• شخصیت‌ها (NPCها)کار و زندگی خودشان را دارند، حتی اگر به آنها کاری نداشته باشید
• محیط‌ها دینامیک‌اند؛ روز و شب دارند، باران می‌آید، دشمنان گشت‌زنی می‌کنند

برای مثال در Zelda: Tears of the Kingdom، ممکن است در مسیر یک مأموریت، ناگهان غاری مخفی پیدا کنید یا با شخصیت فرعی‌ای آشنا شوید که یک خط داستانی کاملا جدید را باز می‌کند.

 

آزادی در سطح گیم‌پلی یعنی چه؟

در جهان‌های باز:

• مسیر رسیدن به هدف مهم نیست؛ می‌توانید دزدکی، جنگجویانه یا از طریق گفت‌وگو پیش بروید
• بازی سبک خاصی به شما تحمیل نمی‌کند، می‌خواهید در داستان اصلی پیش بروید؟ عالی. نمی‌خواهید؟ بروید ماهی بگیرید یا حیوانات افسانه‌ای شکار کنید!
• هر بازیکن تجربه منحصربه‌فرد دارد، دو نفر ممکن است ۵۰ ساعت بازی کنند و حتی یک مأموریت مشترک انجام نداده باشند

 

چرا مهم است؟

«جهان باز» فقط یک ویژگی نیست؛ یک طرز فکر است، اینکه بازی به بازیکن اعتماد می‌کند

می‌گوید: «من همه‌چیز را چیده‌ام، حالا خودت کشف کن. خودت بساز. خودت بباز و یاد بگیر»

همین عامل باعث شده بازی‌هایی مثل Elden Ring یا Skyrim سال‌ها پس از عرضه هنوز بازی شوند و همچنان رازهای جدیدی در دلشان پنهان مانده باشد.

جهان باز یعنی وقتی بازی از کنترل صرف خارج می‌شود و به یک ماجراجویی شخصی بدل می‌گردد.

جایی که مسیر پایان را خودت تعریف می‌کنی، نه بازی.

 

 

ماجراجویی، ژانری که به بلوغ رسید

از پیکسل‌های ساده تا تجربه‌های روایی‌تعاملی؛ بازی‌های ماجراجویی، اکنون نه یک سبک، که یک زبان بیانی مستقل هستند

در آغاز راه، بازی‌های ماجراجویی بیشتر به مجموعه‌ای از پازل‌ها و محیط‌های متن‌محور شباهت داشتند. داستان‌ها ساده، شخصیت‌ها تیپیک و ساختار بازی‌ها خطی بود. هدف اصلی، رسیدن به پایان بود،  هرچه سریع‌تر، با بیشترین امتیاز. اما امروز، این سبک به نقطه‌ای از بلوغ رسیده که  ساختار روایی و فنی‌اش پیچیده شده و توانسته معنایی جدید از «بازی کردن» خلق کند: تجربه‌ای شخصی، انسانی و حتی هنری.

ماجراجویی امروز یعنی آزادی انتخاب، عاطفه، شکست، درگیری ذهنی و کشف جهانی که با هر قدم شما زنده‌تر می‌شود.

در بازی‌هایی مثل The Last of Us Part II، شما صرفا درگیر یک مأموریت نیستید؛ درگیر وجدان، انتقام، بخشش و فقدان هستید. در Elden Ring، دنیای وسیع فقط برای نمایش قدرت فنی خلق نشده، به بازیکن اجازه می‌دهد مسیر خود را تعریف کند.

این تغییرات، اتفاقی نیستند، مخاطب امروز، گیمر نسل نو، دیگر از بازی فقط هیجان نمی‌خواهد. او به‌دنبال چیزی بیشتر است: احساسی واقعی، انتخابی معنادار و دنیایی که بتواند در آن غرق شود.

در آینده نزدیک، بازی‌های ماجراجویی احتمالا نقش مهمی در شکل‌گیری «ادبیات تعاملی» خواهند داشت؛ گونه‌ای نو از روایت که نه در کتاب، نه در فیلم‌ که فقط در بازی قابل تجربه است. این یعنی تجربه‌ای که به مخاطب اجازه می‌دهد شخصیت باشد، نه خواننده؛ انتخاب کند، نه فقط مشاهده؛ و احساس کند، نه فقط کنترل.