ایران گورستان خودروهای چینی میشود

مشکل قطعه چه فنی و چه ظاهری تنها مربوط به وارداتیهای چینی نیست و این مشکل در خودروهای مونتاژی بغرنجتر است
هفت صبح، علی دولتی| بدون شک ایران را میتوان یک ویترین جهانی برای خودروهای چینی در نظر گرفت؛ در دو دهه اخیر بازار خودروی کشورمان بیش از هر کشور دیگری از خودروهای چینی رونمایی کرده و انواع اقسام خودروهای ساخت این کشور از برندهای مطرحی مانند جیلی، بیوایدی، امجی و... تا برخی برندها که برای خود مردم چین نیز ناشناخته هستند، به صورت مونتاژی یا وارداتی عرضه شده است.
ایران، آزمایشگاه خودروهای چینی
چینیها که به نوعی آزمون و خطای صنعت خودروسازی خود را در کشور ما انجام دادهاند، به مرور زمان به پیشرفت چشمگیری در طراحی خودروهای خود دست پیدا کردند؛ البته این پیشرفت در زمینه کیفیت خودروها نیز بوده اما درصد آن نسبت به زیبایی خودروها ناچیز است.
ممنوعیت واردات، کیفیت پایین و طراحی قدیمی خودروهای ساخت داخل و در مجموع غیررقابتی بودن بازار خودروی کشورمان باعث شد تا برخی از برندها در دل مردم ایران جا باز کنند. درحالی که در ابتدا خرید خودروی چینی در کشورمان با اکراه انجام میشد، امروزه پذیریش آنها در بازار خودرو بیشتر شده و دیگر اصطلاح «ماشین چینی» در کشور ما آنقدرها هم زننده نیست!
بحران تامین قطعه
با وجود برخی مشکلات فنی، بازهم این خودروها در ایران طرفدار پیدا کردهاند اما یک مشکل اساسی مصرفکنندگان را کلافه کرده است. تأمین قطعه مشکلی که طی 20 سال عرضه خودروهای چینی در کشور هنوز پابرجاست. خودروهای چینی نسبت به خودروهای ژاپنی و اروپایی زودتر به تعمیر میافتند چراکه کیفیت ساخت آنها پایینتر است. در چنین شرایطی واضح است که نیاز به قطعه نیز پررنگتر از سایر خودروها میشود اما قطعات فنی، ظاهری و مصرفی این خودروها یا در بازار نیست و اگر هم پیدا شود به قیمت چند برابری به فروش میرسد.
این معضل باعث شده تا هزینه نگهداری از این خودروها بسیار بالا باشد و عملاً قیمت فروش پایینتر آنها نسبت به خودروهای ژاپنی و کرهای مشابه، در مرحله نگهداری جبران میشود. این مسئله فقط به خودروهایی که دوره گارانتی آنها تمام شده خلاصه نمیشود و اگر خودروی گارانتی شده شما نیاز به تعویض یک قطعه داشته باشد، فارغ از اینکه از کدام کمپانی واردکننده یا مونتاژکننده خودرو خریداری شده است، به محض مراجعه به نمایندگی احتمالاً این جمله را میشونید:«قطعه نداریم، باید ثبت سفارش کنیم» این ثبت سفارش ممکن است بین 1 تا 6 ماه زمان ببرد و اگر مشکل خودروی شما جدی باشد شاید مجبور شوید طی مدت تامین قطعه از کشور چین، خودروی خود را در خانه یا نمایندگی بخوابانید!
قیمتهای گزاف
اگر خوششانس باشید ممکن است قطعه مورد نظر را در خیابان ملت و پاتوق فروشندگان قطعه خودرو پیدا کنید اما آماده باشید که بهای گزافی برای آن بپردازید. به عنوان مثال خودروی امویام ایکس 33 و 207 اتوماتیک پانوراما اتومات در بازار آزاد حدوداً یک قیمت دارند (اختلاف قیمت 150 میلیون تومانی) اما شما برای سپر جلو کامل ایکس 33 کراس باید مبلغ 33 میلیون تومان و برای سپر جلو 207، 4 میلیون تومان بپردازید. قیمت سپر جلو این خودروی چینی حتی از خودروهایی که در بازه قیمتی بالاتر از خود قرار دارند، ازجمله کیا سراتو سایپا، مزدا 3، نیسان ماکسیما و هیوندای النترا نیز گرانتر است!
مشکل قطعه چه فنی و چه ظاهری تنها مربوط به وارداتیهای چینی نیست و این مشکل در خودروهای مونتاژی بغرنجتر است. درحالی که تصور میشود مونتاژ خودرو در داخل احتمالاً منجر به تامین راحتتر قطعات آن میشود، اما شواهد نشان میدهد که اوضاع در مونتاژیها حتی بدتر از وارداتیهاست. منطق مونتاژکاران این است که: «قطعه برای خط تولید داریم اما برای پشتیبانی مشتریان خیر.»
گورستان خودروهای چینی
چنین شرایطی باعث شده تا نگهداری از یک خودروی چینی صفر به اندازه یک خودروی BMW 15 سال ساخت خرج داشته باشد با این تفاوت که قطعه خودروی 15 سال کار کرده در بازار موجود است اما قطعه خودروی چینی نه در بازار یافت میشود و نه در نمایندگی.
عدم تامین قطعه خودرو توسط مونتاژکاران و واردکنندگان خودروی چینی، مثال واضح از نادیده گرفتن حقوق مشتری است که در سایه بیتوجهی و عدم نظارت وزارت صمت انجام میشود. در صورت تداوم این روند انتظار میرود در سالهای نهچندان دور شاهد میلیونها خودروی چینی باشیم که به دلیل عدم تامین قطعه در پارکینگ خانهها یا در کنار خیابان بلااستفاده شدهاند و پیشبینی میشود که به زودی کشور ما به «قبرستان خودروهای چینی» تبدیل شود.