کمیابهای سالهای دور | بررسی شش خودرویی که دیگر اثری از آنها در بازار ایران نیست
سرنوشت این خودروها چه شد؟ چرا در بازار کمیاب هستند و اصلا چگونه به ایران آمدند؟
هفت صبح، گروه خودرو | حتما وقتی در حال تردد در خیابان هستید؛ گاهی ماشینهایی را میبینید که نمونههای کمی از آن در کشور وجود دارند. خودروهایی که اتفاقا از برندهای خوبی هستند اما با اقبال زیادی در بازار ایران مواجه نشدند و همین سبب شد که نمونههای کمی از آنها موجود باشد. در این پرونده به سراغ شش خودروی کمیاب رفتهایم که گاهی آنها را دیدهاید. سرنوشت این خودروها چه شد؟ چرا در بازار کمیاب هستند و اصلا چگونه به ایران آمدند؟
هیوندای سنتنیال/ 2013/ 5میلیارد و 600 میلیون تومان
همه در ابتدا فکر میکردند لوکسترین ماشین برند هیوندای، جنسیس باشد ولی از جنسیس لوکستر، سنتنیال است. این ماشین از جنسیس بزرگتر و صندلیهای عقب ویآیپی و موتور 8 سیلندر 4600 سیسی داشت. یک ماشین لوکس گردن کلفت با آپشنهای زیاد . تعداد زیادی از سنتنیال به بازار ایران نیامد چون در آن زمان که به ایران آمد، قیمتش بسیار گران بود. همچنین سانگیانگ چیرمن جدید را رامکخودرو میخواست به عنوان رقیب این خودرو به بازار بیاورد.
این رقابت البته شکل نگرفت چون چیرمن وارد بازار ایران نشد. هیوندای هم با همین سنتنیال، کار را جمع کرد. تعدادش هم زیاد نبود چون بازار جنسیس را هم تحت تاثیر قرار میداد؛ از سوی دیگر، سال 2012 بود که نسل دوم از بزرگترین سدان ساخت گروه کیا و هیوندای وارد بازار ایران شد، سنتنیال که در بعضی کشورها به نام Equus عرضه میشد، نقش پرچمدار را در سبد محصولات هیوندای بازی میکرد و بهعنوان برادر دوقلوی کیا k9 تنها با پیشرانههای 6 و 8 سیلندر عرضه میشد، با این وجود به دلیل وضع قانون منع واردات خودروهای لوکس (بالای 2500 سیسی) عرضه این مدل در سال 2013 به کشورمان متوقف شد.
کیا اپیروس/2009/ یک میلیارد و 600 میلیون تومان
کیا اپیروس یکی از ماشینهایی بود که میشد گفت رقیب مستقیم هیوندای آزرا به حساب میآمد. یک ماشینی با موتور3800 سیسی پرقدرت بود. آپشنهای زیادی داشت و در زمان خودش نتوانسته بود مثل محصولات هیوندای خودش را جا بیندازد. وقتی اپیروس به ایران آمد؛ سوناتا و آزرا خیلی بهتر از اپیروس و اپتیما میفروختند. اپیروس در آن زمان گفته میشد قرار بوده یک کپی از بنز ای-کلاس باشد که البته آپشنهای بیشتر و موتور پرقدرتی داشت. اپیروس ماشین بدی نبود اما خیلی کم وارد شد و قطعاتش هم در بازار گران و کمیاب بود.
قطعات آن بیشتر از دوبی وارد میشد. اپیروس پرچمدار موج دوم حضور کیا موتورز در ایران بود؛ یعنی همان سونامی سهمگینی که اطلس خودرو با یک دوجین سواری و شاسیبلند به راه انداخته بود. تجربه ناموفق سانگیانگ چیرمن در زمینه عرضه سدانهای سایز بزرگ، کار را برای بعدیها سخت میکرد؛ اما اپیروس حکایت دیگری داشت. این خودرو که سال 2003 رونمایی شد با نام Amanti در کره بهعنوان لوکسترین محصول شرکت شناخته میشد. طراحی این خودرو بحثهای بسیاری را به وجود آورد. برخی آن را تقلیدی از مرسدسبنز تلقی میکردند و برخی دیگر کپیکاری از جگوار. ایراد اصلی این خودرو در واقع همان مزیت اصلی آن بود چراکه انتظار میرفت این پیشرانه حجیم، توانایی تولید قدرت بسیار بیشتری را داشته باشد.
میتسوبیشی اکلیپس/2017/ قیمت نامشخص
میتسوبیشی اکلیپس در حقیقت میتوان گفت اصلا به بازار ایران نیامد. معرفی و رونمایی شد ولی دقیقا به زمان آخر بسته شدن واردات خودرو رسید و مجالی برای ورود به بازار ایران پیدا نکرد. چون میتسوبیشی لنسر، اوتلندر و میراژ زودتر به بازار ایران آمده بودند و چندسالی بود که در بازار بودند؛ در نتیجه با اقبال بیشتری مواجه شدند اما ورود اکلیپس به پایان دوران واردات خودرو خورد. تعداد ورود ای خودرو به اندازه انگشتان یک دست هم نیست. میتسوبیشی اوتلندر هیبرید که آن هم تعدادش در بازار کم است و فرصت عرض اندام پیدا نکرد، سرنوشتی شبیه اکلیپس داشت.
میتسوبیشی اکلیپس در سال 1397 حتی در ایران رونمایی هم شد. در آن زمان قیمت جهانی میتسوبیشی اکلیپس کراس در بازارهای جهانی بین 23 الی 28 هزار دلار بود ولی قیمتی که آرین موتور برای این خودرو با شرایط فعلی بازار در نظر گرفت، 262 میلیون تومان عنوان شد.نسخه عرضه شده در ایران نسخه 5/1 لیتری توربو بنزینی بود که گیربکس نصب شده روی این خودرو از نوع CVT بود که در حالت دستی 6 دنده را به راننده میداد. اگرچه این خودرو اصلا عرضه نشد که در حال حاضر بتوان قیمتش را در بازار پیدا کرد ولی اکلیپس در دوره جدید واردات قرار است مجددا با آرین موتور راهی ایران شود.
پژو 508/ 2016/ 2 میلیارد و 200 میلیون تومان
پژو 508 را ایرانخودرو معرفی کرد و مانند تمام خودروهای وارداتی ایرانخودرو، این پروژه هم با شکست مواجه شد. ما قبلا پژو 407 را داشتیم که رقیب مستقیم سیتروئن سی 5 هم بود که سایپا وارد میکرد و هردو ماشین شکست خوردند. تجربه نشان داده که ایرانخودرو و سایپا هردو در واردات شکست خوردهاند. پژو 508 هم مانند پژو 407 شکست کامل خورد. یعنی در حال حاضر هم نمونههای پژو 508 را در بازار با قیمت بسیار پایین میتوانید خریداری کنید ولی فروختنش کار بسیار سخت و زمانبری است.
در واقع یک فروش پرضرر را خواهیم داشت. پژو تاکنون نتوانسته در زمینه فروش خودروهای نسبتا لوکس و گرانقیمت در بازار ایران موفق ظاهر شود. آخرین تلاش نافرجام فرانسویها در این رابطه، واردات محدود پژو 407 بود که با استقبال سرد مشتریان مواجه شد. اما با عرضه 508، پژو دوباره شانس خود را در بازار کشورمان آزمایش کرد. 508 محصول 2011 است که سال 2015 فیسلیفت شد و سرانجام در مدل 2016 برای نخستینبار به ایران آمد. این فرانسوی هرچند چهره جذاب و امکانات خوبی دارد اما ناچار است با رقبای قدرتمندی مانند سوناتا، اپتیما، کمری و مهمتر از همه با رقیب هموطنش، یعنی تالیسمان، مواجه شود. قدرت این ماشین 163 اسببخار و گشتاور 240 نیوتن متر است.
رنو سَفران/ 2015/ یک میلیارد و 400 میلیون تومان
رنو سفران یا همان زعفران به فرانسوی، یک ماشین شش سیلندر بود که بسیار لوکس به حساب میآمد. فرانسویها از بین محصولات رنو، این یکی را خیلی دوست داشتند. اما دلیل شکست مدلهای برند رنو در آن دوره مانند رنو لتیتود، سفران، فلوئنس این بود که طراحیهای جذابی نداشتند. این مدلها وقتی وارد بازار ایران شدند، به لحاظ طراحی به شدت سطح پایین بودند. با اینکه مردم ایران برند ژاپنی را دوست داشتند اما رقابت کرهایها در بازار کشورمان بسیار داغ بود طوری که ژاپنیها نتوانستند نفس بکشند، چه برسد به ماشینهای پراستهلاک فرانسوی مانند رنو و پژو و که اصلا جایی در بازار ایران پیدا نکردند و با آن طراحیها محکوم به شکست بودند.
درحدفاصل سالهای 2011 تا 2013 این خودرو با نام لتیتود در بازار عرضه میشد اما از سال 2014 با نام سفران و در قالب تیپهای LE و PE به کشورمان آمد. سفرانهای وارداتی هرچند با پیشرانههای 2 لیتری (مشترک با مگان و فلوئنس) و پیشرانه 5/2 لیتری (مشترک به نیسان تیینا) به ایران آمدند اما در مقابل فروش عالی رقبای کرهای خود، حرفی برای گفتن نداشتند و نهایتا از سال 2016 نیز وارداتش متوقف شد.حجم 2 لیتر و 4 سیلندر در مشخصات فنی این خودرو ثبت شده است.
سوزوکی کیزاشی/2012/ یک میلیارد و 700 میلیون تومان
کیزاشی از جمله محصولاتی بود که ظاهر بسیار جذابی داشت؛ این خودرو مجهز به موتور 2400 سیسی چهار سیلندر، دارای طراحی و امکانات خوبی بود ولی تجربه ثابت کرده ایران خودرو هیچ وقت نتوانسته در امر واردات، شرکت موفقی باشد. شاید بتواند ماشین وارد کند اما در فروش واقعا مشکل دارد. کیزاشی خدمات پس از فروش بسیار ضعیفی داشت. با اینکه کیزاشی، ژاپنی بود و ایرانیها علاقه شدید به محصولات این کشور دارند اما این خودرو فروش بسیار پایینی داشت. بیشتر کسانی که کیزاشی را خریدند، مدیران خود ایرانخودرو بودند که بعدها در بازار آزاد فروختند.
کیزاشی لوازمش از ابتدا به شدت نایاب بود. ایرانخودرو از همان اول خدمات پس از فروش مناسبی برای این خودرو ارائه نداد. خودرویی که وقتی آن را میخریدید، به دلیل شرایط بد فروش در بازار، صاحب اول و آخر آن خودتان میشدید. تامین قطعات کیزاشی هم میسر نیست چون در کشور همسایه نیز این ماشین وجود ندارد که بتوان قطعاتش را تامین کرد.
کیزاشی یکی از اولین خودروهای موجود در بازار ایران بود که از جعبهدنده CVT بهره میبرد. این ژاپنی که در زمان حضورش در بازار همرده با سوناتا و اپتیما بود، با اتخاذ تصمیمات مدیریتی، از بازی خارج شد و فضا را برای کرهایها باز کرد. البته یکی از دلایل بدشانسی کیزاشی، همزمانی عرضه آن با نیسان تیینا از سوی پارسخودرو بود. باید اعتراف کرد که کیزاشی در بازارهای جهانی نیز چندان پرفروغ نبود. این خودرو در اواخر عمرش در پاکستان مونتاژ میشد.