جهان در دستان سخاوت ساکنانش

این پلتفرمها تا حدی جایگزین اسپانسرها و سرمایهگذاران سنتی شدهاند
هفت صبح| پلتفرمهای پاترئون، گوفاندمی و کیکاستارتر با جمعآوری میلیاردها دلار، روشهای نوینی برای حمایت از پروژههای خیریه، خلاقانه و کارآفرینی ارائه داده و تحولی در تأمین مالی ایجاد کردهاند.در دنیایی که ایدهها منتظر شانس و سرمایه نمیمانند، پلتفرمهای تأمین مالی جمعی، از پاترئون و گوفاندمی گرفته تا کیکاستارتر و ایندیگوگو، به سکوی پرتاب رویاها تبدیل شدهاند.
چه کسی فکر میکرد روزی مردم عادی بتوانند با چند کلیک، جان بیماری را نجات دهند، یک اختراع نوظهور را به بازار برسانند یا از هنرمندی گمنام یک ستاره بسازند؟ این پلتفرمها با حذف واسطهها و سرمایهگذاران سنتی، راه را برای میلیونها نفر هموار کردهاند تا پروژههای خلاقانه، خیرخواهانه یا کارآفرینانه خود را از دل جامعه تأمین مالی کنند.
قلب تپنده کمکهای خیریه
گوفاندمی(GoFundMe)، بهعنوان بزرگترین پلتفرم خیریهای جهان، بر حمایت از نیازهای شخصی، اورژانسهای پزشکی و بلایای طبیعی تمرکز دارد و به کاربران امکان میدهد برای هزینههای درمانی، تحصیل یا کمک به قربانیان حوادث کمپین راهاندازی کنند. به گفته تیم کادوگان، مدیرعامل این پلتفرم، یکسوم آمریکاییها، حدود ۱۱۰ میلیون نفر، چه به عنوان اهداکننده و چه به عنوان دریافتکننده تا سال ۲۰۲۵ از آن استفاده کردهاند.
این پلتفرم تاکنون بیش از ۱۰۰ میلیون اهداکننده و حدود ۲ میلیون کمپین فردی را به ثبت رسانده است. گوفاندمی تاکنون بیش از ۴۰ میلیارد دلار جمعآوری کرده و در حال حاضر نیز بهطور ماهانه حدود ۱۴۰ میلیون دلار کمک دریافت میکند. آمریکا بازار اصلی آن است اما آلمان با افزایش اعتماد به پلتفرمهای آنلاین، سریعترین رشد را در اروپا نشان داده است. از کمپینهای برجسته میتوان به جف باومن، قربانی بمبگذاری ماراتن بوستون با بیش از ۸۰۸ هزار دلار و خانواده اونیل برای درمان کودک مبتلا به سندروم سن فیلیپو با بیش از ۷۷۷ هزار دلار اشاره کرد.
بهشت خلاقیت و نوآوری
کیکاستارتر(Kickstarter) با تمرکز بر پروژههای خلاقانه مانند فیلم، موسیقی، بازیهای ویدیویی و فناوری، از مدل «همه یا هیچ» استفاده میکند که در آن، اگر هدف مالی پروژه تأمین نشود، هیچ پولی پرداخت نمیشود. این پلتفرم از سال ۲۰۰۹ بیش از ۱۵.۵ میلیون حامی جذب کرده که ۳.۶ میلیون نفرشان در چندین پروژه مشارکت داشتهاند و از ۳۱۶ هزار پروژه تعریف شده نیز ۱۱۱ هزار مورد موفق به تأمین مالی شدهاند که رکورد مناسبی به نظر میآید.
کیکاستارتر تا سال ۲۰۲۵ بیش از ۵.۶ میلیارد دلار جمعآوری کرده است. آمریکا، کانادا و کشورهای اروپایی مانند آلمان و هلند در این پلتفرم پیشتازند، هرچند دادههای دقیقی درباره نرخ رشد در دسترس نیست. پروژه «اوکولوس ویآر» با ۲.۴ میلیون دلار (۱۰ برابر هدف اولیه) که بعدها به خرید ۲ میلیارد دلاری توسط فیسبوک منجر شد و پروژه «پبل واچ» با دریافت ۲۰.۳ میلیون دلار از بیش از ۵۰۰ هزار حامی، از موفقیتهای بزرگ این پلتفرم هستند.
بستری برای حمایت پایدار از هنرمندان
پاترئون(Patreon)، با مدل عضویتمحور، به تولیدکنندگان محتوا مانند یوتیوبرها، پادکسترها و هنرمندان امکان میدهد از طریق اشتراکهای ماهانه حامیان، درآمد پایدار کسب کنند. این پلتفرم از سال ۲۰۱۳ حدود ۳ میلیون حامی فعال و بیش از ۲۵۰ هزار تولیدکننده محتوا را جذب کرده و تا سال ۲۰۲۵ با میانگین تعهد ۱۲ دلار در ماه از هر حامی، بیش از ۳.۵ میلیارد دلار جمعآوری کرده است. آمریکا و کانادا بازارهای اصلیاند اما بریتانیا و آلمان رشد قابلتوجهی دارند. پادکست «چاپ ترپ هاوس» با دریافت ۱.۵ میلیون دلار در سال از ۳۸ هزار حامی و پادکست «آماندا پالمر» با دریافت بیش از ۱ میلیون دلار از اشتراکهای ماهانه، از موفقیتهای برجسته پاترئون هستند.
کلام آخر
این پلتفرمها تا حدی جایگزین اسپانسرها و سرمایهگذاران سنتی شدهاند. گوفاندمی نیاز به مؤسسات خیریه سنتی را کاهش داده، کیکاستارتر به استارتاپها امکان داده بدون وابستگی به بانکها یا سرمایهگذاران خطرپذیر پیش بروند و پاترئون با ایجاد درآمد پایدار، وابستگی هنرمندان به قراردادهای تجاری را کم کرده است. با این حال، برای پروژههای بزرگ، سرمایهگذاران سنتی همچنان ضروریاند، زیرا اینگونه پلتفرمها به طور معمول مبالغ محدودتری جمعآوری میکند اما برای شروع یک فرصت عالی بهشمار میروند.