سران اروپا بر‌سر مزار صلح
رهبران فرانسه، انگلیس، آلمان و لهستان در سفری بی‌سابقه به کی‌یف، پیام فشار به مسکو را از دل میدان جنگ فرستادند
هفت صبح| در سفری کم‌سابقه و نمادین، رهبران چهار کشور اروپایی، امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه، فریدریش مرتس صدراعظم جدید آلمان، کی‌یر استارمر نخست‌وزیر بریتانیا و دونالد توسک نخست‌وزیر لهستان، روز شنبه ۲۰ اردیبهشت وارد کی‌یف شدند تا حمایت جمعی خود را از اوکراین به نمایش بگذارند و پیامی واحد به مسکو برسانند: آتش‌بس ۳۰ روزه را بپذیرید یا بهایش را بپردازید.
این نخستین بار است که رهبران این چهار کشور به‌طور همزمان در خاک اوکراین حاضر می‌شوند؛ سفری که تنها یک روز پس از رژه نظامی مسکو به مناسبت هشتادمین سالگرد پیروزی بر آلمان نازی، با حضور ولادیمیر پوتین و بیش از ۲۰ رهبر کشورهای متحد کرملین چون چین، برزیل و کره‌شمالی انجام شد؛ نمایشی که از نگاه زلنسکی «رژه‌ای از کینه و دروغ» بود.
رهبران اروپایی بلافاصله پس از ورود، در میدان استقلال کی‌یف گرد هم آمدند، شمع‌هایی روشن کردند و به احترام بیش از ۱۰ هزار غیرنظامی کشته‌شده اوکراینی از آغاز جنگ، یک دقیقه سکوت کردند. سپس در دیداری با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، بیانیه‌ای مشترک صادر کردند: «ما از درخواست رئیس‌جمهور ترامپ برای آتش‌بس کامل و بدون قید و شرط ۳۰ روزه حمایت می‌کنیم و از روسیه می‌خواهیم که از مانع‌تراشی در مسیر صلح دست بردارد.»
امانوئل ماکرون در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «صلح عادلانه و پایدار با یک آتش‌بس کامل و بی‌قیدوشرط آغاز می‌شود. اگر مسکو همچنان به مانع‌تراشی ادامه دهد، فشارها را تشدید خواهیم کرد، ما به‌عنوان اروپایی‌ها و در همکاری نزدیک با آمریکا، در هماهنگی کامل به‌سر می‌بریم.» او هشدار داد که در صورت رد آتش‌بس، تحریم‌های جدید و سخت‌تری در انتظار مسکو است، هرچند از جزئیات این فشارها چیزی نگفت. فریدریش مرتس هم تأکید کرد: «اگر کرملین آتش‌بس را نپذیرد، نه‌تنها تحریم‌ها ادامه خواهد یافت، بلکه حجم کمک‌های نظامی و مالی ما به اوکراین افزایش می‌یابد.»
این هشدارها در حالی مطرح شد که نیروهای روسی همچنان در امتداد جبهه‌ای به طول ۱۶۰۰ کیلومتر به پیشروی و حملات خود ادامه می‌دهند. روز شنبه، مقامات محلی گزارش دادند که سه غیرنظامی در سومی و یک نفر در خرسون در حملات روسیه جان باخته‌اند. روسیه که حدود ۲۰ درصد از خاک اوکراین را در اشغال خود دارد، تاکنون پیشنهاد آتش‌بس را رد کرده است.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در گفت‌وگو با شبکه آمریکایی ای‌بی‌سی اعلام کرد: «آتش‌بس تنها در صورتی معنا دارد که ارسال سلاح‌های غربی به اوکراین متوقف شود، در غیر این صورت فقط به نفع کی‌یف خواهد بود.» با وجود این، روسیه به‌طور یکجانبه و به مناسبت سالگرد پیروزی، آتش‌بسی سه‌روزه اعلام کرد که نیمه‌شب شنبه پایان یافت. ولادیمیر پوتین در مراسم میدان سرخ، از «شجاعت سربازان روس» تمجید کرد.
این سفر نمادین اروپایی‌ها، از نگاه یکی از نزدیکان ماکرون، «نشان‌دهنده اتحاد سریع و واکنش جمعی اروپا به نمایش قدرت پوتین» بود. این سفر تنها چهار روز پس از انتخابات آلمان و درست یک روز پس از گردهمایی کرملین انجام شد؛ حرکتی که به گفته تحلیلگران، پیامی روشن به مسکو، پکن و دیگر متحدان‌شان است: اروپا قصد عقب‌نشینی ندارد.
ماکرون در نشست خبری کی‌یف گفت: «آنچه امروز با لهستان، آلمان و بریتانیا در اینجا می‌بینیم، لحظه‌ای تاریخی برای دفاع اروپاست؛ لحظه‌ای که اروپا تصمیم گرفته خودش مسئول امنیتش باشد، نه فقط برای اوکراین، بلکه برای همه ما.» رهبران اروپایی همچنین اعلام کردند که در صورت تحقق آتش‌بس، آماده‌اند گفت‌وگوهای مستقیم میان کی‌یف و مسکو را تسهیل کنند و از طریق یک «ائتلاف داوطلبان» شامل نیروهای هوایی، زمینی، دریایی و بازسازی اقتصادی، به بازسازی ارتش و زیرساخت‌های اوکراین کمک کنند.
هدف این طرح، تقویت اعتماد به صلح آینده است. در حالی که نگرانی‌ها از احتمال توافقی پشت پرده میان ترامپ و کرملین، بی‌حضور یا رضایت اوکراین و اروپا رو به افزایش است، این سفر تلاشی بود برای تثبیت نقش اروپا در هر مسیر صلحی که ممکن است در آینده آغاز شود.
