آیفون، مهاجر جدید سرزمین رودهای مقدس

هفت صبح| اپل، غول فناوری سیلیکون‌ولی، در واکنش به تعرفه‌های سنگین دولت آمریکا علیه چین، برنامه‌ای جسورانه برای انتقال تولید آیفون‌های بازار آمریکا به هند تا پایان سال ۲۰۲۶ تدوین کرده است. این تصمیم ‌که در پی تعرفه‌های ۱۲۵درصدی بر کالاهای چینی شکل گرفته، تلاشی است برای کاهش وابستگی به چین، جایی که هم‌اکنون ۸۰ درصد از ۶۰ میلیون آیفون فروخته‌شده در آمریکا تولید می‌شود. هند با حمایت‌های دولت نارندرا مودی برای تبدیل شدن به قطب تولید گوشی‌های هوشمند، به مقصدی استراتژیک برای اپل بدل شده است.

در حال حاضر، اپل سالانه بیش از ۲۳۰ میلیون آیفون در جهان تولید می‌کند که ۹۰ درصد آنها در چین مونتاژ می‌شوند‌ اما در سال مالی منتهی به مارس ۲۰۲۵، هند شاهد جهشی چشمگیر بود و ۲۲ میلیارد دلار آیفون، معادل ۲۰درصد تولید جهانی اپل، در این کشور تولید شد که رشدی ۶۰ درصدی نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد. «فاکسکان»، شریک اصلی اپل، در کارخانه‌های تامیل نادو و کارناتاکا، و «تاتا گروپ»، با خرید واحدهای ویسترون و پگاترون، نقشی کلیدی در این انتقال ایفا می‌کنند.

این دو شرکت در مارس ۲۰۲۵، ۶۰۰ تن آیفون به ارزش ۲ میلیارد دلار به آمریکا ارسال کردند که رکوردی برای هر دو بود. فاکسکان به‌تنهایی ۱.۳ میلیارد دلار از این محموله‌ها را تأمین کرد. هزینه تولید در هند ۵ تا ۸ درصد و در برخی موارد تا ۱۰ درصد بالاتر از چین است‌ اما تعرفه ۲۶‌درصدی بر واردات هند در مقایسه با ۱۲۵ درصد چین، این انتقال را توجیه‌پذیر می‌کند.

دولت مودی نیز با حذف مالیات واردات برخی قطعات گوشی و ارائه مشوق‌های ۲.۷ میلیارد دلاری برای تولید الکترونیک، از این جابه‌جایی حمایت می‌کند. با این حال، چالش‌هایی باقی است؛ ۱۵۰ شرکت از ۱۸۷ تأمین‌کننده اصلی اپل همچنان در چین هستند و انتقال کامل زنجیره تأمین ممکن است سال‌ها طول بکشد.

اپل در مذاکرات فشرده با فاکسکان و تاتا، قصد دارد تولید هند را دو برابر کند تا بیش از ۶۰ میلیون آیفون موردنیاز بازار آمریکا را تأمین کند. این شرکت در سال ۲۰۲۴، ۷۰‌درصد از آیفون‌های تولیدی در هند را صادر کرد و پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال ۲۰۲۵ به ۸ تا ۹ میلیارد دلار برسد. تاتا گروپ نیز کارخانه جدیدی در هوسور تامیل نادو با ظرفیت ۴۰ هزار کارگر افتتاح خواهد کرد.

هند نه‌تنها برای اپل، بلکه برای دیگر برندهای گوشی هوشمند نیز به مرکز تولید تبدیل شده است. سامسونگ، دومین صادرکننده بزرگ گوشی از هند، ۳۰ تا ۳۵‌درصد از تولیدات خود را از محصولات کارخانه نوییدای هند صادر می‌کند و مدل‌هایی مانند گلکسی A و S را در شبه‌قاره تولید می‌کند. حتی شرکت‌های چینی مانند شیائومی، اوپو، ویوو و ریلمی نیز با همکاری دیکسون تکنولوژیز، گوشی‌هایی مانند ردمی و ویوو Y را در هند مونتاژ می‌کنند و اینگونه ۹۷‌درصد نیاز داخلی هند را تأمین می‌کنند.

گوگل نیز تولید پیکسل ۸ را در هند آغاز کرده است. این رشد، باحمایت طرح مشوق تولید (PLI)، صادرات گوشی هند را در سال ۲۰۲۴ به ۱۵.۶ میلیارد دلار رسانده است. پیش‌بینی می‌شود با افزایش تولید اپل و سامسونگ و ورود برندهایی مانند نوکیا و لنوو به خط تولید هند، این رقم در سال ۲۰۲۵ به بیش از ۲۰ میلیارد دلار برسد.

این جابه‌جایی نه‌تنها پاسخی به تعرفه‌های دولت ترامپ، بلکه فرصتی طلایی برای تقویت روابط اقتصادی هند و آمریکاست. تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند این تغییر تا سال ۲۰۲۷، ۲۰۰ هزار شغل در هند ایجاد خواهد کرد و سهم هند در تولید جهانی آیفون را به ۲۶ درصد خواهد رساند. اما همانطور که دن ایوز، تحلیلگر وبوش سکیوریتیز، تأکید می‌کند: «وابستگی به چین یک‌شبه به وجود نیامده که یک‌شبه هم از بین برود.»

اپل، در این طوفان تعرفه‌ها، از اولین کارخانه‌های آمریکایی به‌شمار می‌رود که با شتاب به سوی هند می‌تازد‌ اما راهی طولانی در پیش دارد. این روندی است که تازه آغاز شده و طی سالیان آتی، شاهد کوچ دسته‌جمعی و مستمر کارخانه‌های آمریکا از سرزمین اژدهای سبز به سرزمین ببرهای طلایی و رودهای مقدس خواهیم بود. هند در آینده‌ای نه‌چندان دور، به کارخانه اصلی جهان بدل خواهد شد.