وداع با پاپ فرانسیس؛ واتیکان آماده انتخاب جانشین
پاپ فرانسیس درگذشت و واتیکان در انتظار معرفی رهبر جدید کلیسای کاتولیک است.
واتیکان در یک بیانیه‌ی ویدئویی درگذشت «پاپ فرانسیس»، نخستین رهبر اهل آمریکای لاتین کلیسای کاتولیک روم را اعلام کرد. درگذشت «پاپ فرانسیس» پایانی بر دوره‌ای اغلب پرآشوب که با اختلاف و تنش همراه بود، چراکه او تلاش می‌کرد این نهاد سنت‌گرا را اصلاح کند.
«پاپ فرانسیس» درحالی در سن ۸۸سالگی درگذشت که به تازگی از یک دوره سخت ابتلا به ذات‌الریه دوطرفه بهبود یافته بود.
کاردینال کوین فارل از طریق شبکه تلویزیونی واتیکان اعلام کرد:«برادران و خواهران عزیز، با اندوهی عمیق باید درگذشت پدر مقدس‌مان، «فرانسیس»، را اعلام کنم».
پاپ فرانسیس که بود؟
«پاپ فرانسیس» به عنوان پاپی متفاوت از سایر پاپ‌ها به یاد خواهد ماند. او نخستین پاپ از آمریکای لاتین بود و به عنوان یک اصلاح‌طلب جنجالی شناخته می‌شد.
پیام او این بود: «من یکی از شما هستم»، که تواضع دوران پاپی او را به خوبی نشان می‌دهد.
«خورخه ماریو برگولیو»(Jorge Mario Bergoglio) پسر مهاجران ایتالیایی در آرژانتین بود. او ابتدا به عنوان مهندس شیمی آموزش دید و سپس به تحصیل در رشته الهیات پرداخت.
او برای نخستین‌بار در سال ۱۹۶۹ به عنوان کشیش منصوب شد و ۳۰ سال بعد به عنوان کشیش اعظم «بوئنوس آیرس» منصوب شد.
او به عنوان پاپ، از مذاکرات صلح در کلمبیا و جمهوری آفریقای مرکزی حمایت کرد، نقشی در بهبود روابط بین کوبا و ایالات متحده ایفا کرد و در مکان‌های مهم خاورمیانه برای صلح دعا کرد.
«پاپ فرانسیس» در مورد رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، گفت: «فردی که فقط به فکر ساختن دیوارها دوباره و دوباره باشد و نه ساختن پل‌ها، مسیحی نیست.»
«پاپ فرانسیس» خود را به عنوان حامی کسانی می‌دید که صدایی ندارند. او در زمان بحران مهاجرت و زمانی که نژادپرستی در اروپا به اوج خود رسید، از اردوگاه‌های پناهندگان بازدید کرد. او از مهاجران را در واتیکان پذیرایی کرد و برای هزاران نفری که در دریای مدیترانه جان باختند، دعا کرد.
اما دوران پاپی او بدون جنجال نبود. او به دلیل عدم واکنش در برابر دیکتاتوری نظامی آرژانتین در دهه ۱۹۷۰ و همچنین نحوه برخوردش با رسوایی‌های سوءاستفاده جنسی در کلیسای کاتولیک مورد انتقاد قرار گرفت.
اما «دویچه وله» نوشت، «پاپ فرانسیس» به عنوان مردی از مردم به یاد خواهد ماند.خصلت متواضع او نه تنها در میان پیروان کلیسا، بلکه در سراسر جهان محبوبیتی بی‌نظیر به او بخشید.
چگونه کاردینال‌ها پاپ بعدی را انتخاب خواهند کرد؟
پاپ فرانسیس در تاریخ ۱۳ مارس ۲۰۱۳ پس از کسب بیشترین رأی در میان کالج کاردینال‌های پرقدرت کلیسای کاتولیک، به عنوان پاپ انتخاب شد.
با درگذشت «پاپ فرانسیس» گروهی از کاردینال‌های بانفوذ در واتیکان گرد هم خواهند آمد تا فرآیند انتخاب پاپ بعدی را آغاز کنند.
فرآیند انتخاب پاپ جدید با فراخوانی کاردینال‌ها آغاز می‌شود؛ کاردینال‌ها عالی‌ترین مقامات کلیسای کاتولیک هستند. اگرچه بیش از ۲۰۰ کاردینال از ۶۹ کشور جهان وجود دارد، فقط ۱۲۰ نفر از آن‌ها مجاز به انتخاب پاپ بعدی هستند، که خود از میان همین جمع انتخاب خواهد شد.
دلیل کنار گذاشتن اقلیتی از کاردینال‌ها، قانونی است که نخستین‌بار در سال ۱۹۷۵ تصویب شد و بر اساس آن، کاردینال‌هایی که بالای ۸۰ سال دارند حق رأی دادن ندارند.
گردهمایی کاردینال‌ها برای انتخاب پاپ را «کُنکلاو پاپی»(Papal Conclave) می‌نامند، که اخیراً در فیلم پرفروش Conclave با بازی ریف فاینز و ایزابل روسلینی به تصویر کشیده شده است.
کاردینال‌ها از آمریکای لاتین، آمریکای شمالی، آفریقا، آسیا، اروپا و اقیانوسیه برای رأی‌گیری گرد هم می‌آیند. آن‌ها در غیاب پاپ، رهبری موقت کلیسای کاتولیک را بر عهده دارند، در حالی که پیروان ایمان در سراسر جهان منتظر اعلام پاپ جدید هستند.
در این دوره، تمام کاردینال‌های شرکت‌کننده در واتیکان اقامت دارند و ارتباط آن‌ها با دنیای خارج کاملاً قطع می‌شود.
در محرمانگی کامل، کاردینال‌ها رأی می‌دهند تا زمانی که یکی از نامزدها اکثریت آرا را کسب کند و این نقش را بپذیرد.
با این حال، ممکن است فرآیند رأی‌گیری روزها، هفته‌ها یا حتی ماه‌ها طول بکشد، چرا که کاردینالی که بیشترین رأی را به دست می‌آورد می‌تواند از پذیرش پاپی انصراف دهد.
کُنکلاو سنتی چند صد ساله است که ترکیبی از آیین‌های مذهبی، نمایشی و رازداری کامل است.
تمام کاردینال‌هایی که زیر ۸۰ سال سن دارند، واجد شرایط رأی دادن در کُنکلاو هستند. واژه‌ی conclave از لاتین cum clave به معنی «با کلید» گرفته شده است، چرا که کاردینال‌ها تا زمان رسیدن به تصمیم نهایی، پشت درهای قفل‌شده نگه داشته می‌شوند.
پیش از شروع، کلیسا از نظر وجود دستگاه‌های شنود و ضبط بررسی شده و کاردینال‌ها از استفاده از لپ‌تاپ یا موبایل منع می‌شوند.
در کُنکلاو ۲۰۱۳ (پس از استعفای تاریخی پاپ بندیکت شانزدهم)، علاوه بر کاردینال‌ها، اعضای گارد سوئیسی، پلیس واتیکان و پزشکان و پرستارانی که به کاردینال‌های سالمند کمک می‌کردند نیز سوگند رازداری یاد کردند.
مسئول تشریفات واتیکان جمله‌ی«Extra omnes»(همه بیرون) را اعلام می‌کند و از کارکنان می‌خواهد کلیسا را ترک کنند تا فقط کاردینال‌های رأی‌دهنده باقی بمانند.
کاردینال‌ها روی صندلی‌هایی از چوب گیلاس، پشت ۱۲ میز چوبی با پوشش ساتن و پارچه می‌نشینند.
یک میز سیزدهم در مقابل محراب قرار دارد که روی آن یک جام نقره‌ای گذاشته می‌شود تا کاردینال‌ها برگه‌های رأی مخفی خود را در آن بیندازند.
هر کاردینال، نام انتخابی‌اش را بر برگه‌ای که با عبارت لاتین «Eligo in summum pontificem»(من پاپ اعظم را انتخاب می‌کنم) آغاز می‌شود، می‌نویسد.
در روز اول کُنکلاو تنها یک دور رأی‌گیری انجام می‌شود.
در روزهای بعد، چهار بار در روز رأی‌گیری می‌شود – دو بار صبح و دو بار بعدازظهر – و پس از هر دو دور رأی‌گیری، برگه‌ها سوزانده می‌شود، تا زمانی که یک نفر به اکثریت دو سوم آرا برسد.
در داخل کلیسای سیستین، دو اجاق فلزی نصب شده‌اند که با یک لوله فلزی به دودکش سقف متصل می‌شوند.
یکی از اجاق‌ها برای سوزاندن برگه‌های رأی استفاده می‌شود، و دیگری برای تولید دود رنگی: دود سیاه به معنای این است که هنوز به توافق نرسیده‌اند. دود سفید یعنی«Habemus Papam»— «ما پاپ داریم.»
