انتخابات پارلمان فرانسه| عصر ظهور دوباره فاشیست‌های کت و شلواری

هفت صبح| دور اول انتخاباتی که رسانه‌ها آن را قمار بزرگ مکرون می‌نامیدند، برگزار شد و دست خراب رئیس‌جمهور در این قمار سبب شد تا او و تمام مکرونیست‌ها، بازنده این رقابت باشند. آینده حزب راست میانه حاکم بر فرانسه پس از شکستی سنگین از جریان راست افراطی در دور نخست انتخابات پارلمانی روز یکشنبه در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. برخی تحلیلگران و کارشناسان در این خصوص حتی احتمال انحلال و پایان حیات این حزب سیاسی را در آینده مطرح کرده‌اند.

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه که پس از شکست حزبش در انتخابات اروپایی، دست به انحلال پارلمان زده و خواستار برپایی انتخاباتی زودهنگام برای گزینش اعضای جدید پارلمان در این کشور شده بود، یکشنبه شب پس از اعلام نتایج اولیه آرا در دور نخست این انتخابات با شکست دیگرِ ائتلاف میانه‌رو تحت رهبری خود روبرو شد. مکرونیست‌ها در حالی با کسب 20/7درصد آرا در جایگاه سوم قرارگرفتند که ائتلاف احزاب چپ، موسوم به «جبهه مردمی جدید» با اختصاص 28/1درصد آرا به خود پایین‌تر‌ از حزب راست افراطی «اجتماع ملی» در رتبه دوم قرار گرفتند.

راست افراطی که پیش‌تر نیز انتخابات اروپایی را برده بود، روز یکشنبه در پی ائتلاف با بخشی کوچک از راست میانه به رهبری اریک سیوتی موفق شد با کسب 5/33درصد آرا، دو برابر بیشتر از انتخابات پارلمانی پیشین در فرانسه، در صدر بایستد. بدین ترتیب تکلیف نهایی این انتخابات برای تعیین حزب یا ائتلافی که اکثریت مطلق را در پارلمان در دست خواهند گرفت در دور دوم مشخص خواهد شد.

مشارکت چقدر بود؟

به دلیل اینکه انتخابات پارلمانی به‌طور معمول چند هفته بعد از انتخابات ریاست جمهوری برگزار می‌شود و مردم هنوز در حال و هوای انتخابات قبلی هستند؛ روال تاکنون این بوده، حزبی که برنده انتخابات ریاست‌جمهوری شده، پارلمان را هم از آن خود می‌کند. از این رو مردم فکر می‌کنند نتیجه انتخابات از پیش تعیین شده و برای همین در انتخابات شرکت کمی دارند. ولی این بار چون این قاعده‌ به هم ریخته بود، مشارکت در انتخابات بسیار بالا رفت. در انتخابات قبلی در سال ۲۰۲۲، 47/5درصد از واجدان شرایط شرکت کرده بودند ولی حالا مشارکت، عدد کم‌سابقه بیش از ۶۵ درصدی را نشان می‌دهد. 

نتیجه چه شد؟

در دور اول، حدود ۶۰ نامزد بودند که بیش از ۵۰ درصد آرا را به دست آوردند و مستقیم به مجلس فرانسه رفتند که ۵۷۷ کرسی دارند. در میان نامزدهایی که به دور دوم راه پیدا کردند، ۳۹۰ نفر از حزب راستگرا هستند، ۳۷۰ نفر از حزب چپ و ۲۹۰ نفر از ائتلاف مکرون. 

این نتایج برای اردوگاه ریاست‌جمهوری چه معنایی دارد؟

به اعتقاد امانوئل ریویِر، کارشناس سیاسی و متخصص نظرسنجی، «حزب آقای مکرون در انتخاباتی که او زمینه برپایی آن را فراهم کرد، با قرار گرفتن در جایگاه سوم متحمل شکستی سنگین شد.» امانوئل مکرون در پیامی مکتوب، بدون اعتراف به این شکست، خواستار «اتحاد و یکپارچگی گسترده نیروهای دموکراتیک و جمهوری‌خواه برای دور دوم» شد.

رئیس جمهوری فرانسه و متحدانش از حامیان خود خواسته‌اند تا مانع روی کار آمدن جناح راست افراطی در دور بعدی انتخابات پارلمانی شوند که قرار است روز ۷ ژوئیه طبق برنامه‌ریزی انجام شده، در این کشور برگزار شود. گابریل آتال، نخست وزیر فرانسه نیز از رای‌دهندگان خواسته است جلوی پیشروی حزب اجتماع ملی را بگیرند. وی اما در عین حال، حزب «فرانسه تسلیم‌ناپذیر» به ریاست ژان لوک ملانشون را که بخشی از ائتلاف چپ رقیب جریان راست افراطی در دور دوم انتخابات پارلمانی است برای این منظور گزینه معتبری ندانست.

این در حالیست که اثربخشی ماکرونیست‌ها برای تشکیل «جبهه‌ای متشکل از جمهوری‌خواهان» در برابر راست افراطی طی طول سال‌های اخیر به شدت تضعیف شده ‌ اما تنها سناریوی محتمل برای پیروزی این است که احزاب چپ و حزب مکرون با هم ائتلاف کنند و در حوزه‌هایی که هر دو کاندیدا دارند، یکی از کاندیداها کنار بکشد تا با تجمیع آرا، بر راست افراطی پیروز شوند. اما این هم مشکلاتی دارد. برای مثال، احزاب چپ در جریان اعتراضات به جنگ اسرائیل در غزه متهم به یهودستیزی شدند و برخی از سران حزب مکرون می‌گویند ما با آنها ائتلاف نمی‌کنیم.

پیش‌بینی از انتخابات هفته بعد چیست؟

پیش‌بینی شده که راستگراها حداقل ۲۴۰ و حداکثر ۳۱۰ کرسی و چپ‌ها حداقل ۱۵۰ و حداکثر ۲۰۰ کرسی و حزب مکرون حداقل ۷۰ و حداکثر ۱۲۰ کرسی را به دست خواهد آورد.

اگر راستگراها رای بیاورند چه خواهد شد؟

اگر راستگراها بتوانند ۲۸۹ کرسی مجلس را به دست بیاورند، مکرون مجبور است یک نفر از راستگراها را به عنوان نخست وزیر فرانسه معرفی کند. به احتمال فراوان، این نخست‌وزیر که از حمایت رهبر راستگراها هم برخوردار است، جردن بارلای ۲۸ ساله باشد. در این شرایط این فرد مسئول سیاست داخلی خواهد بود و مکرون مسئول امور دفاعی و سیاست خارجی. با این حال نخست وزیر می‌تواند در مواردی مثل  کمک فرانسه به بودجه اتحادیه اروپا یا حمایت از اوکراین در جنگ با روسیه با مکرون درگیر شود.

اگر راستگراها نتوانند اکثریت را به دست بیاورند، وضعیت پیچیده‌تر خواهد شد، چرا که مشخص نیست در این شرایط که دولت اکثریت را ندارد و مجلس در اختیار دو بلوک راست و چپ است که هر دو با هم و نیز با دولت مشکل دارند، چطور می‌توان کشور را اداره کرد. به علاوه، طبق قانون امکان برگزاری یک انتخابات پارلمانی مجدد تا یک سال دیگر هم وجود ندارد. تنها راه باقی مانده این است که مکرون استعفا بدهد که او هم گفته قصد این کار را ندارد. (یورونیوز و نیویورک تایمز)