پشت‌پرده کسب‌وکار آرایشگاه‌های مردانه

روزنامه هفت صبح، گروه بازار|  آرایشگری شاید تا سه چهار سال پیش جزو شغل‌های پر درآمد به حساب نمی‌آمد، اما این روزها با مدل‌های جدید مو، کوتاهی و زیبایی ریش و سبیل، رنگ کردن مو و از همه مهمتر گریم داماد برای شب نامزدی و عروسی جزو شغل‌های پردرآمد شده. اما به گفته عرفان که ۲۰ سال است روزی ۱۲ ساعت آرایشگری می‌کند، مردها سرشان را فقط دست کسی می‌دهند که به او اعتماد دارند. بالاخره پای تیغ و قیچی وسط است.

اما وقتی یک آرایشگر پیدا می‌کنند که کارش خوب است، دستمزد مناسبی می‌گیرد و خوش مشرب است، دیگر هم رفیقشان می‌شود هم کسی که ماهی یک بار موهایش را کوتاه می‌کند. یکی از سختی‌های کار همین پیدا کردن مشتری ثابت است، چون مشتری ثابت مشتری‌های دیگر هم برایت می‌آورد. به همین دلیل باید خیلی حواست به کارت باشد که مشتری راضی از مغازه بیرون برود.

با این اوصاف عرفان از کارش راضی است، ‌با اینکه واریس پا گرفته و دیسک گردن و کمر دارد و شب‌ها با قرص مسکن می‌خوابد، اما فضای کارش مفرح است؛ از صبح تا شب بچه و نوجوان و جوان و پیر را تمیز و زیبا می‎کند و می‌گویند و می‌خندند و در پایان پولش را می‌گیرد.

  به گفته عرفان در ماه‌هایی که مناسبت‌های مذهبی در آن زیاد است و جشن عروسی و نامزدی برگزار می‌شود، بین ۷۰ تا ۹۰ میلیون تومان درماه درآمد دارد. اما در ماه‌های معمولی سال این درآمد بین ۴۰ تا ۵۰میلیون تومان است. 

این تصور که آرایشگری جزو شغل‌های صددرصد سود است، چقدر واقعیت دارد؟ 
شاید به خاطر اینکه چیزی نمی‌فروشیم این طوری فکر می‌کنند. ولی هر کاری هزینه دارد. مردم فقط شانه و قیچی زدن را می‌بینند و فکر می‌کنند کار سلمانی مردانه همین است. ولی چند سالی است که به نظر من حرفه آرایشگری مردانه متحول شده. خدماتی در آرایشگاه‌های مردانه انجام می‌شود که تا چند سال پیش فکرش را نمی‌کردیم.


برای همین  خدمات کلی وسیله باید بخریم. مواد بهداشتی و رنگ مو باید تهیه کنیم. همه اینها هزینه دارد. اگر مو کوتاه کردن ساده باشد. شاید بتوانیم بگوییم صددرصد سود است. تازه آن هم درست نیست. چون باید استهلاک قیچی، قیمت تیغ،‌ استفاده از سشوار و یا اتو مو و اسپری و ژل حالت دهنده را هم حساب کنیم.


شاید باورتان نشود من ماهی چند عدد قیچی می‌خرم. چون قیچی مو خیلی زود کند می‌شود و اگر بخواهی تیزش کنی لایه روی قیچی خراب و نازک  و ساییده می‌شود و موی مشتری را می‌کشد. به همین دلیل مجبوریم قیچی را عوض کنیم. 

برای کارتان چه چیزهایی باید بخرید؟ 
الان تو بازار قیچی آرایشگری حرفه‌ای که حداقل دو ماه کار کند زیر ۵۰۰ هزار تومان نداریم. ست قیچی کوتاهی و پیتاژ مو زیر دو میلیون تومان نیست. قیچی‌های من از برند سیلور و جگوار هستند. ماه پیش سفارش دادم برایم آوردند. پنج عدد قیچی خریدم چهار میلیون تومان. مردم همان یک قیچی را می‌بینند. من ماهی دو سه تا اتو مو می‌خرم.


چون می‌سوزند و خراب می‌شوند. عمر سشوار بیشتر است اما در سال مجبورم چند سشوار جدید بخرم. مدام باید حوله‌ها را عوض کنیم. شامپوی شست‌وشوی مو و ریش و سبیل، کرم‌های مخصوص و ژل‌های مخصوص ریش باید بخریم. برای گریم داماد باید کرم و ماسک و وکس و ...


اگر بخواهم لیست بدهم یک ساعت باید سرم را بچرخانم تا یادم بیفتد که چه هزینه‌هایی در ماه داریم. هر آرایشگر از مواد مختلفی برای اصلاح و پیرایش استفاده می‌کند. کیفیت‌ها هم متفاوت است. قیمت‌ها هم خیلی فرق می‌کند. مثلا یک ژل مو ۱۰۰ هزار تومان است یک ژل مو از برند دیگر۵۰۰ هزار تومان. 

تعرفه‌ها طبق نرخ اتحادیه است یا خودتان برای هر کاری قیمت جداگانه دارید؟ 
تعرفه اتحادیه خیلی پایین است. مثلا برای کوتاهی موی ساده بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان در نظر گرفته‌اند. ولی واقعا به غیر از مردهای مسن و پیرمردها کسی مدل موی ساده‌ای ندارد. اگر کار فقط با قیچی و شانه باشد و تمیز کردن پشت گردن با ماشین به نظرم تعرفه اتحادیه بسته به حجم مو منطقی است.


ولی وقتی یک بچه یک ساله را می‌آورند که دو ساعت باید سرپا باشی تا بتوانی روی هم ۱۰ بار قیچی بزنی و کمی موهایش را کوتاه کنی، ‌واقعا ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان قیمت مناسبی است؟ از یک طرف بچه اشک می‌ریزد از طرف دیگر مادر و پدر بچه سر و صدا می‌کنند که حواس بچه پرت شود، از یک طرف خودت اعصابت خرد است که چرا این بچه این قدر بی‌قرار است


و مدام استرس داری که خدای ناکرده قیچی توی چشم یا توی سرش نرود و... اتحادیه اعلام کرده اگر کسی مدل موی خاصی خواست هزینه آن بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است. به نظر من باز هم این رقم خیلی کم است. مدل موی خاص خیلی کار می‌برد. باید حداقل یک ساعت تا یک ساعت و نیم برای مشتری وقت بگذاری.

پس شما نرخ خاص خودتان را دارید؟ 
نرخ من با اتحادیه فرق زیادی ندارد. ولی وقتی خود مشتری می‌بیند چقد نتیجه کار خوب است و چقدر زمان برده هزینه کار را با جان و دل می‌دهد. مدل مو ساده‌ای که از من بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه وقت می‌گیرد همان ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان است. چون کار خاصی نکرده‌ام. انصاف نیست بیشتر بگیرم. ولی وقتی یک جنگل مو را فرم می‌دهی یا یک موی بلند بی‌حالت را به موی مدل‌دار تبدیل می‌کنی، یک بار موها را کوتاه می‌کنی تا به سایز نرمال برسد.

بعد موها را می‌شویی. بعد دوباره شروع می‌کنی به مدل دادن. در کوتاهی مدل‌های خاص کار با قیچی و شانه و ماشین و تیغ و اتو و سشوار است. وقتی یک ساعت سر پا همه این کارها را انجام بدهم چون کار خاصی انجام داده‌ام پول بیشتری می‌گیرم. من اصلا روی سر مشتری وقت الکی نمی‌گذارم. شگرد بعضی از آرایشگرها این است که با حرکت دست تند کلی قیچی می‌زنند ولی وقتی پایین را نگاه کنی هیچ مویی نیست. یک جوری طولش می‌دهند که یعنی خیلی روی موهایت کار کرده‌ایم. 

برای مدل مویی که خیلی وقت می‌گذارید چقدر دستمزد می‌گیرید؟ 
اگر مو خیلی کار ببرد بین ۳۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان. اما اگر خیلی خاص نباشد ولی مدل روز باشد بین ۲۰۰ تا ۳۵۰ هزار تومان. 

امسال چه مدلی برای موی مردها مد شده است؟ 
چند مدل مو داریم که هیچ وقت قدیمی نمی‌شوند. مثلا مدل موی آلمانی. که کنار مو را خالی می‌کنند. یا مدل کلاسیک مردانه که بیشتر پدرهای ایرانی مدل موهایشان همین مدل کلاسیک است. قدیمی‌ها می‌گفتند مدل موی فردینی. کوتاه کردنش هم خیلی راحت است. با شانه و قیچی دو طرف را کوتاه می‌کنید و با منظم کردن موهای وسط سر به یک سمت می‌برید.

بعضی‌ها فرق راست دوست دارند، بعضی‌ها فرق چپ. ولی جوان‌ها این روزها طرفدار موهای فید هستند. یک مدل سایه روشن روی مو انجام می‌شود که همین فید مدل‌های مختلف دارد. معروفترین مدل فید، بست فید یا جورج است که بیشتر جوان‌های ۲۰ تا ۳۰ ساله موهایشان را این شکلی کوتاه می‌کنند. بلاگرهای ایرانی و خارجی و چند فوتبالیست تیم ملی هم همین مدل مو را دارند.

مثلا کسانی که موهایشان فر است،‌ مدل تیپر فید کوتاه می‌کنند. اما چیزی که من می‌بینم مد امسال همین بست فید است که از بغل گوش موها تیغ زده می‌شود و تا پایین می‌رود کمی هم پشت مو می‌گذارند برای این مدل. ساید پارت یا همان فرق کج و راست هم همیشه مد است و بیشتر دامادها مدل مویشان را این شکلی کوتاه می‌کنند.

بعضی از جوان‌ها هم استایل خاص خودشان را دارند بوکسوری یا سزاری کوتاه می‌کنند که یک چتری کوتاه هم دارد. مدل مو زیاد است. ولی بیشتر مدل‌هایی که این روزها کوتاه می‌کنم به غیر از کلاسیک مردانه ایرانی همین چند مدلی است که گفتم.

هزینه کوتاهی این مدل موهایی که گفتید چقدر است؟ 
برای کلاسیک ایرانی همان بین ۷۰ تا ۱۵۰ هزار تومان. مدل‌های فید چون خیلی کار می‌برند و باید روی مو سایه روشن درست کنید بین ۲۰۰ تا ۳۵۰ هزار تومان. کوتاهی ساید پارت هم بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ هزار تومان است. مدل موی سزار هم بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان.
 

به غیر از کوتاهی مو که کار روتین و شناخته شد سلمانی مردانه است دیگر چه کارهایی انجام می‌دهید؟ 
چند سالی است که مردهای جوان خیلی به ریش و سبیل مدل‌دار اهمیت می‌دهند. به همین دلیل به غیر از کوتاه کردن مو، ریش و سبیل هم کوتاه می‌کنیم. البته نه مدل کلاسیک قدیمی. قدیمی‌ها با تیغ ریش می‌زدند یا با ماشین اصلاح ریش را کوتاه می‌کردند.

الان کسی برای کوتاهی ریش نمی‌آید. مشتری‌های ما کسانی هستند که می‌خواهند به ریش و سبیلشان فرم بدهند. مثلا یک مشتری دارم هفته‌ای سه بار می‌آید تا ریش‌های بلندش را با اتو صاف کنم. الان در بازار کلی مواد تقویت ریش و کرم‌های حالت دهنده برای ریش موجود است. بعضی‌ها ریش و سبیلشان را رنگ می‌کنند. بعضی‌ها روی ریششان های لایت در می‌آورند و ...

هزینه این کارها چقدر است؟ 
بستگی دارد که چه کاری انجام می‌دهید. فرم دادن سبیل و ریش همزمان بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است. بعضی‌ها ریششان را رنگ می‌کنند،‌ خب هزینه مواد هم اضافه می‌شود که بین ۶۰۰ تا ۷۵۰ هزار تومان می‌رسد.بعضی ریش‌ها وز هستند، هزینه صاف و گلت کردن ریش‌های بلند بین یک میلیون تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است.

کارهای رنگ و مش هم انجام می‌دهید؟ 
باید به روز باشیم. بعضی از مشتری‌ها دوست ندارند ریش یا موهایشان سفید شود. هر ماه برای تیره کردن موهایشان می‌آیند. بعضی‌ها هم دوست دارند رنگ موهایشان را تغییر بدهند. الان رنگ موی سفید یخی خیلی مد شده است. حداقل هفته‌ای یک مشتری دارم که موهایش را سفید یخی می‌کند.

هزینه رنگ کردن مو در آرایشگاه مردانه چقدر است؟ 
این هم باز بستگی به حجم کاری که انجام می‌دهی و موادی که استفاده می‌کنی، دارد. بعضی وقت‌ها سایز ریش یا مو کوتاه است و مواد زیادی استفاده نمی‌شود. موادی هم که استفاده می‌شود، متفاوت است.


مثلا کسانی که ریش یا موهایشان را تیره می‌کنند فقط هزینه رنگ مو و دستمزد هست که بین ۵۰۰ تا ۷۵۰ هزار تومان است. اما وقتی برای سفید یخی از دکلره و بعد مواد رنگ ساژ و تقویت کننده مو و واریاسیون استفاده می‌کنیم بسته به اینکه از چه برندی استفاده کرده‌ایم هزینه کمی بالا می‌رود. بین یک میلیون تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بسته به سایز مو از مشتری می‌گیریم. 

کار آرایش داماد هم انجام می‌دهید؟ 
از آن کارهایی که ویدئوهایش را در اینستاگرام پخش می‌کنند و روی صورت داماد گچ و سیمان می‌کشند و ... نه راستش من اهل این کارها نیستم. من به حرف داماد گوش می‌کنم. بعضی‌ها اصلا دوست ندارند تغییر کنند. فقط موهایشان را سشوار می‌کشیم و اسپری حالت دهنده می‌زنیم که تا آخر مراسم خراب نشود. اگر داماد ریش داشته باشد، ریشش را مرتب می‌کنیم. بعضی وقت‌ها خود داماد می‌گوید یک حالی به این قیافه من بدهید که کمی تغییر کند.

اگر صورتش موی اضافه داشته باشد با وکس موها را بر می‌داریم. موهای گوش و بینی را تمیز می‌کنیم. صورت بعضی از دامادها پر از جوش سر سیاه است، با بخور سرد  و ماسک برنج صورتشان را شفاف می‌کنیم. اگر ابروهایش نامرتب باشد، کوتاه می‌کنیم و از این جور کارها. بعضی از دامادها روی صورتشان جای لک و بخیه است که با کرم گریم این لکه‌ها را می‌پوشانیم. 

هزینه کوتاهی و درست کردن مو و ریش داماد چقدر است؟ 
گفتم بعضی از دامادها چیز خاصی نمی‌خواهند. کوتاهی مو و سشوار یا اتو کشیدن و تمیز کردن پشت گردن و مرتب کردن ریش است. از این دامادها بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان می‌گیرم. ولی دامادهایی که روی صورتشان ماسک می‌گذارم یا مدل مو و ریششان را تغییر می‌دهم بین دو میلیون تا دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان باید دستمزد بدهند. چون هم مواد زیادی برایشان استفاده می‌کنیم و هم اینکه بین دو تا سه ساعت وقت می‌برد تا برای دامادی آماده شوند. 

الان اگر کسی بخواهد آرایشگر شود باید از کجا شروع کند؟ 
من آرایشگری را از شاگردی شروع کردم. از نوجوانی شاگرد پدرم بودم. این جا هم مغازه پدرم است. قبل از اینکه من این جا را تحویل بگیرم یک صندلی قدیمی آرایشگری بود با یک آینه و چند صندلی انتظار. ولی الان چهار صندلی و آینه داریم و وسایل بیشتری خریده‌ایم. 

مدل‌های جدید را چطور یاد گرفتید؟ 
یک دوره کوتاه در یک آموزشگاه آرایشگاه مردانه ثبت نام کردم که فکر می‌کنم آن زمان هزینه‌اش حدود ۱۰۰ هزار تومان بود، برای جواز حتما باید مدرک رسمی از آموزشگاه زیر نظر سازمان فنی و حرفه‌ای داشته باشیم.  بیشتر آموزشگاه‌هایی که زیر نظر سازمان فنی و حرفه‌ای کار می‌کنند خیلی اصولی آرایشگری را آموزش می‌دهند.

اما خب هزینه‌ها خیلی فرق کرده. مثلا یک دوره کامل در آموزشگاه‌های معروف که شامل آرایشگری و پیرایشگری که همان کار کامل با قیچی و شانه و ماشین و تیغ است بین پنج تا شش میلیون تومان هزینه دارد. دوره‌های دیگر هم هست.

این روزها که مشتری‌ها موها و ریش‌هایشان را رنگ می‌کنند دوره‌های کار با مواد شیمیایی و گلت کردن و فر کردن مو هم هست که فکر می‌کنم هر دوره بین شش تا هفت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزینه داشته باشد. دوره‌های گریم و چهره‌پردازی هم برگزار می‌شود که هزینه این دوره‌ها هم بین چهار تا پنج میلیون تومان است. 

خرید وسایل چقدر هزینه دارد؟ 
بعضی‌ها فکر می‌کنند سلمانی مردانه یک صندلی می‌خواهد و یک آینه و یک عدد قیچی و یک شانه پلاستیکی. ولی این روزها برای راه‌اندازی یک آرایشگاه مردانه حداقل باید یک مغازه ۲۰ متری داشته باشید. باید مغازه را تجهیز کنید.


برای وسایلتان کمد داشته باشید. صندلی انتظار و صندلی سر شوی، سایزهای مختلف حوله و پیش بند، انواع سشوار و سایزهای مختلف اتو مو، ست‌های قیچی و شانه و تیغ اصلاح، ماشین اصلاح مو و ریش. انواع رنگ مو و دکلره و اکسیدان و واریاسیون و مواد تقویت کننده مو و ریش و انواع آب پاش و میزهای متحرک که کشوهای متعدد دارند برای برداشت راحت و سریع وسایل و ...

 
خرید این وسایل چقدر هزینه دارد. مثلا الان یک نفر مدرک آرایشگری‌اش را گرفته و جواز هم آماده است، چقدر باید هزینه کند؟ 
اگر کرایه مغازه را که همه قیمت‌ها را می‌دانند کنار بگذاریم، ‌حداقل بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان باید وسیله بخرد. صندلی آرایشگاه از دو میلیون تومان داریم تا ۳۰ میلیون تومان. قیمت قیچی‌ها را هم که گفتم. قیمت رنگ مو و مواد شیمیایی و ست حوله و پیش بند و مواد ضدعفونی کننده و شامپوهای مختلف مو و ریش و ژل و مواد گلت و کراتینه و پروتئینه کردن و ...تازه صندلی انتظار مشتری هم هست. بعضی‌ها مبل‌های چرمی می‌خرند. بعضی‌ها صندلی‌های تکی. همه اینها در ظاهر مغازه و جذب مشتری نقش دارد. بعضی‌ها چای‌ساز و قهوه‌ساز هم دارند و از مشتری پذیرایی می‌کنند. 

بعد از چند وقت این پول بر می‌گردد؟ 
بستگی به خود آرایشگر دارد. کار آرایشگری شاید در ظاهر راحت باشد،‌ اما سختی‌های خودش را دارد. مدام باید با آدم‌های مختلف معاشرت کنی. بعضی‌ها بهداشت را رعایت می‌کنند و تمیز هستند و بعضی‌ها با موی کثیف و چرب می‌آیند و تا وقتی موهایشان را نشویی نمی‌توانی روی سرشان کار انجام بدهی. باید بدانی با چه کسی چطور رفتار کنی.

برخوردت با بچه‌ها چطور باشد. با پیرمردها چطور حرف بزنی. بعضی وقت‌ها یک مشتری تعداد قیچی‌هایی که به موهایش زده‌ای را می‌شمرد و موقع حساب کردن، می‌گوید برای ۱۰ تا قیچی زدن ۱۰۰ هزار تومان می‌گیری. بعضی‌ها چند دقیقه خودشان را در آینه برانداز می‌کنند و می‌گویند این طرف موهایم کوتاه است آن طرفش بلند است، چرا سبیلم کج است؟ 

و کلی وقت می‌گیرند. باید با همه این مشکلات کنار بیایی تازه باید همه این کارها را ایستاده انجام بدهی. من بعد از ۲۰ سال واریس پا و دیسک گردن و کمر دارم. هر شب با قرص مسکن می‌خوابم ولی کارم را دوست دارم. از اینکه بعضی‌ها از نوجوانی تا دامادی مشتری من بوده‌اند، کیف می‌کنم. بعضی‌ها بچه‌هایشان را هم پیش خودم می‌آورند.

منظورم این است که کار سلمانی مردانه مدارا کردن با مشتری است. وقتی بچه بودم با پدرم سریال آرایشگاه زیبا را تماشا می‌کردیم. حال و هوای مغازه پدرم هم مثل آرایشگاه زیبا بود. الان هم مغازه من همان شکلی است. با مشتری‌ها می‌گویم و می‌خندم. اگر کارت بگیرد به نظرم بعد از یک سال کارت به سود دهی می‌رسد. 

شغل شما روز یا زمان  شلوغ  هم دارد؟ 
من مغازه را ساعت ۱۰ صبح باز می‌کنم. بیشتر مشتری‌هایم در این زمان بچه‌های مدرسه یا بچه‌های خیلی کوچک هستند که مادرانشان می‌آورند و به اصطلاح اصلاح اولی هستند. بعضی وقت‌ها هم مغازه‌دارها می‌آیند. از ساعت سه و چهار بعد از ظهر پسرهای جوان و مردهای کارگر و کارمند می‌آیند. 

چه روزهایی سرتان خیلی شلوغ است؟ 
شب‌های جمعه. بیشتر کسانی که در طول هفته وقت نمی‌کنند بیایند،‌ عصر پنجشنبه می‌آیند. شب‌های عیدهای مذهبی که عروسی زیاد است، داماد داریم. شب عید نوروز هم که از یک هفته به عید مانده از صبح ساعت هشت صبح تا دوازده شب مشتری دارم.

 
پس شب عید کار و بارتان سکه است؟ 
بله خدا را شکر. به خصوص اگر در عید مناسبت مذهبی و عروسی و نامزدی هم داشته باشیم اوضاع خیلی خوب است. شب عید سال پیش بعد از کرونا بود و عروسی‌ها شروع شده بود،‌ سه چهار روز هم مانده بود تا ماه رمضان برای همین خیلی داماد و همراه داماد و مهمان‌های داماد داشتم. یادم می‌آید اسفند سال گذشته حدود ۱۱۰ میلیون تومان درآمد داشتم.

در ماه‌های معمولی چقدر درآمد دارید؟ 
وقت شروع مدرسه و دانشگاه وتابستان بین ۷۰ تا ۹۰ میلیون تومان. در ماه‌های دیگر ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان. البته باز هم همیشه یک رقم نیست. یک ماه بیشتر است یک ماه کمتر. ولی بیشترین درآمدم عید سال پیش بود.