جرم تصرف عدوانی چیست؟
آنچه یک شهروند باید از حقوق کیفری بداند
هفت صبح| آرمان احمدی، پژوهشگر حقوق کیفری - تصرف عدوانی به معنای اقدام به تصاحب اموال و دارایی‌های یک فرد توسط دیگری است که البته این اقدام بدون رضایت و آگاهی از سوی فرد مالک و با نقض قوانین ملکی انجام شده است. با توجه به قوانین ایران، شخصی که به عمد بر مال و دارایی فرد دیگری مسلط شود و اموال را بدون رضایت مالک تصرف کند، به عنوان مرتکب تصرف عدوانی محسوب می‌شود.
مطابق ماده ۳۰ قانون مدنی، هر مالکی نسبت به مایملک خود حق همه‌گونه تصرف و انتفاع دارد مگر در مواردی که قانون استثناء کرده باشد و مطابق ماده ۳۱ همین قانون، هیچ مالی را از تصرف صاحب آن نمی‌توان بیرون آورد؛ مگر به حکم قانون. همچنین مطابق ماده ۳۵، تصرف به عنوان مالکیت، دلیل مالکیت است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
تصرف عدوانی به دو دسته حقوقی و کیفری تقسیم‌بندی می‌شود. همان‌طور که اشاره شد تصرف عدوانی زمانی به وقوع می‌پیوندد که شخصی با استفاده از زور و اجبار، مال یا دارایی‌های غیرمنقولی مانند زمین یا ملک را از شخص دیگر تصرف می‌کند. در این شرایط، فرد متضرر از تصرف عدوانی حق دارد که در دادگاه اقدام به رفع تصرف نماید. بر طبق ماده ۱۷۷ قانون آیین دادرسی مدنی، رسیدگی به دعوای شخصی که قصد دارد مال مورد تصرف خود را از دست متصرف عدوانی خارج نماید، تابع تشریفات آیین دادرسی نبوده و خارج از نوبت به دعوای مطرح شده، رسیدگی می‌شود. در دعوای حقوقی، دادگاه تصمیم به رفع تصرف می‌گیرد، اما در دعوای کیفری، فرد متصرف به عنوان یک مجرم شناخته شده و به مجازات مطابق با قوانین مجازاتی دادگاه محکوم می‌شود.
شرایطی که برای طرح دعوی تصرف عدوانی حقوقی وجود دارد عبارتند از: ۱. موضوع اختلاف باید مال غیرمنقول مانند زمین یا ملک باشد. ۲. تصرف باید به صورت اجباری و با استفاده از زور صورت گرفته باشد. ۳. خواهان باید سابقه تصرف را داشته باشد، به این معنا که قبل از تصرف ملک یا زمین توسط فرد متصرف، سکونت و تصرف در آن محل را داشته باشد. ۴. خوانده باید سابقه تصرف را نداشته باشد.
تصرف عدوانی کیفری زمانی به وقوع می‌پیوندد که فردی با آگاهی از اینکه مال یا دارایی به شخص دیگری تعلق دارد، این مال را به صورت غیرقانونی تصرف کند. طبق قوانین مربوطه، این اقدام به عنوان یک جرم شناخته می‌شود و متصرف به مجازاتی محکوم می‌شود که شامل حبس و رفع تصرف می‌شود.
شرایط لازم برای اثبات تصرف عدوانی کیفری عبارتند از ۱. موضوع اختلاف باید مال غیرمنقولی مانند زمین یا ملک باشد. ۲. تصرف باید به صورت اجباری و با استفاده از زور صورت گرفته باشد. ۳. فرد مدعی دعوی تصرف باید سابقه تصرف را داشته باشد، به این معنا که قبل از تصرف مال توسط فرد متصرف، سکونت و تصرف در آن محل را داشته باشد. ۴. فرد متصرف باید سابقه تصرف را نداشته باشد. مجازات برای متصرف مال غیرمنقول بر اساس ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی شامل رفع تصرف، اعاده وضع به حالت قبل و یک ماه تا یک سال حبس می‌شود.
برای ارتباط با ایشان می‌توانید با صفحه اینستاگرامی armanahmadi7 تعامل کنید.
