چراغ سبز آلمان به واکسن اسپوتنیک
روزنامه هفت صبح، کوشیار قدوسی | درحالیکه بحث درباره واردات واکسن روسی اسپوتنیک در ایران داغ است و کشمکش بین وزیر بهداشت و بعضی چهرهها و اعضای سازمان نظام پزشکی ادامه دارد، بعضی کشورهای اروپایی از جمله آلمان در مورد این واکسن تغییر موضع آشکاری دادهاند. روز گذشته وزیر بهداشت آلمان صریحا گفت که مخالفتی با واردات هر واکسنی که موثر و ایمن ارزیابی شود ندارد.
این جمله او از سوی رسانههای غربی، موافقت مشروط با استفاده از واکسن روسی و چینی تعبیر شده. وزیر بهداشت آلمان البته تاکید کرده تصمیمگیرنده اصلی و مرجع صدور مجوز این واکسن، اداره داروی اروپاست. سه روز پیش آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان هم نسبت به استفاده از واکسن روسی اسپوتنیک در اتحادیه اروپا چراغ سبز نشان داده بود.
این در حالی است که تا پیش از این اروپاییها میگفتند کارایی این واکسن هنوز زیر سوال است. حالا چرا اعضای اتحادیه اروپا در حال تغییر موضع ۱۸۰ درجهای هستند؟ ماجرا اینجاست که این کشورها روی واکسنهای شرکت آسترازنکا حساب ویژهای باز کرده بودند. اتحادیه اروپا قراردادی به ارزش ۳۳۶میلیون یورو برای دریافت ۴۰۰میلیون دوز از این واکسن با شرکت آسترازنکا بسته بود.
اما بعد شرکت طرف قرارداد خلف وعده کرد و گفت فعلا یکچهارم دوز از ۱۰۰ میلیون دوز واکسنی را که در چهارماهه ابتدایی سال جاری میلادی تعهد کرده بود، میتواند به اتحادیه اروپا تحویل دهد.
پس واکسنهای تولیدی از کجا سر درآوردند؟ بریتانیا. یعنی محمولههای واکسنهای تولیدی آسترازنکا در کارخانههای بلژیک و آلمان در حال ارسال به انگلیس است، به همین دلیل هم تا الان ۱۳درصد جمعیت انگلیس واکسینه شدهاند و این رقم در کشورهای اتحادیه اروپا به طور میانگین ۲٫۶۹درصد است.
این تعلل شرکت چندملیتی آسترازنکا در تحویل واکسنها صدای اعتراض فرانسه را هم بلند کرده و وزیر امور اروپایی این کشور به خبرنگاران گفته اگر ثابت شود این شرکت در تحویل واکسنها بریتانیا را به اتحادیه اروپا اولویت داده با تنبیه و تحریم روبهرو میشود. از طرفی شرکت فایزر آمریکا هم چندی پیش گفته بود فعلا نمیتواند به اندازهای که تعهد کرده بود به اتحادیه اروپا واکسن تحویل دهد.
خلاصه این اتفاقات باعث شده که اتحادیه اروپا برای زهر چشم گرفتن از آنها مستقیم سراغ واکسنهای چینی و روسی برود. کاری که قبل از آنها کشور مجارستان به طور مستقل کرده بود. دولت این کشور فارغ از تصمیمات اتحادیه اروپا به مدت ۶ ماه برای واکسن تولیدی گامالیای روسیه مجوز اضطراری صادر کرده و واکسیناسیون با آن را شروع کرد.
الان دستکم ۱۱ کشور در حال استفاده از واکسن روسیه هستند؛ از همین مجارستان گرفته تا امارات و آرژانتین. شرکت گامالیای روسیه هم از تغییر رویکرد اتحادیه اروپا نسبت به واکسن اسپوتنیک استقبال کرده و گفته آمادگی دارد در مرحله اول ۱۰۰ میلیون دوز از این واکسن را در اختیار کشورهای اروپایی بگذارد تا ۵۰ میلیون نفر با آن واکسینه شوند.
از طرفی خب در محافل علمی هنوز این بحث مطرح است که نتایج آزمایشهای واکسن روسی هنوز به طور شفاف اعلام نشده. روسیه اما در پاسخ به این ابهام گفته هفته آینده دادههای علمی مربوط به آزمایش واکسن اسپوتنیک را در ژورنال معتبر پزشکی لنست منتشر میکند.
همچنین گفته میشود موسسه تحقیقاتی پل ارلیچ آلمان هم قرار شده با روسیه برای تولید و استفاده مشترک از این واکسن همکاری کند. ضمن اینکه شرکت روسی گفته چهارشنبه هفته پیش اطلاعات و جزئیات واکسن تولیدی خود را در آژانس دارویی اروپا به ثبت رسانده تا تأییدیه آن از سوی این نهاد صادر شود.