یک هفته داغ و سرنوشت‌ساز برای آینده نسل انسان‌ها
روزنامه هفت صبح، امیر پایدار | تنها یک هفته بعد از اخراج ناگهانی سم آلتمن مدیرعامل کمپانی OpenAI به عنوان توسعه‌دهندگان چت جی‌پی‌تی، همه چیز در چرخشی غیرمنتظره تغییر کرد و حالا او دوباره به پست قبلی خود بازگشته. کمپانیOpenAI که در حال‌حاضر با ارزش‌ترین استارتاپ آمریکا محسوب می‌شود، اعلام کرده به یک توافق اصولی برای بازگشت آلتمن رسیده است. این شرکت همچنین در حال ایجاد تغییراتی در هیات مدیره خود است و چندین عضو آن را که هفته گذشته در اخراج آلتمن نقش داشتند، حذف کرده است.
قرار است برت تیلور، مدیرعامل سابق Salesforce، لری سامرز وزیر سابق خزانه‌داری آمریکا و آدام دآنجلو بنیانگذار Quora، بخشی از هیات مدیره جدید باشند. مایکروسافت که حدود 49 درصد از سهام OpenAI را در اختیار دارد، هفته گذشته بعد از تصمیم شوکه‌کننده OpenAI سعی کرد آلتمن را برای رهبری تیم جدید هوش مصنوعی خود استخدام کند. از طرفی، گرگ براکمن، رئیس سابق OpenAI و تعداد زیادی از کارکنان این شرکت در اعتراض به تصمیم هیات مدیره OpenAI استعفا دادند.
آلتمن در پستی که در ایکس منتشر کرد، توضیح داد که من عاشق OpenAI هستم و هر کاری که در روزهای گذشته انجام دادم صرفا برای حفظ این شرکت و ماموریت آن کردم. وقتی روز یکشنبه تصمیم گرفتم به مایکروسافت محلق شوم، واضح بود که این بهترین مسیر برای من بود. با این‌حال، با حمایت هیات مدیره جدید و پشتیبانی ساتیا، مشتاقانه منتظر بازگشت به OpenAI و ادامه همکاری قدرتمند خود با مایکروسافت هستم.
ساتیا نادلا مدیرعامل مایکروسافت نیز که هفته گذشته از تصمیم هیات مدیره OpenAI ابراز ناامیدی کرده بود، اطمینان داده که مایکروسافت دیگر هرگز غافلگیر نخواهد شد و از تغییرات جدید در هیات مدیره OpenAI استقبال می‌کند. هیات مدیره قبلی OpenAI به خاطر تصمیم ناگهانی خود در اخراج آلتمن، حالا با نظارت شدید روبرو شده‌اند. همچنین رویترز گزارش داده است چندین سرمایه‌گذار OpenAI در حال بررسی گزینه‌هایی برای شکایت از اعضای هیات مدیره این شرکت هستند.
همچنین امت شیر، مدیرعامل سابق توئیچ که روز یکشنبه به عنوان مدیرعامل موقت OpenAI انتخاب شد، گفت که از تصمیم جدید OpenAI خوشحال است اما داستان دقیقا از چه قرار است؟ چرا شرکت مرموز و ۹۰ میلیارد دلاری OpenAI که ماموریت داشت زودتر از هر شرکت دیگری به هوش مصنوعی انسان‌گونه (AGI) برسد، تصمیم گرفت با چنین شتاب و بی‌برنامگی، مشهورترین چهره انقلاب هوش مصنوعی را اخراج کند؟ آیا عمر ChatGPT به سر رسیده یا چیزی نمانده آلتمن و تیمش به AGI برسند؟
رویترز در همین راستا گزارشی منتشر کرده و مدعی شده که پیش از اتفاقات اخیر، چندین توسعه‌دهنده OpenAI نامه‌ای به هیات‌مدیره نوشته بودند و نسبت به توسعه هوش مصنوعی قدرتمندی به نام «کیواستار» ابزار نگرانی کرده بودند؛ مدلی که به گفته آنها می‌تواند تهدیدی برای بشریت باشد.
رویترز در گزارش خود از این نامه به‌عنوان یکی از دلایلی یاد کرده که منجر به اخراج آلتمن توسط هیات‌مدیره OpenAI شده است. هرچند رویترز موفق نشده تا به‌طور مستقیم این نامه را بررسی کند، اما ظاهراً نگرانی پژوهشگران به مدل هوش مصنوعی محرمانه کیواستار مربوط بوده است. به گفته یکی از منابع رویترز، برخی از کارکنان OpenAI معتقدند که کیواستار می‌تواند پیشرفتی در زمینه هوش عمومی مصنوعی (AGI) باشد.
شرکت سازنده ChatGPT از AGI به‌عنوان سیستم‌های مستقلی یاد می‌کند که در بیشتر وظایف با ارزش اقتصادی از انسان‌ها عملکرد بهتری دارد. به گفته این منبع ناشناس، مدل جدید با وجود منابع محاسباتی گسترده خود، می‌تواند مسائل ریاضی خاصی را حل کند. همچنین هرچند این مدل درحال حاضر می‌تواند مسائل ریاضی ساده را حل کند، اما انجام چنین آزمون‌هایی محققان را نسبت به موفقیت آینده کیواستار بسیار خوشبین کرده است.
در همین رابطه، آلتمن پیش از برکناری خود با حضور در یک جلسه در مورد پیشرفت فنی OpenAI صحبت کرد که می‌تواند «پرده جهل را کنار بزند و مرزهای کشف را جابه‌جا کند.» بااین‌وجود، یکی از افراد آشنا با این موضوع به وبسایت ورج گفته است که هیات‌مدیره OpenAI هرگز چنین نامه‌ای دریافت نکرده و پیشرفت‌های تحقیقاتی این شرکت نقشی در اخراج ناگهانی آلتمن نداشته است. به نظر می‌رسد ماجرای OpenAI ادامه خواهد داشت و باید دید آلتمن که در شبکه اجتماعی ایکس حضور نسبتاً فعالی دارد، نسبت به این گزارش چه واکنشی نشان خواهد داد.
بازگشت آلتمن به OpenAI بعد از چند روز پر التهاب مثل تماشای فیلمی است که در پایان، کاراکترها بیدار می‌شوند و می‌بینند تمام اتفاقاتی که از سر گذرانده‌اند، خواب بوده است! اما پشت این ماجرا، داستان مهم‌تری در جریان است؛ دلیلی که احتمالا باعث اخراج آلتمن شده بود. کمپانی OpenAI برخلاف اسمش که از هوش مصنوعی متن‌باز حرف می‌زند، شرکت چندان روراستی نیست و اکثر اتفاقاتی که پشت دیوارهای آن می‌افتد، از دید خبرنگاران و عموم مردم پنهان است.
ماجرای اخراج آلتمن برای اولین بار ساختار مدیریتی عجیب و ناکارآمد این شرکت را زیر ذره‌بین رسانه‌ها قرار داد و تنش بین آلتمن و سوتسکیور به نگرانی درباره آینده تکنولوژی دامن زد. می‌توان با اطمینان گفت تقریبا تمام شرکت‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی به دنبال دستیابی به AGI یا «هوش مصنوعی قوی» هستند؛ همان سطح از هوشمندی ماشینی که در فیلم‌های علمی‌تخیلی نظیر ترمیناتور و Her می‌بینیم و تقریبا همه معتقد هستند که این رویا (یا کابوس؛ بستگی به میزان خوش‌بینی‌تان دارد) روزی به حقیقت می‌پیوند.
در این بین، شرکت OpenAI بر این باور است که تمام روش‌ها و تکنولوژی‌های لازم برای رسیدن به AGI همین حالا وجود دارد، فقط باید راهی پیدا کرد تا آنها را به روش مؤثری کنار هم چید و در مقیاس به‌مراتب وسیع‌تری اجرا کرد. دانشمندان OpenAI همچنین پیش‌بینی می‌کنند تا ۱۰ سال دیگر به AGI می‌رسند.
اگر OpenAI منحل شود، اگر آلتمن و تیمش روزی بخواهند به مایکروسافت بپیوندند، اگر نه، همه‌چیز طبق روال پیش رود و قدرت و نفوذ آلتمن در این شرکت رو‌زبه‌روز بیشتر شود و توسعه هوش مصنوعی با سرعت هرچه تمام پیش رود، همه اینها درنهایت ما را با این علامت سوال بزرگ روبه‌رو می‌کند: چقدر افرادی مثل سم آلتمن با تبدیل شدن به «نابودگر جهان‌ها» فاصله دارند؟
شرح عکس: تصویر علمی-تخیلی نابودگرها حالا از همیشه به ما نزدیک‌تر است.
