کلئوپاترا از قدیمیترین مشتریهای زعفران
روزنامه هفت صبح | اگر سراغ خارجیهایی که تازه به ایران سفر کردهاند بروید و درباره غذاهای ایرانی از آنها بپرسید احتمالا وفور زعفران این چاشنی طلایی گران قیمت در غذاها یکی از نکتههایی است که نظرشان را جلب کرده است. البته حالا قیمت زعفران چنان در بازار ایران هم بالا رفته که خیلی از آشپزهای ایرانی ترجیح میدهند تقلب کنند و به جای زعفران از رنگهای خوراکی با کمی اسانس استفاده کنند اما به هر حال طلای سرخ را نمیتوان از آشپزی ایرانی حذف کرد.
در عین حال همین تقلبی بودن زعفران باعث شده که عده زیادی از مردم به سمت نامهای معروف تولید کننده بروند و کمتر به خرید فلهای یا برندهای بینام و نشان بپردازند. برای همین بازار تولید شرکتی و بسته بندی شکیل زعفران هر روز داغتر میشود، ضمن اینکه به صرفهتر شدن صادرات بسته بندی شده و اهمیت رعایت بسته بندی حرفهای برای صادرات هم به این اتفاق کمک کرده است.
چند مدل زعفران داریم؟
زعفران به شکلهای مختلف تولید، فروخته و مصرف میشود که هر کدام از آنها ویژگی خودش را دارد.
زعفران سرگل
زعفران سرگل یکی از محبوبترین نوع زعفران در ایران است و قدرت رنگدهی بالایی (بین ۲۱۰ تا ۲۶۰ ) دارد. این نوع زعفران به دلیل اینکه در بالاترین نقطه گل زعفران است نام گذاری شده و کلالههای قرمز و جدا شده کاملا قرمز هستند که هیچ خامهای در آن وجود ندارد.
زعفران نگین
زعفران نگین یا نگین پوشال هم مانند سرگل زعفران یکی از محبوبترین و گرانترین نوع زعفران و حتی مرغوبترین نوع برای صادرات زعفران به حساب میآید و خود انواع مختلفی دارد. در نگین زعفران، کلالهها درشت و متصل به هم هستند و هیچ خامهای وجود ندارد. قدرت رنگدهی نگین زعفران بین ۲۳۰ تا ۲۷۰ است.
زعفران دسته یا دختر پیچ
کلاله قرمز رنگ زعفران به همراه ۳ تا ۵ سانتی متر خامه متصل به آن که به صورت مرتب کنار هم چیده شده نخ پیچ یا به اصطلاح دختر پیچ میشوند. قدرت رنگ دهی خوبی (بین ۱۲۰ تا ۱۵۰) دارد.
زعفران برای ما نبوده؟
در حال حاضر ایران بزرگترین تولید و صادرکننده زعفران جهان است. در کنار اسم ایران کشورهای دیگری هم به چشم میخورند مثل افغانستان برای همین عجیب به نظر میرسد وقتی بدانیم که احتمالا زعفران اولین بار در جنوب یونان پرورش داده شده است و اولین تولید کنندهها و مصرف کنندههای آن رومیها و یونانیها بودهاند.
حتی رد پای زعفران را در افسانههای یونان باستان میبینیم آنجا که در این افسانهها «از دریانوردان بیباکی سخن میگویند که در سفرهای دریایی طولانی و خطرناک، به مناطق دورافتاده کیلیکیه رفتهاند، تا بر اساس اعتقادشان، از آنجا ارزشمندترین زعفران جهان را تهیه کنند.»
مشهورترین اسطوره یونانی مربوط به زعفران «ازملک و کرکوس (زعفران)» است: کرکوس زیبا، در پی ازملک حوریچهر وارد جنگلهای نزدیک آتن میشود؛ کرکوس با بیان مختصری از عشق خود به فکر فریفتن ازملک در میآید، اما دخترک به زودی از توجهات کرکوس خسته میشود. اما او باز هم در پی او میرود؛ و ازملک دوباره امتناع میکند. او کرکوس را جادو مینماید: کرکوس به گل زعفران تبدیل میشود. کلالههای درخشان نارنجیاش، به عنوان نمادی از عشق فناناپذیر باقی میماند. این تراژدی بعدها دوباره مورد استفاده قرار گرفت.»
همینطور گفته میشود که ساکنین باستانی حاشیه مدیترانه، زعفران را از اطراف شهر ساحلی «کیلیکیه» به نام «سولی» جمعآوری میکردند. گویا کیفیت این زعفران خیلی هم بالا بوده و در عطرسازی و داروسازی به کار میرفته. اما، هرودوت و پلینیوس، زعفران آشوری و بابلی را که از هلال حاصلخیز میآمده، به عنوان بهترین زعفران رتبهبندی کردند آن هم برای درمان ناراحتیهای گوارشی و کلیوی.
همچنین زعفران یونانی از غار کوریکیان در کوههای پارناسوس مورد توجه بوده، رنگ این زعفران در آرگونائوتیکا اثر آپولونیوس رودیوس به عنوان معیار به کار رفته است. حتی گفته میشود که کلئوپاترا در اواخر امپراتوری بطلمیوسی به آب حمام خود یک چهارم لیوان زعفران اضافه میکرده و همواره برای رنگ و ویژگیهای آرایشی آن ارزش قائل بوده. میگویند او قبل از روبهرو شدن با مردان از زعفران به عنوان عطر استفاده میکرده است و نوشیدنی آن را مینوشیده.
فلهای بخریم یا نخریم؟
هر چقدر که قیمت زعفران بالا میرود تقلب و سودجویی در این بازار بیشتر میشود تا جایی که حالا هشدار برای نخریدن مایع زعفران و اسانس آن به هشدار برای نخریدن زعفران فلهای رسیده و کاشف به عمل آمده که بعضیها مواد دیگری را درست هم شکل و هم رنگ کرده و میفروشند، اینجاست که خرید زعفران از یک تولید کننده مطمئن اهمیت پیدا میکند اما معروفترین تولید کنندهها و بسته بندی کنندههای زعفران چه برندهایی هستند؟
سحرخیز یکی از معروف ترینها و قدیمیترین شرکتهایی است که زعفران بسته بندی شده میفروشند. این شرکت مشتقات مختلفی از زعفران هم تولید میکند و کم کم در حال گرفتن بخشهای بیشتری از بازار است.
یکی دیگر از برندهای نام آشنای زعفران بهرامن است که همانند زعفران سحرخیز عمل میکند و محصولات و خدماتی مشابه ارائه میدهد. زعفران بهرامن محصولات متنوعی از جمله زعفران،نبات ،پک کادویی زعفران و… به مشتری ارائه میدهد و تنوع محصولات زیادی دارد.
وقتی صحبت از بهترین مارک زعفران میشود یکی دیگر از نامهای آشنا در زمینه تولید و صادرات زعفران، زعفران ایلیا به یاد میآید.
زعفران ایلیا محصولات متنوعی هم برای خرید تکی و بسته بندی زعفران و هم خرید عمده زعفران به مشتریان ارائه میدهد. یکی دیگر از بهترین مارک زعفران در ایران را بخواهید زعفران مصطفوی یکی از جوابهای شما است. شاهسوند هم یک برند ایرانی و با قدمتی طولانی است و محصولات مختلفی ارائه میکند. یکی از معروفترین محصولات این برند زعفران شاهسوند است که یکی از مرغوبترین زعفرانهای شناخته شده در بازار ایران است.
زعفران بهرنگ نامی آشنا در میان خریداران زعفران با قدمتی ۱۵ ساله است و در بازار زعفران ایران یکی از برندهای با کیفیت زعفران ایرانی است. این برند محصولات متنوعی دارد.