ظلم شاه به حسین حجارباشی
روزنامه هفت صبح، آرش خوشخو | اگر به کاخ گلستان یکی از زیباترین و درخشانترین دیدنیهای تهران، رفته باشید، در خلوت کریمخانی چشمتان به سنگ گوری میخورد که داستانهای عجیبی پشت خود پنهان کرده است. ناصرالدین شاه یکی از پادشاهان منفور قاجاری به شمار میرود که از سن ۱۸ سالگی به سلطنت رسیده بود.
او به عنوان چهارمین پادشاه قاجار به شکرانه پنجاهمین سال سلطنتش، قصد داشت جشنی هفت روزه برپا کند، در راه رفتن به زیارت حضرت عبدالعظیم(ع) به دست میرزا رضای کرمانی ترور و کشته شد. هیچکس انتظار مرگ ناصرالدین شاه قاجار را نداشت، از این رو، هیچ بنای یادبود یا آرامگاهی برای او در نظر گرفته نشده بود.
شهرت استاد حسین حجار از اساتید برجسته حجاری یزد سبب شد تا درباریان قاجاری او را برای ساخت سنگ قبر ناصرالدین شاه انتخاب کنند. استاد حسین حجارباشی چهار سال زمان صرف ساخت این سنگ قبر مرمرین کرد و در آن تمثالی از شاه حک نمود. دورتا دور این سنگ را با شعری ۱۲ بیتی در سوگش نوشت و آن را چنان تزئین کرد که نظیرش در دوران قاجار را نمیتوان دید.
اما پایان این چهار سال مشقت بار، تازه آغاز راه داستان این سنگ بود، هیچ کس به فکر وزن سنگین تکه بزرگی از سنگ مرمر نبود! سنگی یک تکه با دومتر طول، یک متر و ۲۵سانتیمتر عرض، چهار وجب ضخامت و زیرپایهای یکپارچه که حاشیهای از مروارید داشت. برای انتقال این سنگ از یزد به تهران، مقرر شده بود حاکم نایبالحکومه، کدخدا و اعیان در مسیر سنگ صف بکشند و کشاورزان در هر آبادی سنگ را روی تیرهای چوبی بغلتانند.
گفته میشود در بین راه یزد تا تهران بین ۳۰ الی ۵۰ نفر به دلیل تحمل وزن سنگین آن کشته شدند. اما این تمام ماجرا نیست، مظفرالدین شاه به استاد حسین حجار تنها صد تومان دستمزد داد، رقمی بسیار ناچیز برای کاری به آن سختی و پرزحمت. همین امر سبب شد این حجار ماهر، از شدت اندوه بیمار شود و از دنیا برود.
جالب است بدانید موزه لوور، پنجاه سال قبل میخواست این سنگ قبر گرانبها را به ارزش دوازده هزار تومان خریداری کند اما ورثه با این فروش موافقت نکردند. پس از انقلاب، آیتالله خلخالی و زمانی که داشت مقبره رضاشاه پهلوی را تخریب میکرد، دستور داد سنگ قبر ناصرالدین شاه را از آنجا بکنند تا اثری از او در کنار حرم حضرت عبدالعظیم باقی نماند.
سنگی که در دوران رضا خان پهلوی، برعکس بسیاری از آثار دوران قاجاریه، کاملا سالم باقی مانده بود. پس از اقدامات آیتالله خلخالی، تا مدتها از این سنگ گرانبهای گور ناصرالدین شاه خبری نبود، تا اوایل دهه ۷۰ که کاخ موزه گلستان بازگشایی شد و این سنگ پس از مدتها به نمایش عمومی در آمد.
درست همان جایی که اجداد ناصرالدین شاه (آقامحمدخان)، مدتها پیش استخوان کریم خان زند را در آنجا دفن کرده بود تا در محل رفت و آمد و زیرپای عابرین در خلوت کریمخانی باشد، هرچند بعدها رضاخان، این استخوانها را به قم و در جوار مقبره شاه صفی و شاه سلطان حسین منتقل کرد.(نویسندگان علاالدین تراول)